
Wszechnica.org.pl - Historia (Wszechnica.org.pl - Historia)
Explorez tous les épisodes de Wszechnica.org.pl - Historia
Date | Titre | Durée | |
---|---|---|---|
23 Jul 2020 | 127. Walka o dusze. Życie społeczne i religijne Żydów 1950-1968 | 01:31:16 | |
Wykład w ramach cyklu >> „Życie przecięte”. Żydzi w Polsce 1944-1968 << [8 czerwca 2017] Wielu spośród Żydów, którzy znaleźli się w Polsce po II wojnie światowej, chciało kultywować swoją tradycję religijną. Stało to w sprzeczności z dążeniami żydowskich komunistów, negatywnie nastawionych do religii. Jak wyglądała walka o dusze pomiędzy zwolennikami laicyzacji i tradycji opowiedział podczas wykładu w Muzeum Historii Żydów Polskich prof. Grzegorz Berendt. Konflikt pomiędzy religijnymi Żydami a komunistami wszedł w Polsce powojennej w nową fazę. Historyk zwrócił uwagę, że doświadczenie Zagłady wpłynęło na zmianę postrzegania przez społeczność żydowską komunizmu i ZSRR. O ile przed wojną większość Żydów odrzucała radziecki komunizm jako ruch prześladujący mojżeszowe wspólnoty wyznaniowe, to w wyniku wojny kwestia ta przestała być istotna. Związek Radziecki niósł bowiem Żydom ocalenie przed śmiercią z rąk nazistów. Żydzi, którzy przetrwali w Zagładę, często utracili w wiarę w Boga. Jak jednak mówił prof. Berendt, niemała grupa była zainteresowana praktykami religijnymi. Początkowo umożliwiało to nastawienie władz komunistycznych, które w przypadku wiary mojżeszowej „wzorcowo” realizowały zasadę wolności religijnej. Sytuacja zaczęła się zmieniać wraz ze stalinizacją życia. Powołane w miejsce CKŻP Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce, wspierane przez władze, rozpoczęło rywalizację ze Związkiem Religijnym Wyznania Mojżeszowego o rząd dusz wśród społeczności żydowskiej. | |||
18 Mar 2023 | 488. Warszawska firma brązowniczo-złotnicza „Bracia Łopieńscy” - Ryszard Bobrow | 01:07:02 | |
Wykład Ryszarda Bobrowa, Muzeum Narodowe w Warszawie, 6 lutego 2020 [1h07min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/warszawska-firma-brazowniczo-zlotnicza-bracia-lopienscy/ Grzegorz i Feliks Łopieńscy, bracia Ignacego, byli twórcami sukcesu rodzinnej firmy. Doskonale przygotowani zawodowo, znający współczesne tendencje sztuki zdobniczej, dzięki swoim projektom i współpracy ze stołecznymi artystami umieli stworzyć wyjątkową ofertę przedmiotów dekoracyjnych i użytkowych, łączących wysoką klasę artystyczną ze świetnym wykonawstwem. źródło: mnw.art.pl Znajdź nas: #muzeumnarodowe | |||
05 Jul 2024 | 831. Psychoanaliza a religia - debata - Elisabeth Roudinesco, o.Jacek Prusak, Kuba Mikurda, Andrzej Leder | 01:35:54 | |
Psychoanaliza a religia, 23 lutego 2012, Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
https://wszechnica.org.pl/wyklad/psychoanaliza-a-religia/
Czy psychoanaliza jest w odwrocie? Czy przeżywa swój teoretyczny i instytucjonalny kryzys? 23 lutego 2012 odbyła się debata "Psychoanaliza a religia", z udziałem słynnej francuskiej psychoanalityczki, Elisabeth
Roudinesco, która gościła w Polsce na zaproszenie grupy Sitnhome.
PANELIŚCI
Elisabeth Roudinesco – historyk i psychoanalistka, pracuje na Uniwersytecie Paris-VII. Uczennica Tzvetana Todorova i Gilles'a Deleuze'a. Specjalistka myśli freudowskiej i lacanowskiej. Insteresuje się także kwestią żydowską oraz antysemityzmem. Autorka m.in. Słownika psychoanalizy (Fayard, 2000) oraz Jacques Lacan. Jego życie i myśl
(tłum. Robert Reszke, wyd. KR, 2005)
o. Jacek Prusak SJ – psychoterapeuta, doktor psychologii, teolog i dziennikarz Tygodnika Powszechnego. Autor Poznaj siebie, spotkasz Boga (wyd. Stowarzyszenie "List", Kraków 2010).
Kuba Mikurda – krytyk i teoretyk kultury. Pracuje w Katedrze Kultury Współczesnej UJ, gdzie prowadzi autorskie zajęcia poświęcone psychoanalizie w badaniach kulturowych i w badaniach nad wizualnością. Redaktor Linii Filmowej w Korporacji Ha!art.
PROWADZENIE
Andrzej Leder – psychoterapeuta i filozof. Pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Wykłada także na Collegium Civitas oraz Katedrze Erazma UW. Wydał m.in.: Nauka Freuda w epoce 'Sein und Zeit' (Aletheia, 2007) oraz Przemiana mitów druga czyli wojna o obraz (Open,
2004) wyróżniona w 2004 roku przez Fundację Kultury.
Znajdź nas:
https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/
https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/
https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia
https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka
https://wszechnica.org.pl/
#psychoanaliza #psychologia #religia #duchowość #filozofia #etyka | |||
22 Sep 2023 | 593. Populizm – czym jest i skąd się bierze? - debata Festiwalu Nauki | 02:00:40 | |
Debata w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [17 września 2023 r.] Słowo „populizm” na dobre zagościło w naszym życiu. Używają go dziennikarze i felietoniści, politycy i politolodzy oraz autorzy niezliczonych postów w mediach społecznościowych. Bywa określeniem pewnego stylu uprawiania polityki, ale też inwektywą, fachowym terminem politologii i łatką, która nie wiadomo co znaczy. Tymczasem w naukach społecznych od dłuższego już czasu trwa ożywiona dyskusja nad przyczynami sukcesów i skutkami rządów populistycznych polityków, nad tym co ich łączy i co ich różni, oraz nad treścią samego pojęcia populizm. Historycy odnajdują jego przejawy już w starożytności, a nowoczesne formy od XIX wieku. Politolodzy, socjolodzy i ekonomiści publikują setki artykułów roztrząsających jego współczesne cechy i mechanizmy. Po czym go poznają i jak odróżniają od innych nurtów polityki? Jakie są jego źródła? Czy populizm to śmiertelna choroba demokracji, czy tylko przeziębienie, które mija, a może mechanizm jej odnowy? Co w populizmie jest niebezpieczne i jak temu przeciwdziałać? Te i inne pytania zadamy uczonym z kilku dziedzin nauk społecznych. Uczestnicy: Elżbieta Korolczuk (Södertörn University), Katarzyna Sałach-Dróżdż (Wydział Nauk Ekonomicznych UW), Mikołaj Cześnik (SWPS) Prowadzenie: Dariusz Stola (PAN) Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #populizm | |||
23 Jul 2020 | 125. Pogromy i napaści na Żydów w Polsce po wojnie | 01:13:32 | |
Wykład w ramach cyklu „>>Życie przecięte<<. Żydzi w Polsce 1944-1968", Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [6 kwietnia 2017 r] Latem 1946 doszło w Polsce do serii pogromów ludności żydowskiej. Najtragiczniejsze w skutkach wydarzenia miały miejsce w Krakowie i Kielcach. Jak to możliwe, że po doświadczeniu Holokaustu w Polsce byli mordowani Żydzi? Na to pytanie próbował udzielić odpowiedzi prof. Marcin Zaremba podczas wykładu w Muzeum Historii Żydów Polskich. Historyk podczas wykładu opisał genezę i przebieg wystąpień o charakterze antysemickim, do jakich doszło w kraju latem 1946 roku. Prelegent skupił się przede wszystkim na wydarzeniach, które rozegrały się wówczas w Rzeszowie, Krakowie i Kielcach. Słuchacze mogli się też jednak dowiedzieć o podobnych ekscesach, które miały miejsce w innych częściach kraju. Omawiane wydarzenia łączył udział w nich funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej oraz motyw – pogłoska o mordzie rytualnym dokonanym przez Żydów na polskich dzieciach. W drugiej części swojego wystąpienia prof. Zaremba skupił się na wyjaśnieniu przyczyn, które doprowadziły do masowych wystąpień antysemickich. Jak mówił historyk, jedną z nich mogły być prowokacje dokonywane przez milicjantów, dla których pogromy były okazją do rabowania żydowskiego mienia. Istotną rolę mógł też odgrywać zakorzeniony w polskim społeczeństwie antysemityzm, powojenna demoralizacja, a przede wszystkich słabość struktur społecznych i państwowych. Na koniec wykładu prelegent podjął się próby odpowiedzi na jego zdaniem pytanie najtrudniejsze – jak to możliwe, że w XX wieku wierzono w historie o mordach rytualnych dokonywanych przez Żydów? | |||
07 Nov 2023 | 626. Odnowa wsi w Polsce. Doświadczenia i perspektywy - seminarium IRWiR PAN | 02:07:01 | |
Seminarium Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN z udziałem prof. Hanny Podedwornej, Łukasza Sykały i Ryszarda Wilczyńskiego [6 listopada 2023 r.] Odnowa wsi przez blisko 15 lat była istotną siłą sprawczą zmian na obszarach wiejskich i wśród zamieszkujących je społeczności lokalnych w Polsce. Z czasem, mimo wysokiego potencjału dokonywania zmian, poddana formatowi wykorzystania środków unijnych oraz zignorowana przez krajową politykę rozwoju, uległa marginalizacji. Stawia to pytania o przyczyny takiego scenariusza oraz – co ważniejsze – o przyszłość odnowy wsi w Polsce. Odpowiedzi na te i inne ważne dla odnowy wsi pytania udzieli troje prelegentów: - prof. Hanna Podedworna (Akademia Bialska im. Jana Pawła II) - Łukasz Sykała (Instytut Rozwoju Miast i Regionów) - Ryszard Wilczyński (Poseł na Sejm RP) Przedstawione zostaną następujące referaty: 1) "Odnowa wsi jako proces społeczny: Komentarz socjologa wsi" (H. Podedworna) 2) "Miejsce odnowy wsi w systemie polityk rozwojowych i programów wsparcia obszarów wiejskich w Polsce" (Ł. Sykała) 3) "Idee i praktyka odnowy wsi oraz przyszłość tego podejścia w Polsce: Perspektywa Opolskiego Programu Odnowy Wsi" (R. Wilczyński) Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #irwir #wieś #polskawieś #rolnictwo #dziedzictwo | |||
23 Nov 2023 | 640. Zagadka niebytu / Prof. Bogdan Dziobkowski | 00:47:39 | |
Wykład filozofa, prof. Bogdana Dziobkowskiego w ramach XXV Festiwalu Nauki w Warszawie [25 listopada 2021 r.] Zdecydowana większość z nas zgodzi się z twierdzeniem, że Pegazy nie istnieją. Inaczej mówiąc, uznamy, że zdanie „Pegaz nie istnieje” jest zdaniem prawdziwym. Powstaje tu jednak pewien problem. Jeżeli Pegazów nie ma, to tym samym słowo „Pegaz” nie odnosi się do żadnego obiektu. Jak w takim razie zdanie, które zawiera w podmiocie ten termin może być prawdziwe? Skoro Pegazy nie istnieją, w jaki sposób możemy orzec o nich, że nie istnieją? Willard Van Orman Quine problem ten – towarzyszący filozofom od czasów Platona – nazwał „zagadką niebytu”. Wydaje się, że niebyt w jakimś sensie musi być, bo inaczej powiedzenie, że go nie ma byłoby nonsensem. Celem wystąpienia jest analiza kilku klasycznych rozwiązań tego problemu. Zastanowimy się, czy Pegazom, mięsożernym krowom, obecnemu królowi Polski, okrągłym kwadratom itp. nie powinniśmy jednak przypisać jakiegoś rodzaju istnienia. Prof. Bogdan Dziobkowski - filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, prodziekan Wydziału Filozofii UW, redaktor naczelny „Przeglądu Filozoficznego”, członek Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Zajmuje się historią filozofii analitycznej, filozofią języka oraz metafilozofią. Wraz z Jackiem Hołówką zredagował książki: „Panorama współczesnej filozofii” (2016), „Marksizm. Nadzieje i rozczarowania” (2017), „Filozofia religii. Kontrowersje” (PWN 2018), „Filozofia prawa. Normy i fakty” (PWN 2020). Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #niebyt #filozofia #pegaz | |||
13 Dec 2024 | 985. W kręgu znajomych Xawerego Dunikowskiego – Stefan i Maria Flukowscy | 01:09:35 | |
Wykład Bogny Tokarskiej towarzyszący wystawie Xawerego Dunikowskiego. Muzeum Narodowe w Warszawie, wrzesień 2021 [1 godz. 10 min.] Dowiemy się, w jaki sposób część archiwum Xawerego Dunikowskiego znalazła się w Szczecinie oraz jaką rolę w życiu zawodowym i prywatnym artysty pełnili Stefan i Maria Flukowscy, a także córka Marii – Halina Leszczyńska. Nie zabraknie również wspomnień o znanych postaciach z kręgu ich wspólnych znajomych: Marii Jaremianki, Stanisława i Marii Dawskich, Ludmiły Urazowej oraz Antoine’a Cierplikowskiego. Organizatorem wykładu jest Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddział Muzeum Narodowego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #sztuka #dunikowski #muzeum #kultura | |||
21 Aug 2024 | 877. Ile kultury w gospodarce, ile gospodarki w kulturze? - Beata Stasińska, Jerzy Hausner | 01:43:04 | |
Debata towarzysząca XX Festiwalowi Nauki w Warszawie, 28 września 2016 [1h43min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ile-kultury-w-gospodarce-ile-gospodarki-w-kulturze/ Czytelnictwo w Polsce od lat utrzymuje się na bardzo słabym poziomie. Jednocześnie monopol dużych sieci handlowych wymusza na wydawcach niskie ceny książek, co skutkuje bankructwem małych księgarń i spadkiem jakości publikacji. Czy kultura powinna być pozostawiona regułom gry rynkowej czy też wymaga interwencji państwa? Odpowiedzi na postawione we wstępie pytanie poszukiwali goście debaty, która odbyła się w ramach XX Festiwalu Nauki : ekonomista prof. Jerzy Hausner i wydawczyni książek Beata Stasińska. Dyskusję poprowadził dr hab. Michał Krawczyk. Pierwsza część debaty była poświęcona receptom na wzrost czytelnictwa wśród Polaków. Uczestnicy dyskusji zgodnie przyznali, że kluczową rolę w tym względzie powinny mieć biblioteki, które wymagają publicznego doinwestowania. Beata Stasińska mówiła, że powinny one przyciągać organizowanymi przez siebie wydarzeniami i nowościami księgarskimi. Zaznaczyła jednocześnie, że efekty wprowadzonych zmian staną się odczuwalne dopiero po latach. Jerzy Hausner podkreślił, że aby proces ten był skuteczny, publiczne agendy go wdrażające powinny zachować ciągłość i niezależność od czynników politycznych. Kulturotwórczą rolę bibliotek mogłyby też pełnić małe księgarnie. Są jednak wypierane przez duże sieci handlowe, z którymi nie są w stanie rywalizować cenowo. Jedną z propozycji rozwiązania tego problemu jest wprowadzenie stałych cen na książki. Oboje dyskutanci nie poparli tego pomysłu. Beata Stasińska tłumaczyła, że cena za egzemplarz to tylko jeden z elementów gry rynkowej. Dochodzą do niego też koszty dystrybucji, magazynowania czy marketingu w miejscu sprzedaży. Oboje uczestnicy debaty byli natomiast zgodni, że małe księgarnie powinny być publicznie dotowane. Jerzy Hausner dodał, że dodatkowe opodatkowanie zysków sieci handlowych uczyniłoby je współuczestnikami procesu wydawniczego (ekonomista odwołał się do pojęcia „circular economy”). Podczas dyskusji poruszony został też problem piractwa w internecie. Jerzy Hausner zwrócił uwagę, że własność prywatna może mieć też funkcje publiczne. Odniósł się tu do przykładu przestrzeni miejskiej. Podkreślił w tym kontekście rolę obecnego już w prawie autorskich pojęcia „dopuszczalnego użytku”. Beata Stasińska zauważyła, że kradzież jest najprostszą formą dotarcia do tekstu. Gdyby dostęp do niego był łatwiejszy, to – jak mówiła – jednostkowy zysk wydawcy byłby mniejszy, ale całościowo większy. Więcej w załączonym filmie z wykładu. Zapraszamy do oglądania. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #nauka #kultura #gospodarka | |||
28 Oct 2024 | 943. O współczesnej wojnie / Rozmowa z gen. Stanisławem Koziejem | 01:20:49 | |
Rozmowa z gen. Stanisławem Koziejem, Fundacja Wspomagania Wsi, 22 stycznia 2020 [1h20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-wspolczesnej-wojnie/ Rosyjska agresja na Ukrainę w 2014 roku oraz zmiany w doktrynie wojennej Kremla postawiły przed NATO kolejne wyzwanie. Sojusz musi być gotowy do odparcia nowego zagrożenia ze wschodu. O współczesnej wojnie, nowych metodach jej prowadzenia i polskiej polityce obronnej w tym kontekście mówił w studiu Wszechnicy gen. Stanisław Koziej, były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego i profesor w Akademii Łazarskiego. – W klasycznym ujęciu wojna jest pewnym instrumentem polityki. Poprzez wojnę państwo osiąga pewne cele polityczne. Tym celem jest narzucenie swojej woli drugiemu państwu. Oczywiście lepiej jest narzucać wolę bez użycia tego ostatecznego środka, bo wojna jest ostatecznym środkiem politycznym, który nie tylko niszczy przeciwną stronę, ale także wiąże się z ogromnymi stratami tego, który się decyduje na taką wojnę – mówił gość Wszechnicy. O wojnach zastępczych W czasach zimnej wojny USA i ZSRR nie dążyły do bezpośredniej konfrontacji. W ramach rywalizacji mocarstwa wspierały natomiast strony konfliktów rozgrywających się w innych regionach globu. – To są wojny zastępcze, które toczą się na obrzeżach euroatlantyckiego świata, czyli półkuli północnej, gdzie postęp cywilizacyjny, w tym niestety środki niszczenia są bardziej zaawansowane niż gdzie indziej (…) Tutaj [na półkuli północnej – red.] raczej tych wojen się unika, natomiast na obrzeżach, na styku, na innych kontynentach te wojny były i nadal trwają – zwrócił uwagę gen. Koziej. Gen. Koziej o wojnie hybrydowej W 2014 roku Rosja zaanektowała ukraiński Krym. Kreml wsparł również militarnie separatystów w Donbasie. Rosyjscy żołnierze zaangażowani w tę operację działali w mundurach bez rosyjskich oznaczeń. Strona rosyjska oficjalnie twierdziła, że nie stoi za tymi akcjami. Działania tego typu określane są przez specjalistów mianem wojny hybrydowej. Gość Wszechnicy określił ten rodzaj wojny „działaniem poniżej jawnego progu agresji”. – Ona jest szczególnie niebezpieczna w stosunku do drugiej strony, która jest systemem złożonym, sojuszy takich jak NATO. Dlaczego? Dlatego, że aby NATO podjęło zorganizowane działanie, musi uzyskać konsensus wszystkich członków – podkreślił gen. Koziej. Trudność w ocenie takich działań w opinii naszego rozmówcy może poróżnić sojuszników. W efekcie opóźni to proces podejmowania decyzji w ramach NATO. O rosyjskiej doktrynie wojennej Rosyjska doktryna wojenna dopuszcza użycie taktycznej broni nuklearnej. Zakłada ona taką sytuację, gdyby konflikt konwencjonalny przebiegał na niekorzyść Rosji. Użycie głowic o niskiej sile rażenia w założeniu ma doprowadzić do „deeskalacji” konfliktu. – Rosja uważa, że po stronie NATO nie byłoby eskalacji tej wojny w stronę wojny nuklearnej. Siedliby do stołu i zaczęli negocjować. Ale przez ten czas Rosja może by już zajęła Łotwę, Litwę, Estonię, może kawałek Polski – zwrócił uwagę nasz rozmówca. – Jeżeli NATO nie odpowie odpowiednio swoją doktryną, która by minimalizowała szansę Rosji zastosowania takiej metody, to ryzyko wybuchu zbrojnego konfliktu będzie dużo większe – podkreślił gość Wszechnicy. Gen. Koziej o polskiej strategii obronnej – My musimy przede wszystkim walczyć o czas, żeby jak najdłużej nie dać się pokonać, żeby pozostali zdążyli przyjść nam z pomocą – mówił nasz rozmówca. Jego zdaniem błędem jest koncentrowanie wojsk wzdłuż granicy, ponieważ przełamanie frontu umożliwiło by przeciwnikowi ich okrążenie. Gen. Stanisław Koziej - wojskowy w stanie spoczynku, były wiceminister obrony narodowej oraz były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, profesor w Akademii Łazarskiego Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #wojna #historia #polityka #generał | |||
13 Aug 2020 | 139. Droga do Niepodległości: Książę Józef Poniatowski - prof. Jarosław Czubaty | 00:57:00 | |
Rozmowa z prof. Jarosławem Czubatym, Fundacja Wspomagania Wsi, 22 stycznia 2017 – Zawsze wyobrażam sobie, że gdyby nie pewien zbieg okoliczności życiowych, pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, być może inny od tego, który stoi na Krakowskim Przedmieściu w Warszawie, mógłby stać gdzieś w centrum Wiednia, jako jednego z zasłużonych dowódców monarchii habsburskiej – mówił w studiu Wszechnicy prof. Jarosław Czubaty z Instytutu Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Jak doszło do tego, że wychowany na dworze wiedeńskim oraz zaczynający karierę wojskową w armii austriackiej bratanek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego trafił do panteonu polskich bohaterów narodowych? Prof. Czubaty mówił o młodości księcia Józefa Poniatowskiego, jego udziale w wojnie w obronie konstytucji w 1792 roku, powstaniu kościuszkowskim, kampaniach 1809, 1812 i 1813 roku roku oraz o kształtującej się w tych latach legendzie wodza epoki napoleońskiej. Składa się na nią postać żołnierza obdarzonego odwagą i zmysłem politycznym oraz człowieka o wyjątkowym temperamencie. Droga do Niepodległości Choć po 1795 roku zaborcy na 123 lat wymazali Polskę z mapy świata, nie była ona w tym czasie polityczną, ideową i społeczną pustynią. Polacy nie tylko walczyli o odzyskanie niepodległości z bronią w ręku, ale też budowali gospodarkę, oświatę, społeczeństwo obywatelskie. Całkowicie wbrew zaborcom, a czasem wchodząc z nimi w ryzykowne porozumienia. W ramach cyklu „Droga do Niepodległości” będziemy o bohaterach tych czasów opowiadać. | |||
12 Apr 2022 | 287. Czy żyjemy coraz dłużej? - prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gaciong | 01:23:09 | |
Często słyszymy, że już niedługo 100 lat życia nie będzie niczym nadzwyczajnym. Czy rzeczywiście żyjemy coraz dłużej, czy po prostu lepiej leczymy choroby? Czy można określić długość życia człowieka? Od czego zależy – genów czy tego jak żyjemy? Czy znajdziemy lek na wydłużenie życia? Wykład zorganizowany w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gaciong – rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, wieloletni kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (od 1998 r.) zlokalizowanej w Centralnym Szpitalu Klinicznym Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego WUM. Specjalista w zakresie chorób wewnętrznych (I i II stopień) i hipertensjologii. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
09 Nov 2022 | 384. Niespokojny początek listopada - Jerzy Marek Nowakowski oraz Piotr Szczepański | 02:10:15 | |
Niespokojny początek listopada - Jerzy Marek Nowakowski oraz Piotr Szczepański, 9 listopada 2022 r. Rosja i Chiny rzuciły Zachodowi wyzwanie z jakim nigdy dotąd nie miał do czynienia. Wojna na Ukrainie trwa i właśnie wchodzi w bardzo ważny okres - zmagania o Chersoń, bramę na Krym i bezpieczeństwo dostaw wody dla krymskiego rolnictwa. Korea Północna wystrzeliwuje pociski coraz bliżej granic Korei Południowej, Iran dostarcza Rosji nie tylko drony, ale też pociski ziemia - ziemia, Kanclerz Scholz jedzie do Chin, co przez wielu jest postrzegane jako łamanie solidarności Zachodu. Ale jak donosi Politico Xi dość zdecydowanie wypowiedział się przeciwko użyciu przez Rosję broni atomowej... W Brazylii, członku BRICS zmiana, w Izraelu też. Jest o czym rozmawiać. Zapraszamy na niedzielny live Jerzego Marka Nowakowskiego. Znajdź nas: | |||
18 Feb 2021 | 176. O Holokauście - dr Maciej Kozłowski | 01:27:34 | |
Rozmowa z dr. Maciejem Kozłowskim [29 stycznia 2020] Holokaust mógł zdarzyć się tylko w państwie absolutnie dyktatorskim, gdzie nie istniało prawo w tym sensie, że wola przywódcy była prawem – mówi w rozmowie z Piotrem Szczepańskim dr Maciej Kozłowski, historyk i były ambasador RP w Izraelu. Gość Wszechnicy na wstępie odpowiada na pytanie o czynniki, bez których ludobójstwo by nie zaistniało. Jeśli chodzi o kwestie ideologiczne, wymienia antysemityzm i rasizm. – Na początku XX w. oświeceniowe idee zmieniły antysemityzm o charakterze religijnym, który istniał przez cały okres od średniowiecza do rewolucji francuskiej, w antysemityzm rasistowski, czyli antysemityzm oparty na przynależności do rasy – wyjaśnia dr Kozłowski. Historyk wskazuje również, że do Zagłady przyczyniła się eugenika. – Ponieważ teoria eugeniki pozwalała na różnicowanie ludzi, że jedni są bardziej warci, a inni mniej warci [życia], w połączeniu z antysemityzmem dała to, co dała – stwierdza historyk. Dr Maciej Kozłowski: Holokaust by się nie wydarzył, gdyby nie wojnaGość Wszechnicy wymienia również dwa czynniki polityczne, bez których eksterminacja Żydów nie byłaby możliwa do przeprowadzenie. Pierwszy to dyktatura Adolfa Hitlera w Niemczech. – Taka rzecz mogła zdarzyć się tylko w państwie absolutnie dyktatorskim, gdzie nie istniało prawo w tym sensie, ze wola przywódcy była prawem – wyjaśnia. Drugi z faktorów to wywołana przez Niemców wojna. – Wojna sprawia, że życie ludzkie jest tanie. (…) Kiedy giną miliony, nikt nie patrzy na śmierć setek, tysięcy czy nielicznych milionów – mówi dr Kozłowski. Gość Wszechnicy przywołuje liczby: w trakcie drugiej wojny światowej śmierć poniosło 60 mln ludzi, z czego Żydzi stanowili 6 mln. W kolejnej części wywiadu dr Kozłowski odpowiada na pytanie, od kiedy można mówić o początku Zagłady. Historyk przytacza pogląd części badaczy, którzy odwołują się do „Mein Kampf” Hitlera. Uważają oni, że ludobójstwo Żydów naziści planowali u zarania swojego ruchu. W kontekście prześladowań Żydów w Niemczech historyk szerzej opisuje tzw. Polenaktion i odnosi się do oskarżeń, jakie pod adresem ówczesnego ambasadora RP w Berlinie wysunął Władimir Putin. Gość Wszechnicy przypomniał, że rozmowa amb. Józefa Lipskiego z Hitlerem, do której doszło 20 września 1938 roku w Berchtesgaden, podczas której tematem była m.in. emigracja Żydów z Europy, odbyła się już pod konferencji z udziałem mocarstw w Évian. W jej trakcie – konferencja trwała 6-15 lipca 1938 – przywódcy odmówili przyjęcia na swoje terytorium Żydów prześladowanych w Niemczech. Kalendarium Zagłady – kiedy rozpoczęła się eksterminacja Żydów?Gość Wszechnicy nie zgadza się z poglądem, że Zagłada rozpoczęła się wraz dojściem do władzy w Niemczech przez nazistów. Jego zdaniem o początku Holokaustu można mówić nawet nie od wybuchu wojny we wrześniu 1939 roku, ale dopiero od rozpoczęcia wojny niemiecko-radzieckiej w czerwcu 1941 roku. Pierwszym etapem zdaniem historyka były pogromy ludności żydowskiej, do jakich doszło na terenach zajmowanych przez wojska niemieckie. – Jedwabne i wszystkie pogromy, które miały miejsce na niewielkim terenie etnicznie polskim, który był okupowany przez Sowietów w 1939 roku, miały źródło. One były dokonane przez Polaków, ale na wyraźną zachętę czy nawet instytucjonalną próbę zorganizowania tego przez Niemców. Tam nie było Niemców fizycznie, ale ci Polacy wiedzieli, że Niemcy tego oczekują – podkreśla historyk. Powołuje się instrukcję Reinharda Heydricha, która zalecała podjęcie tego typu działań. Oprócz tego dr Kozłowski wymienia działalność Einsatzgruppen, które na zapleczu frontu dokonywały mordów na Żydach utożsamianych z komunistami. | |||
20 Oct 2024 | 936. Wiejska przestrzeń - Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy cz.5 | 01:30:58 | |
Konferencja "Sto lat rozwoju polskiej wsi. Interdyscyplinarny dialog międzypokoleniowy" jest zwieńczeniem interdyscyplinarnego projektu badawczego realizowanego przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, którego tematem był rozwój polskiej wsi w stuleciu 1918-2018. https://wszechnica.org.pl/wyklad/sto-lat-rozwoju-polskiej-wsi-interdyscyplinarny-dialog-miedzypokoleniowy/ Sesja IV: Wiejska przestrzeń Przewodniczy: dr hab. Monika Stanny – Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN dr hab. Marcin Wójcik – Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki - Człowiek i przestrzeń. Przemiany podstaw teoretyczno-metodologicznych w geografii wsi dr hab. Przemysław Śleszyński – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN - Stan i wyzwania planowania przestrzennego na obszarach wiejskich Polski W ramach wyżej wymienionego projektu opublikowana została obszerna monografia: Ciągłość i zmiana. Sto lat rozwoju polskiej wsi. Tom 1 i 2. IRWiR PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2019 (ISBN 978-83-7383-998-4). si" oraz „Patrząc na wieś. Sto lat rozwoju polskiej wsi". Zainteresowany czytelnik znajdzie na stronie http://www.irwirpan.waw.pl/609/konferencja/publikacje Rocznica stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości okazała się impulsem do podjęcia wyzwania, jakim było opracowanie wielostronnego obrazu przekształceń zachodzących na obszarach wiejskich, mających miejsce w tak długim okresie. Podjął je interdyscyplinarny zespół naukowców, zajmujących się od dziesięcioleci zagadnieniami stanowiącymi przedmiot zainteresowania różnych dyscyplin: ekonomii, socjologii, demografii, antropologii kulturowej, zagospodarowania przestrzennego, edukacji itd. Wspomniana wyżej monografia jest efektem środowiskowej dyskusji i współpracy. Założyliśmy bowiem, że wszechstronne rozpoznanie stuletniej dynamiki przemian wsi jest możliwe tylko przy zaangażowaniu różnych dyscyplin nauk społecznych i późniejszej konfrontacji rezultatów ich analiz. Ten swoisty dialog interdyscyplinarny stanowi istotny wkład metodologiczny projektu. Zapraszamy do kontynuacji tego dialogu; zarówno przez podjęcie polemiki w dotychczasowymi opracowaniami, jak i podjęcie nowych, dotąd nie analizowanych wątków stuletnich przemian polskiej wsi. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #polskawieś #wieś #przestrzeń #społeczeństwo #historia #irwir | |||
18 Feb 2021 | 173. Polska i Europa w 1989 r. Przełomowe wydarzenia i pamięć o nich - prof. Antoni Dudek | 00:41:17 | |
Wykład prof. Antoniego Dudka, Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie [14 listopada 2019] Polska jako pierwszy kraj bloku wschodniego zrzuciła jarzmo komunizmu. Prof. Antoni Dudek podczas wykładu zorganizowanego przez Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie wskazał czynniki, w wyniku których upadek systemu komunistycznego był możliwy. Odpowiedział również na pytanie, czy wydarzenia w Polsce były impulsem dla przemian demokratycznych w pozostałych demoludach. Prof. Dudek rozpoczął swoje wystąpienie od postawienia tezy, że upadek systemu komunistycznego był przede wszystkim wynikiem kryzysu gospodarczego w krajach bloku wschodniego. Recesja i stagnacja dotknęła w drugiej połowie lat 70. wszystkie demoludy, zaś największe załamanie miało miejsce w Polsce. Co więcej, w krajach bloku sowieckiego rosło zadłużenie względem Zachodu. Szczególnie było to widoczne w PRL, gdzie w ciągu lat 80. dług wzrósł niemal dwukrotnie. Cztery czynniki, które przesądziły o upadku komunizmuW kolejnej cześć wykładu prof. Dudek wskazał czynniki, które jego zdaniem wpłynęły na upadek komunizmu w Polsce. Pierwszy to dojście do władzy w ZSRR Michaiła Gorbaczowa i odejście od doktryny Breżniewa. Drugi to niezadowolenie społeczne z powodu sytuacji gospodarczej, które osiągnęło apogeum pod koniec lat 80. Trzeci to „deregulacja i prywatyzacja państwa państwa komunistycznego”. Prof. Dudek zauważył, że deregulacja była wynikiem konfliktu, jaki po stanie wojennym zaszedł w obozie władzy pomiędzy aparatem pochodzenia wojskowego i cywilnego. Z kolei w wyniku procesu uwłaszczenia nomenklatury jego beneficjenci nie byli zainteresowani utrzymaniem systemu. Czwarty czynnik to niezgoda Kościoła katolickiego na udział w wykreowaniu „nowej opozycji’, która nie byłaby skupiona wokół Lecha Wałęsy. Upadek systemu komunistycznego w PolsceProf. Dudek po wymienieniu faktorów, w wyniku których nastąpił według niego upadek systemu komunistycznego w Polsce, opowiedział o ciągu wydarzeń, których finałem było powołanie rządu Tadeusza Mazowieckiego. Rozpoczęła go fala strajków wiosną i jesienią 1988 roku, która skłoniła władze do podjęcia rozmów z opozycją. Następnym etapem były obrady Okrągłego Stołu i wybory czerwcowe. Kluczowym zaś momentem było przejście części posłów ZSL i SD – ugrupowań sojuszniczych względem PZPR – na stronę opozycji. Wskutek tego, wybór gen. Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta nie był możliwy bez zgody strony solidarnościowej, co stanowiło przełom psychologiczny w relacjach pomiędzy władzą a opozycją. „Jesień Narodów” w Europie WschodniejNa koniec wykładu prof. Dudek podjął się odpowiedzi na pytanie, czy wydarzenia w Polsce były źródłem „Jesieni Narodów”, w wyniku której upadek komunizmu nastąpił w pozostałych państwach bloku wschodniego. Według prelegenta, stanowiły one „zachęcający przykład”, jednak znaczne większe znaczenie miała polityka pieriestrojki zainicjowana przez Gorbaczowa. | |||
13 Sep 2022 | 346. Białoruś w cieniu Ukrainy - Paweł Łatuszka | 02:03:20 | |
Białoruś w cieniu Ukrainy - rozmowa z Pawłem Łatuszką, białoruskim ambasadorem i dyplomatą, 3 lipca 2022 r. Rozmawiamy o Białorusi, o tym jak Białorusini widzą Rosję i Rosjan, o świadomości narodowej, jak patrzą na Polskę, o zmaganiach z reżimem, o tym czy Zachód postępuje właściwie wobec reżimu, o pomysłach na państwo Białoruskie po upadku reżimu i o tym jak możemy wspierać Białorusinów w ich zmaganiach... Znajdź nas: | |||
21 Jul 2020 | 115. Stosunki polsko-tureckie w oczach tureckiego historyka | 01:25:30 | |
Wykład z cyklu „Sześć wieków relacji polsko-tureckich”, Zamek Królewski w Warszawie [25 października 2016] Oficjalne stosunki polsko-tureckie posiadają już ponad sześćsetletnią historię. Turecki historyk prof. İlber Ortaylı, którego wystąpienie otworzyło cykl wykładów „Sześć wieków relacji polsko-tureckich”, podkreślił, że są to dla jego kraju relacje o najdłuższej nieprzerwanej tradycji. Czy zważywszy na fakt, że tureckie tradycje państwowe sięgają dużo dalej, niż sześćset lat wstecz, określanie relacji polsko-tureckich mianem „najdłuższych” jest uprawnione? Zdaniem prof. Ortaylı – tak. Jak wyjaśnił turecki historyk, kraje z którymi Turcy utrzymywali relacje wcześniej, obecnie nie istnieją. Z kolei państwa takie jak Austria, Anglia czy Rosja to „młodsi partnerzy” tureckiej dyplomacji. Historia stosunków-polsko tureckich przed rozbiorami Rzeczpospolitej naznaczona jest licznymi wojnami. Jednak również wówczas miały miejsce pokojowe związki między mieszkańcami obu państw. Prof. Ortaylı mówił między innymi o nagrobkach polskich kupców, które można znaleźć na terenie jego kraju. Jako przykład zgodnego współistnienia chrześcijan i muzułmanów podał Tatarów osiadłych na terenach Rzeczpospolitej. „To część historii Imperium Osmańskiego. To nasza wspólna historia” – mówił turecki historyk. Paradoksalnie – jak zauważył Prof. Ortaylı – relacje polsko-tureckie rozpoczęły swój renesans po upadku Rzeczpospolitej w XVIII w. Po rozbiorach wielu Polaków znalazło na terytorium Turcji przyjazne schronienie, gdzie mogli prowadzić działalność na rzecz odzyskania niepodległości. | |||
26 Oct 2023 | 619. Izrael w ogniu / Maciej Kozłowski i Piotr Szczepański | 01:58:35 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Maciejem Kozłowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [25 października 2023 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/izrael-w-ogniu/ Były ambasador Polski w Izraelu skomentuje wydarzenia i sytuację w Izraelu i w regionie. Maciej Kozłowski - historyk, dziennikarz, publicysta, działacz opozycji w okresie PRL, dyplomata, w latach 1999–2003 ambasador RP w Izraelu. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #izrael #wojna #palestyna #hamas #Netanjahu #polityka | |||
09 Aug 2024 | 865. Wybory w Stanach: implikacje dla Europy? - debata "Świat pod lupą" (2016 r.) | 01:21:20 | |
Debata zorganizowana w ramach konferencji „Świat pod lupą”, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, 4 czerwca 2016 Wybory prezydenckie w USA nie są tylko sprawą wewnętrzną Stanów Zjednoczonych, ale są uważnie śledzone przez cały świat. Dla żadnego państwa na świecie nie jest obojętne jaką politykę zagraniczną prowadzić będzie następna administracja amerykańska. Dlatego postaramy się poszukać odpowiedzi na najbardziej nurtujące pytania: Jak kaształtować się będzie polityka zagraniczna USA po wyborach? Jaka będzie polityka danego kandydata na Prezydenta USA wobec Europy i świata? Co się zmieni i czy Europa nadal może liczyć na strategiczną pozycję w stosunkach z USA? Co będzie ważniejsze –bezpieczeństwo czy gospodarka? Judy Dempsey Od 2012 starszy partner w Carnegie Europe i redaktor naczelna bloga Strategic Europe Chris Steineger Były senator stanu Kansas Bartosz Węglarczyk Redaktor, dziennikarz, programista Marcin Zaborowski Wiceprezes i szef Warszawskiego Biura Centrum Analiz Polityki Europejskiej od lipca 2015 roku Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #polin #polityka #wybory #usa | |||
17 Nov 2023 | 635. Jak działać na rzecz osób LGBT+ na wsi? - Ewa Twardowska, Kuba Adamczyk | 00:55:10 | |
Spotkanie z Ewą Twardowską i Kubą Adamczykiem zorganizowane przez FWW i Fundusz dla Odmiany [14 listopada 2023 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-dzialac-na-rzecz-osob-lgbt-na-wsi/ Fundacja Wspomagania Wsi i Fundusz dla Odmiany zapraszają na webinar wszystkich, którzy chcą posłuchać opowieści o tym, jak wygląda działanie na rzecz osób LGBT+ na wsi. Dowiecie się, dlaczego osoby te chcą działać, z czym się mierzą, co robią i jak osobom LGBT+ żyje się na wsi. Chcecie też zainspirować się do stworzenia własnego działania na rzecz osób LGBT+ i dowiedzieć się, jak uzyskać wsparcie w działaniu i środki na nie? To spotkanie jest dla Was! W webinarze udział wezmą: Ewa Twardowska, mieszkanka wsi Chropy, zaangażowana w działania miejscowego stowarzyszenia “Stokrotka”, opowie, jak jej się żyje na wsi z tęczową rodziną oraz w jaki sposób w ramach projektu wspartego finansowo przez Fundusz dla Odmiany zorganizowała wyjazd mieszkańców na wystawę Daniela Rycharskiego i spotkanie o tematyce LGBT+ w remizie OSP. Kuba Adamczyk z Funduszu dla Odmiany opowie o wsparciu, którego Fundusz udziela osobom działającym i chcącym zacząć działać na rzecz społeczności LGBT+ oraz przedstawi sytuację osób LGBT+ w Polsce, w tym osób mieszkających na wsi. W trakcie spotkania będzie można zadawać pytania na czacie, do których odniesiemy się na koniec webinaru. Wtedy też zorganizujemy sesję pytań i odpowiedzi, podczas której osoby uczestniczące będą mogły porozmawiać z naszymi gośćmi. Projekt jest realizowany przy wsparciu Ambasady USA. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #lgbt #wieś #działania | |||
13 Dec 2022 | 398. Wdrażanie innowacji społecznych przez wiejskie organizacje pozarządowe i lokalne grupy działania - dr Katarzyna Zajda | 01:33:57 | |
Nagranie zorganizowane przy współpracy z Instytutem Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, 5 grudnia 2022 r. Prelegent: dr Katarzyna Zajda, adiunkt w Katedrze Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Łódzkiego. Celem seminarium jest podjęcie dyskusji na temat istoty innowacji społecznych, uwarunkowań ich wdrażania i możliwości wspierania. Omówione zostaną najważniejsze rezultaty badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych w gminach wiejskich dotyczących wdrażania tych innowacji przez organizacje pozarządowe i lokalne grupy działania. Zaprezentowane zostaną ich przykłady, wskazane najważniejsze czynniki pobudzające organizacje wiejskie do ich realizacji. W dyskusji dotyczącej możliwości ich stymulowania zostanie uwzględniona specyfika Polski jako kraju postsocjalistycznego. Znajdź nas: | |||
30 Apr 2020 | 75. Uczciwość ponad pokrętną dyplomacją. Bośniacka misja Tadeusza Mazowieckiego | 02:12:15 | |
Nagranie ze spotkania poświęconego pamiętnej – a wciąż tak mało znanej w Polsce – bośniackiej misji Tadeusza Mazowieckiego. Spotkanie odbyło się w pierwszą rocznicę śmierci pierwszego premiera Trzeciej Rzeczypospolitej, Polski PEN Club [26 października 2014 r.] Przez wielu obywateli Bośni i Hercegowiny Tadeusz Mazowiecki jest pamiętany jako bohater i „człowiek o czystych rękach” (określenie pisarki Feridy Duraković). W latach 1992-1995 był tam specjalnym sprawozdawcą Komisji Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. przestrzegania praw człowieka. W osiemnastu raportach dokumentował zbrodnie i czystki etniczne dokonywane podczas wojny domowej. Szczególnie dramatyczny był ostatni raport, zawierający zeznania świadków ocalałych z masakry w Srebrenicy, gdzie w lipcu 1995 roku – przy biernej postawie wojsk ONZ – bośniaccy Serbowie wymordowali ok. 8 tysięcy Bośniaków (Muzułmanów). Wtedy też – w proteście przeciw bezczynności świata – Mazowiecki zrezygnował ze swojej funkcji. „Charakter mojego mandatu sprawia, iż mógłbym dalej tylko opisywać zbrodnie i naruszenia praw człowieka. Ale obecny moment krytyczny jest momentem, w którym uświadomić sobie trzeba i naturę tych zbrodni, i odpowiedzialność Europy i społeczności międzynarodowej za własną bezradność” – napisał do sekretarza generalnego ONZ. Wyjaśniając później swoją decyzję, powiedział: „Dałem świadectwo temu, że uczciwość musi stać ponad pokrętną dyplomacją, w której słowa o obronie praw człowieka przestają cokolwiek znaczyć. Uważałem tak jako człowiek, ale także jako chrześcijanin, który składa w ten sposób świadectwo. Nie uczyniłem nic wielkiego. Postąpiłem tak, jak nakazywało mi sumienie”. Spotkanie tłumaczył: Współorganizatorami wydarzenia są Fundacja Konrada Adenauera w Polsce, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundacja “Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, Inicjatywa Razem’89, Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie, Polska Fundacja im. Roberta Schumana, Redakcja kwartalnika „Więź”, Wszechnica.org.pl | |||
19 Sep 2024 | 906. Przemoc szkolna jako zjawisko grupowe – dr Agata Komendant-Brodowska | 00:48:23 | |
Wykład dr Agaty Komendant-Brodowskiej, Festiwal Nauki w Warszawie, 1 października 2017https://wszechnica.org.pl/wyklad/przemoc-szkolna-jako-zjawisko-grupowe/ Większość milczących świadków przypadków dręczenia w szkole nie akceptuje go. Za ich biernością wobec sytuacji stoją mechanizmy grupowe. Jeśli je zrozumiemy, będzie mogli wyzwolić potencjał tkwiący w świadkach i skutecznie przeciwdziałać dręczeniu. Przekonywała o tym na wykładzie podczas Festiwalu Nauki dr Agata Komendant-Brodowska z Instytutu Socjologii UW. Według danych przytoczonych przez prelegentkę, dręczeniu w szkole podlega 9-10 proc. uczniów. Ofiary narażone są na stres i depresję. Agresorzy nabierają przekonania o bezkarności, co prowadzi ich niekiedy do popełniania przestępstw w przyszłości. Świadkowie uczą się obojętności. Ofiary przemocy niejednokrotnie targają się na własne życie, bądź na życie i zdrowie rówieśników. Wbrew powszechnemu mitowi, dręczyciele nie kompensują kosztem ofiar swojego braku pewności siebie. Ich bezpośrednim celem nie jest też krzywdzenie ofiar. Zależy im natomiast na uzyskaniu uprzywilejowanego statusu w grupie i jej kontrolowaniu. Wobec powyższego - przekonywała Komendant-Brodowska - kluczową rolę w zatrzymaniu przypadków dręczenia w szkole ma reakcja świadków. Mimo iż większość z nich jest przeciwna aktom dręczenia – o czym świadczą badania – najczęściej pozostają bierni względem sytuacji. Socjolożka podczas wykładu w oparciu o teorię gier przedstawiła analizę kilku modeli sytuacji ("pułapka wspólnej niewiedzy", "kliki, segregacja na podgrupy"), wyjaśniając przyczyny braku reakcji świadków na obserwowane wydarzenia w przedstawionych wypadkach. Słuchacze wystąpienie mogli również poznać recepty na aktywizację biernych obserwatorów i zapobieganie przypadkom dręczenia. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #przemoc #szkoła #przemocszkolna #grupa #edukacja #społeczeństwo #dręczenie #rówieśnicy #ofiara | |||
18 Nov 2023 | 636. Gra o najwyższą stawkę – o odporności na zagrożenia i kryzysy / Robert Klonowski | 01:06:50 | |
Rozmowa Klary Maleckiej z Robertem Klonowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [15 listopada 2023 r.] Jak przygotować siebie na ewentualne zagrożenia i jak pomóc w tym innym? Co zrobić, żeby społeczność naszej miejscowości lepiej poradziła sobie z kryzysową sytuacją, jeśli taka nastąpi? Jak reagować w trakcie trwania zagrożenia i co robić, gdy minie? O jakich niebezpieczeństwach warto myśleć? Rozmowa o rezyliencji - odporności na kryzysy kierowana jest szczególnie do sołtysów, druhów OSP i innych osób pełniących role liderów na wsi. Z Robertem Klonowskim, specjalistą i edukatorem z dziedziny bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego rozmawia Klara Malecka (Fundacja Wspomagania Wsi). St. bryg. w st. spocz. Robert Klonowski - specjalista i edukator z dziedziny bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego, instruktor ochrony ludności. Członek Ochotniczej Straży Pożarnej w Kwilczu (pow. międzychodzki, woj. wielkopolskie). Oficer Państwowej Straży Pożarnej z 30-letnim doświadczeniem (specjalizacja ratownictwo chemiczno-ekologiczne i techniczne). Współtwórca pierwszego Planu Reagowania Kryzysowego Województwa Wielkopolskiego. Manager kilkunastu projektów unijnych dotyczących ratownictwa i prewencji, autor projektu modelowego "Remiza OSP jako centrum nowoczesnych technologii na wsi". Współtwórca projektu „Firefighters Plus” www.firefightersplus.eu , który zdobył w 2019 roku Europejską Nagrodę Bezpieczeństwa Pożarowego za najlepszy, strażacki projekt edukacyjny w obszarze prewencji społecznej. Współautor angielsko-polskiego, polsko-angielskiego „Słownika ratownictwa, ochrony ludności i zarządzania kryzysowego”. Współtwórca gry edukacyjnej dla dorosłych "Integracja społeczna kluczem do rezyliencji" www.resilientinclusivesocieties.eu Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #strażak #kryzys #zagrożenia #niebezpieczeństwa | |||
16 Apr 2024 | 750. Czy można mówić o zmierzchu religii w XXI wieku? / Prof. Stanisław Obirek | 01:38:45 | |
Wykład prof. Stanisława Obirka w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [15 kwietnia 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-mozna-mowic-o-zmierzchu-religii-w-xxi-wieku/ Wiek XXI będzie wiekiem religii/mistyki, albo go w ogóle nie będzie. To znane powiedzenie przypisywane ministrowi kultury Francji Andre Malraux, który sam był niewierzący, lub podobne powiedzenie Karla Rahnera, niemieckiego jezuity, że chrześcijanin XXI wieku albo będzie mistykiem, albo go w ogóle nie będzie. Chciałbym je odwrócić i udowodnić tezę, że XXI wiek uratuje stopniowy zanik religii i zmniejszanie się jej wpływu na życie ludzi. prof. Stanisław Obirek – polski teolog, historyk, antropolog kultury, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego, były jezuita. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa #społeczeństwo #religia #kosciol | |||
31 Mar 2022 | 263. Czesi, Czechosłowacja, Czechy - nasi niedocenieni (?) sąsiedzi... - prof. Piotr M. Majewski | 01:42:38 | |
Czesi, Czechosłowacja, Czechy - nasi niedocenieni (?) sąsiedzi... - prof. Piotr M. Majewski Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Piotrem M. Majewskim prof. Piotr M. Majewski - wydział Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, autor wielu publikacji o Czechosłowacji i ostatnio wydanych dwóch książek: "Kiedy wybuchnie wojna? 1938" oraz "Niech sobie nie myślą, że jesteśmy Kolaborantami - Protektorat Czech i Moraw, 1939 - 1945") Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
06 Feb 2025 | 1015. Innowacje napełniające sensem życie seniorów / Marta Białek-Graczyk | 00:40:25 | |
Wykład Marty Białek-Graczyk, VII Festiwal Sąsiedzki „Wespół w Zespół dla Solca”, 18 czerwca 2020 [0h40min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/innowacje-napelniajace-sensem-zycie-seniorow/ Co łączy teatr reminescencyjny ze współdzielonym wózkiem na zakupy z napędem elektrycznym? Wszystko to inicjatywy, które powstały z myślą o osobach starszych w ramach projektu „Generator Innowacji Sieci Wsparcia”. O pomysłach, które się dzięki niemu narodziły, opowiedziała Marta Białek-Graczyk z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę” – współrealizatora projektu. Nagranie powstało podczas VII Festiwalu Sąsiedzkiego „Wespół w Zespół dla Solca”. Marta Białek-Graczyk przedstawia innowacje społeczne, które powstały z myślą o seniorach w ramach projektu „Generator Innowacji Sieci Wsparcia”. Inicjatywę realizuje Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” oraz PCG Polska. Projekt ma formę konkursu skierowanego do osób indywidualnych, organizacji i firm. Jego celem jest opracowanie rozwiązań, które poprawią jakość życia osób starszych i ich opiekunów, uruchomią lokalne sieci wsparcia czy uczynią instytucje bardziej dostępnymi dla seniorów. Najciekawsze pomysły mogą liczyć na wsparcie finansowe i mentorskie. Innowacje społeczne napełniające sensem życie seniorów W nagraniu wykładu prelegentka opisuje wybrane innowacje społeczne spośród wszystkich, o których więcej można dowiedzieć się na stronie projektu. Przedstawione inicjatywy, oprócz grupy docelowej, posiadają dwie cechy wspólne. Po pierwsze, pomysły są dostępne na otwartych licencjach, w związku z czym można je wdrożyć w swojej społeczności. Po drugie, niezależnie od formy, posiadają walor integrujący realizujących projekt z osobami starszymi, a także umożliwiający tworzenie relacji między seniorami. Wśród przedstawionych przez Białek-Graczyk inicjatyw znalazła się riksza, którą młodzi ludzie wożą seniorów, współdzielony wózek na zakupy z napędem elektrycznym, spotkania muzyczne przeciwdziałające demencji oraz teatr reminescencyjny. Marta Białek-Graczyk – jest twórczynią i prezeską Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”, ukończyła studia socjologiczne na Uniwersytecie Warszawskim oraz dziennikarskie w Collegium Civitas, koordynuje projekty społeczne oraz pisze książki na temat animacji kultury i działań społecznych Strony współorganizatorów VII Festiwalu Sąsiedzkiego Wespół w Zespół dla Solca: http://www.mdk.waw.pl/index.php/festiwal-sasiedzki http://www.koncert-anioly.cba.pl/ Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #innowacje #seniorzy #starośc #senior #sens #życie #ę | |||
22 Feb 2023 | 453. Rosyjska agresja na Ukrainę po roku. Strategia dla Polski na te czasy - Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański | 02:18:14 | |
Rosyjska agresja na Ukrainę trwa już rok. Jak do tego doszło, jak zmienia się świat i co najważniejsze - jaka powinna być strategia dla Polski na te czasy? Rozmowa Jerzego Marka Nowakowskiego i Piotra Szczepańskiego z cyklu #rozmowyWszechnicy Znajdź nas: | |||
22 Jul 2020 | 122. Utracone marzenie. Powojenne żydowskie osadnictwo na Dolnym Śląsku | 01:07:54 | |
Wykład w ramach cyklu „>>Życie przecięte<<. Żydzi w Polsce 1944-1968", Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [2 marca 2017] Po drugiej wojnie światowej na Dolnym Śląsku osiedliło się blisko 100 tys. Żydów ocalałych z Zagłady. Większość wyjechała z Polski w wyniku kolejnych fal emigracyjnych. Jak wyglądało życie tamtejszej żydowskiej społeczności opowiedziała dr Kamila Baranowska podczas wykładu w Muzeum Historii Żydów Polskich. Większość Żydów osiadłych na Dolny Śląsku została repatriowana w 1946 roku z terenów ZSRR, gdzie udało im się przetrwać wojnę. Od kilku do kilkunastu tysięcy mieszkało tu jednak już wcześniej. Byli oni przeważnie byłymi więźniami niemieckiego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen oraz innych powiązanych z nim obozów zlokalizowanych na Śląsku. Ich marzenia o odbudowie życia w Polsce zostały utracone w wyniku powojennego antysemityzmu i pogromów. Choć Żydzi na Dolnym Śląsku mogli czuć się bezpieczniej niż w innych regionach kraju, to kilkadziesiąt tysięcy z nich opuściło Polskę po pogromie kieleckim. Kolejna fala emigracji nastąpiła po „odwilży październikowej”, a większość z resztki pozostałych Żydów opuściła kraj wskutek antysemickiej kampanii władz komunistycznych z lat 1967-1968. Słuchacze wykładu dr Baranowskiej mogli prześledzić, jak wyglądało życie społeczności żydowskiej na Dolnym Śląsku od czasów tuż po wojnie do 1968 roku. Prelegentka opowiadała o działalności Centralnego Komitetu Żydów Polskich, który do 1949 organizował opiekę zdrowotną, mieszkania, pracę, edukację oraz kulturę dla ocalałych z Zagłady. Opowiadała również o czasach stalinowskich oraz towarzyszącej im dychotomii pomiędzy życiem prywatnym i oficjalnym organizowanym przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce (które zastąpiło CKŻP). Dr Baranowska mówiła o różnych przejawach konfliktu pomiędzy chęcią zachowania odrębnej tożsamości i dążeniem do asymilacji. Prelegentka poruszyła również temat buntu powojennego pokolenia Żydów wobec „martwej kultury” ich rodziców, do jakiego doszło w latach 60. Na koniec wykładu Dr Baranowska opowiedziała o życiu wspólnot żydowskich emigrantów, którzy opuścili Polskę w 1968 roku. | |||
20 Aug 2024 | 876. Nauczanie Konfucjusza, czyli o drodze człowieka - Małgorzata Religa | 01:01:12 | |
Wykład dr Małgorzaty Religi towarzyszący wystawie „Życie wśród piękna. Świat chińskiego uczonego”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 27 października 2016 [01h01min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/nauczanie-konfucjusza-czyli-o-drodze-czlowieka/ Nauczanie Konfucjusza ukształtowało społeczeństwa Chin oraz innych krajów wschodnioazjatyckich – Korei, Japonii i częściowo Wietnamu. Postać filozofa oraz podstawy jego nauczania przybliżyła sinolożka dr Małgorzata Religia podczas wykładu w Muzeum Narodowym w Warszawie, który odbył się w ramach programu towarzyszącego wystawie „Życie wśród piękna. Świat chińskiego uczonego”. Chiński filozof znany w Europie jako Konfucjusz obecny jest w Chinach jako Kong Zi lub Kong Fuzi, co można tłumaczyć jako „Mistrz Kong”. Jak wyjaśniła sinolożka, autorami imienia pod jakim mędrzec jest znany na Zachodzie są jezuici, którzy w XVI w. jako pierwsi Europejczycy zetknęli się z chińską filozofią. Konfucjusz żył w latach 551-479 p.n.e. Jego życie przypadło na schyłek okresu Wiosny i Jesieni, czyli koniec panowania dynastii Zhou (pol. Czou), kiedy Chiny uległy rozbiciu na szereg państewek rządzonych przez książąt, nad którymi król posiadał jedynie iluzoryczną kontrolę. Ówczesna sytuacja polityczna – jak wskazała Religa – silnie wpłynęła na myśl Konfucjusza. Według chińskiego filozofa kres czasom przemocy, intrygi i wojny miał przynieść powrót do zasad, jakimi kierowali się ludzie w czasach mitycznych początków panowania dynastii Zhou. Konfucjusz wskazywał dao, czyli drogę postępowania człowieka szlachetnego. Realizowana miała być ona zarówno w wymiarze społecznym, jak i indywidualnym. Sinolożka wskazała na trzy wybrane przez siebie elementy nauczania filozofa, mające prowadzić do przywrócenia oczekiwanego ładu. Pierwszy to – zhengming, czyli „uporządkowanie nazw”. Konfucjusz postulował: „Niech ojciec będzie ojcem, syn synem, władca władcą, a poddany poddanym”. Nazwy ról społecznych powinny iść według filozofa w parze z przypisywanym im w tradycji zachowaniom, bo w przeciwnym razie dochodzi do chaosu. Drugi opisany przez Religę element nauczania Konfucjusza to ren. Jest on starszy od samego filozofa i może być tłumaczony jako „łaskawość”, „miłosierdzie”, „humanitarność”. Według sinolożki najlepiej ów termin oddaje słowo „człowieczeństwo”. Jak tłumaczyła Religia, ren przejawia się różnych cnotach w zależności od sytuacji, ale nie sprowadza się do żadnej z nich. Objawia się w działaniu, kiedy człowiek postępuje wobec innych właściwie. Ostatni wybrany przez sinolożkę element nauczania Konfucjusza to li, czyli rytuał – zasady postępowania między ludźmi. Według filozofa każdy powinien znać swoje miejsce w hierarchii i postępować według przypisanych do niego tradycyjnie zasad (rytuału). Nieobecność wśród wschodnioazjatyckich społeczeństw idei równości to zdaniem Religi zasadnicza różnica, która odróżnia je od społeczeństw zachodnich. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #konfucjusz #chiny #filozofia | |||
06 Mar 2023 | 472. Kanclerz Scholz w Waszyngtonie, Łukaszenko w Pekinie - dyplomacja podróżna - Piotr Szczepański, Jerzy Marek Nowakowski | 02:38:34 | |
Kolejny odcinek z cyklu #rozmowyWszechnicy. Piotr Szczepański i Jerzy Marek Nowakowski, 5 marca 2023 r. Agresja Rosji na Ukrainę trwa, Władimir Putin zapowiada, że nie zmienił swoich celów, Chiny publikują "position paper" , które z nieznanych powodów zostało uznane za plan pokojowy. Dużo wizyt dyplomatycznych, w tym dwie chyba najciekawsze. Zatem w niedzielę: Kanclerz Scholz w Waszyngtonie, a samozwańczy prezydent Łukaszenko w Pekinie czyli dyplomacja podróżna z wojną w tle. Jerzy Marek Nowakowski skomentuje te i inne podróże, Zapraszamy Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: #rozmowyWszechnicy | |||
30 Mar 2022 | 259. Rozczarowani demokracją. I co dalej? - dr Anna Sosnowska – Materska | 00:58:30 | |
Rozczarowani demokracją. I co dalej? - dr Anna Sosnowska – Materska Uniwersytet Trzeciego Wieku Collegium Civitas zaprasza na wykład dr. Anny Sosnowskiej - Materskiej. Dr Anna Sosnowska – Materska politolog, ekspert , Katedra Systemów Politycznych, Wydział Nauk Politycznych UW Znajdź nas: | |||
18 Nov 2024 | 963. Polska. Siła obrazu / Przemysław Głowacki | 01:15:35 | |
Wykład Przemysława Głowackiego towarzyszący wystawie „Polska. Siła obrazu”, Muzeum Narodowe w Warszawie, 29 października 2020 [1h15min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/polska-sila-obrazu Przemysław Głowacki podczas wykładu „oprowadza” słuchaczy po wystawie „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Prelegent przedstawia poszczególne części ekspozycji, opowiadając o kontekście powstania oraz interpretacji wybranych dzieł. Nagranie powstało w ramach muzealnego cyklu edukacyjnego, który towarzyszył wystawie. Wystawa „Polska. Siła obrazu” w Muzeum Narodowym w Warszawie prezentuje dzieła najwybitniejszych polskich malarzy z XIX wieku. Stanowi adaptację wystawy „Pologne 1840–1914. Peindre l’âme d’une nation”, która odbyła się w filii Luwru w Lens. Okazją do jej przygotowania było 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Dodatkową okolicznością był fakt, że we francuskim miasteczku wciąż mieszka wielu potomków polskich emigrantów, którzy przyjechali tu pracować w kopalniach węgla. – Szybko okazało się, że pierwotny pomysł rozrósł się do nowej wystawy, która samych organizatorów zaskoczyła w tym sensie, że rozpoznali terra incognita, jaką było malarstwo polskie. Nasi koledzy nie tylko zachwycili się twórczością Malczewskiego, Ruszczyca, Krzyżanowskiego, Matejki, ale zrozumieli także, że jest to sztuka w pełni europejska – mówiła dr hab. Agnieszka Rosales Rodriguez w wykładzie Wystawa o Polsce w Louvre-Lens i w Warszawie. Przemysław Głowacki o wyjątkowości wystawy „Polska. Siła obrazu” – Wystawa została przygotowana przez kuratorów z Muzeum Narodowego w Warszawie oraz kuratorów francuskich, opierając się przede wszystkim o zbiory warszawskiego muzeum. Ale to co czyni tę wystawę wyjątkową, to nagromadzenie na niej najlepszych polskich obrazów – mówi Przemysław Głowacki. Dodaje, że wyeksponowanie w jednym miejscu dzieł zgromadzonych w magazynach, eksponowanych na co dzień na wystawie stałej, jak też wypożyczonych z innych instytucji kultury, stworzyło wyjątkową panoramę sztuki polskiej drugiej połowy XIX i początku XX wieku. Prelegent wskazuje, że tytuł „Polska. Siła obrazu” podkreśla „znaczenie sztuk plastycznych dla utrzymania ducha narodu, który podzielony był zaborami”. Zapraszamy do wysłuchania wykładu, podczas którego Przemysław Głowacki „oprowadza” słuchaczy po poszczególnych częściach wystawy, przybliżając kontekst powstania oraz interpretację wybranych dzieł. Przemysław Głowacki – historyk sztuki, edukator muzealny, nauczyciel, od wielu lat zajmuje się popularyzacją wiedzy o sztuce, współpracuje m.in. z Muzeum Narodowym w Warszawie, Zamkiem Królewskim w Warszawie, Stołecznym Centrum Edukacji Kulturalnej, Mazowieckim Centrum Kultury i Sztuki Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kultura #sztuka #muzeum #muzeumnarodowe #obrazy #malarstwo | |||
25 Apr 2022 | 296. Jak realizować marzenia i cele? - dr Ewa Jarczewska-Gerc | 00:46:41 | |
Zapraszamy na wykład dr Ewy Jarczewskiej-Gerc zorganizowany w ramach Kawiarni Naukowej 1a na Wawrze, luty 2022 Czy problem motywacji do działania a zarazem brak efektywności działania jest problemem nasz wszystkich? W jaki sposób możemy marzenia przełożyć na widzialne efekty w życiu? Czy założenie sobie celu musi wymagać dużego poświęcenia oraz co się dzieje z naszą motywacją do działania po dłuższym czasie? Po co człowiekowi w życiu cele i marzenia? Cele nadają życiu sens i wyznaczają "ścieżkę", budują poczucie kontroli nad naszym życiem i dodają energii do działania. Cele sprawiają, że możemy osiągnąć sukces, dać nam poczucie skuteczności, podnieść samoocenę. Czym się różnią marzenia od celów? Jak wygląda proces motywacyjny w realizacji celu? dr Ewa Jarczewska-Gerc - psycholog społeczny, trener biznesu, Wydział Psychologii w Warszawie, Katedra Psychologii Różnic Indywidualnych, Diagnozy i Psychometrii Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
24 Feb 2023 | 456. Pamięć, chłopi, bunt, formatowanie pamięci o pańszczyźnie, buncie - dr Jan Wasiewicz, Piotr Szczepański | 01:38:20 | |
Jak pamiętamy pańszczyznę? Czy ta pamięć była manipulowana? I właściwie co to jest pamięć? Jaką pamięć "mają" Polacy jeśli chodzi o własne dzieje? Czy nasza pamięć jest rozdwojona na chłopską, związaną z pańszczyzną i szlachecką, związaną z dziejami wygranych bitew? Pamięć a tożsamość Polaków. Kim jesteśmy? Czy pamięcią można manipulować? Jak to robiono? Czy pamiętamy o "powstaniu" Masława? Czym ono było - pierwszym powstaniem ludowym, czy buntem przeciwko narzucanej religii? Jak manipulowano opisem dziejów tego wydarzenia by formatować chłopską pamięć? O tym wszystkim Piotr Szczepański rozmawiał z dr. Janem Wasiewiczem, autorem dwóch książek: "Pamięć, chłopi, bunt" oraz "Wóz Drzymałów pod szwedzkim zaborem". Znajdź nas: #rozmowywszechnicy | |||
10 Feb 2023 | 442. Nierówności społeczne po 1989 roku - prof. Bogdan Mach | 01:16:27 | |
Wykład prof. Bogdana Macha o nierównościach społecznych narosłych w Polsce po 1989 roku, Collegium Civitas, 13 czerwca 2010 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/nierownosci-spoleczne-po-1989-roku/ Znajdź nas: | |||
22 Jul 2020 | 119. Rysunki kostiumów tureckich z kolekcji króla Stanisława Augusta | 01:02:37 | |
Wykład w ramach cyklu „Sześć wieków relacji polsko-tureckich”, Zamek Królewski w Warszawie [19 stycznia 2017] Rysunki kostiumów tureckich z XVIII w. pochodzące z kolekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego pokazują bogactwo strojów, które już nie istnieją. Opowiedział o nich prof. Tadeusz Majda podczas wykładu w Zamku Królewskim w Warszawie, który odbył się w ramach cyklu „Sześć wieków relacji polsko-tureckich”. Rysunki powstały w latach 1779-1780 w Stambule. Do Polski trafiły w 1781 roku prawdopodobnie w wyniku poselstwa Karola Boskampa-Lasopolskiego, które nabyło je za pośrednictwem Stanisława Kostki Pichelsteina – absolwenta Szkoły Języków Orientalnych w Stambule założonej przez Stanisława Augusta Poniatowskiego, który sprawował na dworze sułtańskim funkcję tłumacza. Na 280 kartach przedstawione są stroje, obyczaje, budowle i wykonywane kary. Prof. Majda podczas swego wykładu opisał historię zbioru, a także opowiedział obszernie o jego części dotyczącej stroju. Na pokazanych rysunkach można oglądać ubiory z czasów panowania sułtana Abdülhamida I (1725-1789). Dzieła pokazują, jak zgodnie z ówczesnym ceremoniałem nosił się władca, dygnitarze, urzędnicy, wojskowi, duchowni i służba. Prelegent przedstawił również rysunki pokazujące stroje przypisane do poszczególnych nacji zamieszkujących Imperium Osmańskie oraz ubiory kobiece. | |||
10 Oct 2024 | 926. Staniemy z bronią w ręku - czyli Sun Tze i dyplomacja a kwestia Polski / Nowakowski i Szczepański | 01:47:05 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [9 października 2024 r.] W naszej historii rzadko zdarzało się, że nasi przeciwnicy zostali pokonani zanim rozpoczęli wojnę. Chyba Sun Tze nie był modny, a dyplomacja i wywiad nieskuteczne. Także przygotowanie kraju do poszczególnych wojen nie było imponujące. Najważniejsze: idziemy w bój! Straciliśmy kraj, przegrywaliśmy powstania, bo "stawaliśmy z bronią w ręku". No cóż, zdaje się, że niektórzy nie odrobili lekcji, albo nic nie rozumieją z tego co nam się wydarzało, nie są w stanie pojąć, że proces dziejowy się toczy, a wojny najlepiej wygrywać zanim się zaczną... Jak zatem zmienia się nasza sytuacja i co powinniśmy robić. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #politykazagraniczna #chiny #dyplomacja #wojna | |||
02 May 2022 | 303. Rosyjska agresja na Ukrainę i co dalej... część II - Jerzy Marek Nowakowski | 01:50:35 | |
Druga część rozmowy z Jerzym Markiem Nowakowskim, prezesem Stowarzyszenia Euro Atlantyckiego, 2 marca 2022 r. Ukraina walczy nie tylko o swoją niepodległość. Od ich oporu zależy, czy Putin zdecyduje się na kontynuację agresji i żądania pod adresem krajów bałtyckim i być może naszym. Zgodnie z żądaniami jakie przedłożył Zachodowi... O tym i o innych aspektach obecnej sytuacji w rozmowie z Jerzym Markiem Nowakowskim rozmawia Piotr Szczepański Rozmowa zorganizowana przy współpracy ze Stowarzyszeniem Euro Atlantyckim. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
19 Jul 2024 | 845. Pastelistki. Hierarchia i płeć technik malarskich - Kamilla Pijanowska | 01:02:44 | |
Wykład Kamilli Pijanowskiej z Gabinetu Rycin i Rysunków MNW towarzyszący wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego”. Muzeum Narodowe w Warszawie, 3 grudnia 2015 [1h02min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pastelistki-hierarchia-i-plec-technik-malarskich/ Kamilla Pijanowska, pracowniczka Gabinetu Rycin i Rysunków MNW, opowiedziała o miejscu pastelu w dziewiętnastowiecznej hierarchii technik artystycznych i przyczynach, dla których uważano go za technikę kobiecą. Prelegentka nakreśliła też portrety trzech polskich artystek malujących pastelami w II poł. XIX i I poł. XX w.: Emilii Dukszyńskiej-Dukszty, Marii Nostitz-Wasilkowskiej oraz Wandy Chełmońskiej. Wykład towarzyszył wystawie „Mistrzowie pastelu. Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie”. Pastel w omawianym przez Kamillę Pijanowską okresie nie należał do najwyżej cenionych dzieł artystycznych. Do końca XIX w. obecne było silnie zakorzenione jeszcze w nowożytności pojęcie hierarchii tematów malarskich. Każdemu z nich przypisany był konkretny rozmiar płócien. Największe formaty wykorzystywane były do scen historycznych. Pastele powstawały na papierze o mniejszych rozmiarach, przez co nadawano im też mniejsze znaczenie. Na marginalizację pastelu wpływała również istniejąca ówcześnie hierarchia technik artystycznych. Najwyżej ceniona była rzeźba, później malarstwo olejne. Choć rewolucyjni krytycy sztuki, jak np. Stanisław Witkiewicz, buntowali się przeciwko takim ocenom, to większość cytowanych przez prelegentkę recenzentów uważało pastel za technikę łatwiejszą, pozwalającą ukryć niedostatki talentu twórcy. Pastel byl jednocześnie uważany za techniką kobiecą. Przytaczani przez Kamillę Pijanowską krytycy postrzegali pastel za formę, która ze względu na subtelność i delikatność lepiej oddaje twarze kobiece niż męskie. Te ostatnie zdaniem recenzentów lepiej prezentowały się na obrazach olejnych, które oddawały ich siłę i wyrazistość. Pozycja pastelu wzrosła pod koniec XIX stulecia. Choć punktem odniesienia dla malarstwa pastelowego były wciąż obrazy olejne, to pastele zaczęły być coraz silniej obecne na prezentowanych w Polsce wystawach. Przyczyniły się do tego m.in. trzy przedstawione przez prelegentkę pastelistki, należące do różnych pokoleń: Emilia Dukszyńska-Dukszta (1837-1898), Maria Nostitz-Wasilkowska (1858-1922) oraz Wanda Chełmońska (1899-1971). – Warto również pamiętać, że osiągnięcia kobiet artystek były ważne ze względu na sprawę kobiecą, czyli walkę kobiet o prawo do wyższego wykształcenia, godnej pracy i decydowania o sobie. Walkę, która na serio rozpoczęła się w drugiej połowie XIX wieku (…) Każda kobieta, która dzięki swojej pracy, determinacji i talentowi osiągnęła sukces, stawała się jednocześnie przykładem, że kobieta może – tak samo jak mężczyzna – być artystą i obywatelem – podkreśliła na zakończenie swojego wykładu Kamilla Pijanowska. Mistrzowie pastelu Od Marteau do Witkacego. Kolekcja Muzeum Narodowego w Warszawie 29 października 2015 – 31 stycznia 2016 Wystawa będzie prezentacją pastelu – techniki bardzo atrakcyjnej wizualnie, ujawniającej raz swe oblicze malarskie, a raz rysunkowe. Na ekspozycji zostanie pokazanych blisko 250 pasteli z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie, które – z uwagi na swą delikatność i wrażliwość na uszkodzenia mechaniczne – nie są wypożyczane, ani też na co dzień eksponowane. Ta unikatowa, trwająca tylko trzy miesiące, wystawa czasowa będzie pierwszą w Polsce tak szeroką prezentacją dzieł pastelowych, a zarazem wyjątkową okazją do zapoznania się ze studyjnymi zbiorami Muzeum Narodowego w Warszawie. Kuratorki wystawy: Anna Grochala, Joanna Sikorska Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #pastel #pasteliści #malarstwo #muzeumnarodowe #kultura #sztuka #wystawa | |||
07 Sep 2020 | 148. Droga do Niepodległości: Adam Jerzy Czartoryski | 00:56:41 | |
Rozmowa z prof. Małgorzatą Karpińską, Fundacja Wspomagania Wsi, 10 kwietnia 2018 r. Adam Jerzy Czartoryski przyjaźnił się z carem Aleksandrem I, był rosyjskim ministrem spraw zagranicznych w latach 1804-1806 i – mimo politycznych rozczarowań – do wybuchu powstania listopadowego pozostawał rzecznikiem odbudowy polskiej państwowości w oparciu o Rosję. Po upadku insurekcji na emigracji do końca życia zabiegał dyplomatycznie o sprawę polską do Rosji w kontrze. O trudnych losach ks. Czartoryskiego opowiadała w studiu Wszechnicy prof. Małgorzata Karpińska z Instytutu Historycznego UW. – Książę Czartoryski – można to potraktować jako komplement, można to również oczywiście potraktować jako wadę – był człowiekiem honoru i w momencie, kiedy komuś coś obiecał, uważał, że tak długo aż nie zostanie zwolniony z tej obietnicy, musi ją zrealizować. Dotyczyło to zarówno stosunków politycznych, jak i stosunków osobistych – zarówno dotyczących mężczyzn, jak i dotyczących kobiet. To jest bardzo poważna cecha jego charakteru, której dopóki nie zrozumiemy, nie będziemy mogli nawet nie oceniać, ale mówić o jego pewnych decyzjach i wyborach – mówiła prof. Karpińska. Jak zaczęła się kariera Adama Jerzego Czartoryskiego na dworze w Petersburgu, czemu w 1805 roku nie udało mu się zrealizować mającego zwrócić Polsce niepodległość „planu puławskiego”, jak ks. Adam radził sobie jako prezes Rządu Narodowego w trakcie postanie listopadowego i jak działał kierowany przez niego na emigracji Hotel Lambert? Zachęcamy do obejrzenia całej rozmowy. Droga do Niepodległości Choć po 1795 roku zaborcy na 123 lat wymazali Polskę z mapy świata, nie była ona w tym czasie polityczną, ideową i społeczną pustynią. Polacy nie tylko walczyli o odzyskanie niepodległości z bronią w ręku, ale też budowali gospodarkę, oświatę, społeczeństwo obywatelskie. Całkowicie wbrew zaborcom, a czasem wchodząc z nimi w ryzykowne porozumienia. W ramach cyklu „Droga do Niepodległości” będziemy o bohaterach tych czasów opowiadać. | |||
05 Oct 2023 | 604. Prus jako fotograf, Prus na fotografii / dr Agata Grabowska-Kuniczuk | 00:52:30 | |
Wykład dr Agaty Grabowskiej-Kuniczuk o Bolesławie Prusie w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie [30 września 2023] https://wszechnica.org.pl/wyklad/prus-jako-fotograf-prus-na-fotografii/ Bolesław Prus jako właściciel aparatu fotograficznego Kodak nr 1 oddawał się pasji fotografowania rzeczywistości końca XIX i początku XX wieku głównie w czasie wakacyjnych pobytów w Nałęczowie. W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie czy Muzeum Bolesława Prusa (Filii Muzeum Narodowego w Lublinie) zachowało się wiele zdjęć pisarza przedstawiających jego bliskich, rodzinę Stefana Żeromskiego, nałęczowskich kuracjuszy czy dzieci z tamtejszej ochronki oraz malowniczych krajobrazów uzdrowiska. Fotografie te pozostają dotąd niezbadanym świadectwem epoki i zainteresowań autora „Lalki”. W publikacjach poświęconych Prusowi czy też w opracowaniach materiałów źródłowych powiela się wciąż te same zdjęcia pisarza, opisy fotografii są często ubogie lub po prostu ich brakuje, pojawiają się w nich błędne datacje czy niezidentyfikowane (bądź opisane nieprawidłowo) osoby lub miejsca. Wykład połączony z prezentacją zgromadzonego dotychczas materiału ikonograficznego ma z jednej strony ukazać fotograficzną pasję Prusa (tworzącego albumy znanych postaci i ulubionych miejsc), z drugiej zaś – utrwalone na fotografiach ślady jego życia (zdjęcia rodziny, przyjaciół, otoczenia itd.), co stanowi cenne uzupełnienie informacji biograficznych o pisarzu i wiadomości o jego epoce. dr Agata Grabowska-Kuniczuk - filolog polski, dr nauk humanistycznych, adiunkt w Pracowni Literatury II Połowy XIX Wieku oraz w Zespole Edytorstwa Naukowego Tekstów II Połowy XIX Wieku Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, historyk literatury, edytor tekstów dawnych XVIII i XIX wieku (udział w projektach: Literatura konfederacji barskiej w latach 2005-2009, Edycja krytyczna pism wszystkich Bolesława Prusa w latach 2012-2017, „Dzieła zebrane” (cz. I) i „Listy zebrane” Elizy Orzeszkowej. Edycja krytyczna od 2020 roku). Autorka i współautorka opracowań tekstów źródłowych: edycja krytyczna powieści Bolesława Prusa Dzieci (2016) i Przemiany (2019) oraz artykułów w książkach zbiorowych i czasopismach naukowych (m. in. „Napis”, „Pamiętnik Literacki”, „Wiek XIX”, „Sztuka Edycji”, „Wiek Oświecenia”, „Prace Polonistyczne”. Główne obszary jej zainteresowań to: twórczość Bolesława Prusa (ze szczególnym uwzględnieniem ostatniego etapu życia pisarza), biografistyka, zjawiska z pogranicza literatury i kultury, literatura okolicznościowa i użytkowa schyłku XVIII i drugiej połowy XIX wieku, anegdota literacka, edytorstwo naukowe. Współredaguje rocznik naukowy „Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej” (od 2017 zastępca redaktora naczelnego). Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #BolesławPrus #prus #fotograf #fotografie #lalka #ibl | |||
11 Apr 2022 | 276. Zagadka niebytu - prof. Bogdan Dziobkowski | 00:47:39 | |
Zdecydowana większość z nas zgodzi się z twierdzeniem, że Pegazy nie istnieją. Inaczej mówiąc, uznamy, że zdanie „Pegaz nie istnieje” jest zdaniem prawdziwym. Powstaje tu jednak pewien problem. Jeżeli Pegazów nie ma, to tym samym słowo „Pegaz” nie odnosi się do żadnego obiektu. Jak w takim razie zdanie, które zawiera w podmiocie ten termin może być prawdziwe? Skoro Pegazy nie istnieją, w jaki sposób możemy orzec o nich, że nie istnieją? Willard Van Orman Quine problem ten – towarzyszący filozofom od czasów Platona – nazwał „zagadką niebytu”. Wydaje się, że niebyt w jakimś sensie musi być, bo inaczej powiedzenie, że go nie ma byłoby nonsensem. Celem wystąpienia jest analiza kilku klasycznych rozwiązań tego problemu. Zastanowimy się, czy Pegazom, mięsożernym krowom, obecnemu królowi Polski, okrągłym kwadratom itp. nie powinniśmy jednak przypisać jakiegoś rodzaju istnienia. Prof. Bogdan Dziobkowski - filozof, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, prodziekan Wydziału Filozofii UW, redaktor naczelny „Przeglądu Filozoficznego”, członek Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Zajmuje się historią filozofii analitycznej, filozofią języka oraz metafilozofią. Wraz z Jackiem Hołówką zredagował książki: „Panorama współczesnej filozofii” (2016), „Marksizm. Nadzieje i rozczarowania” (2017), „Filozofia religii. Kontrowersje” (PWN 2018), „Filozofia prawa. Normy i fakty” (PWN 2020). Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
19 Jun 2024 | 814. Emocje po powodzi. Jak sobie z nimi radzić? - Marzena Łotys | 00:49:56 | |
Emocje po powodzi. Jak sobie z nimi radzić? - Wykład Marzeny Łotys, Wilków, 12 kwietnia 2015 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/emocje-po-powodzi-jak-sobie-z-nimi-radzic-wyklad-marzeny-lotys/ Marzena Łotys w ramach projektu "Przygotujmy się razem" rozmawiała z mieszkańcami miejscowości z gminy Wilków, poszkodowanej przez powódź w 2010 roku. Podzielili się oni z psycholożką i trenerką swoimi emocjami z tym związanymi. Podczas prezentowanego wykładu Marzena Łotys opisuje te emocje oraz radzi, w jakich sposób je oswajać. Rady przekazane przez trenerkę są cenne nie tylko dla powodzian, ale też wszystkich osób, które doświadczyły traumatycznych przeżyć. dr Marzena Łotys – absolwentka Wydziału Psychologii UW, doktorat z zakresu psychologii społecznej, wieloletni trener i konsultant dla biznesu i organizacji pozarządowych w obszarze komunikacji społecznej, w szczególności zarządzania projektami. „Przygotujmy się razem! Społeczne konsultacje zarządzania ryzykiem powodziowy” to wspólny projekt Fundacji Wspomagania Wsi i Fundacji NA DOBRE, prowadzony na terenie gminy Wilków (woj. lubelskie) poszkodowanej w powodzi w 2010r. Celem projektu jest przygotowanie mieszkańców i samorządu, do uczestniczenia w wymaganych Dyrektywą Powodziową konsultacjach społecznych prowadzonych podczas tworzenia planów zarządzania ryzykiem powodziowym. Więcej na przygotujmysierazem.pl Projekt dofinansowany z dotacji przyznanej w ramach programu Obywatele dla Demokracji, prowadzonego przez Fundację im. Stefana Batorego we współpracy z Polską Fundacją Dzieci i Młodzieży, finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (tzw. Funduszy EOG). Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #woda #powódź #emocje #psychologia #bezpieczeństwo #zagrożenie | |||
12 Sep 2023 | 586. O szkole - Z Krystyną Starczewską rozmawia Justyna Duriasz-Bułhak | 00:40:02 | |
Rozmowa z Krystyną Starczewską, twórczynią i dyrektorką "Bednarskiej" - I Społeczno Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Bednarskiej oraz XX Społecznego Gimnazjum przy ul. Raszyńskiej w Warszawie, 26 sierpnia 2015 r. [40min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-szkole-z-krystyna-starczewska-rozmawia-justyna-duriasz-bulhak/ Podczas rozmowy Krystyna Starczewska wskazała największe problemy, z jakim zmagają się obecnie polskie szkoły, i wskazała kilka propozycji, dzięki którym mogłyby nie tylko kształcić, ale i wychowywać pewnych siebie młodych ludzi, który potrafią odnaleźć się we współczesnym świecie. Szkoła jest taka, jakie jest społeczeństwo, a społeczeństwo jest takie, jaka jest szkoła. To przecież od szkoły zależy, jaka młodzież wychodzi z jej murów, a ci młodzi ludzie – ze swoimi poglądami, nawykami i umiejętnościami, tworzą później społeczeństwo. Prowadząc szkołę, należy myśleć o tym, jakie będzie społeczeństwo tworzone przez ludzi, których ta szkoła wychowuje. Zdaniem Krystyny Starczewskiej szkoła ulega obecnie ciągłym naciskom. Ideologia rynku, którą przesycone jest życie społeczne, przenosi się niestety również na szkołę. To nie jest dobre. Naszej oświacie brak jest wizji. O szkole myśli się jedynie jako o miejscu przekazywania wiedzy, miejscu konkurencji i rywalizacji, kto ile się nauczył i ile punktów zdobył, a zapomina się o rzeczy podstawowej, czyli zanika gdzieś wizja patrzenia na szkołę jako środowiska wychowawczego przygotowującego młodych ludzi do życia społecznego. Dzieci żyją w większości w świecie wirtualnym i tracą umiejętności współżycia społecznego, nawet ze swoimi rówieśnikami. Porozumiewają się głównie za pomocą komunikatorów i Facebooka. Drugim problemem jest wszechogarniająca ideologia rynku, czyli konkurencji. Dziś szkołom chodzi głównie o to, które miejsce zajmie w rankingu, czyli ile dzieci zdobędą punktów. To są dwa czynniki, które należy brać pod uwagę, myśląc o tym, jak ukształtować środowisko wychowawcze, szkolne, żeby młodzi ludzie mogli odnaleźć swoje prawdziwe zainteresowania, czyli to, co jest dla nich naprawdę ważne. Jednocześnie muszą nauczyć się żyć w zespole, tworzyć zespół, nie przez sieć wirtualną, ale przez bezpośredni kontakt ze sobą. Szczególnie trudna jest sytuacja dzieci uchodźców, które ze względu na słabą znajomość języka polskiego są gorzej traktowane przez nauczycieli, gdyż przez gorsze wyniki w nauce zaniżają średnią klasy i szkoły. Tymczasem nauczyciel w każdym dziecku powinien poszukiwać talentów i z ich odmiennej kultury robić atut. W ten sposób w dzieciach buduje się poczucie własnej wartości z powodu tego, kim są. Obecnie wiele dzieci cierpi na depresję, ponieważ już od wczesnych klas były one z różnych powodów traktowane jako gorsze. Dlatego tak ważne jest odnajdywanie mocnych stron w każdym dziecku, bo każde dziecko je ma. W tym kontekście niezwykle ważne jest odchodzenie od ocen cyferkowych na rzecz ocen opisowych. Taka ocena powinna wskazywać, co w danej osobie jest silne, a nad czym ma pracować. Zarówno nauczyciele, jak i rodzice nie mogą ulegać presji i wymuszać na dzieciach ciągłej rywalizacji. Krystyna Kazimiera Starczewska, ps. Anna Kruk, Anna Nej, Julia Lasecka, J.L., Katarzyna – polonistka, filozof, etyk i pedagog, dr. Twórczyni i dyrektor "Bednarskiej", prezes Krajowego Forum Oświaty Niepublicznej. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #szkoła #edukacja #uczniowie #nauczyciele #starczewska #bednarska #rozmowywszechnicy | |||
21 Feb 2024 | 699. Obywatelska modernizacja Polski - jak wykorzystać tę szansę? - VIII Kongres Obywatelski | 02:24:50 | |
Sesja tematyczna nr 5 zorganizowana w ramach VIII Kongresu Obywatelskiego. Jaka modernizacja Polski: od budowy infrastruktury do nowych postaw i zachowań? Politechnika Warszawska, 26 października 2013 r. [2h27min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/obywatelska-modernizacja-polski-jak-wykorzystac-te-szanse/ Po 1989 roku Polacy – działając w samorządzie lokalnym, czy organizacjach i ruchach społecznych – oddolnie modernizowali Polskę. Działo się to niejako przy okazji rozwiązywania problemów, na które natrafiali w swoim codziennym życiu. Stąd bierze się olbrzymi „wysyp” inicjatyw w takich obszarach jak edukacja, kultura, zdrowie, sport, ale też przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu czy ochrona przestrzeni publicznej. Jednak nie rozwiązywanie problemów było tu najistotniejsze – te działania stanowiły bowiem „szkołę” podmiotowości. To dzięki nim zachodziła modernizacja kulturowo-mentalna – Polacy nabywali nowe kompetencje cywilizacyjne i to wydaje się być najważniejszym efektem tych działań. Przez ćwierć wieku jakie minęły od początku transformacji aktywność obywatelska uległa przemianie. Z jednej strony, w wielu obszarach bardziej aktywne stało się państwo. W niektórych przestrzeniach „wypiera” ono organizacje i ruchy społeczne. W innych jego aktywność polega na kooptacji sektora obywatelskiego do struktur publicznych. Rodzi to pytanie – czy coraz częściej nie mamy do czynienia z układem klientelistycznym władza-NGO? Z drugiej zaś, wzrost środków publicznych spowodował tzw. profesjonalizację sektora – wiele organizacji zniknęło, wiele jednak „okrzepło” uzyskując kościec, dzięki któremu radzi sobie z nowymi zadaniami. Rodzi to jednak kolejne pytanie – czy „misja” nie ustępuję zimnemu profesjonalizmowi czy wręcz „grantozie”, czyli jałowemu „przerabianiu” unijnych grantów? Jednocześnie coraz więcej inicjatyw obywatelskich nie wynika już z niezaspokojonych potrzeb, lecz po prostu z pasji, które chce się realizować wraz z innymi. Otwartym pozostaje pytanie – jak będzie wyglądała aktywność obywatelska w przyszłości? Moderatorem sesji była Marzena Wojda – Dyrektor Programowy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej W roli panelistów wystąpili: dr Marek Rymsza – Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski Tomasz Schimanek – Ekspert Akademii Rozwoju Filantropii Jadwiga Czartoryska – Prezes Zarządu Fundacji Orange, Pracownie Orange Krzysztof Głomb – Prezes Stowarzyszenia Miasta w Internecie, Latarnicy Polski Cyfrowej Sławomir Skwarek – Wójt gminy Adamów Część 1 [15min]: Wystąpienie dr. Marka Rymszy z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego Część 2 [15min]: Wystąpienie Tomasza Schimanka, eksperta Akademii Rozwoju Filantropii Część 3 [36min]: Dyskusja z udziałem sali Część 4 [9min]: Wypowiedzi Tomasza Schimanka (Akademii Rozwoju Filantropii) i dr. Marka Rymszy (ISNS UW) Część 5 [14min]: Wystąpienie Jadwigi Czartoryskiej, Prezes Zarządu Fundacji Orange, Pracownie Orange Część 6 [11min]: Wystąpienie Krzysztofa Głomba, Prezesa Stowarzyszenia Miasta w Internecie, Latarnicy Polski Cyfrowej Część 7 [13min]: Wystąpienie Sławomira Skwarka, wójta gminy Adamów Część 8 [20min]: Wypowiedzi osób zaproszonych do dyskusji – Elżbiety Kowalik (koordynatorki projektu „Obywatele w miasteczkach”) i dr. Łukasza Niesiołowskiego-Spano (Instytut Historii Uniwersytetu Warszawskiego, „Obywatele Nauki”). Następnie dyskusja z udziałem sali. Część 9 [14min]: Odpowiedzi panelistów na pytania z sali i wypowiedź reprezentanta sfery władzy – Jana Wyrowińskiego (Wicemarszałka Senatu RP) Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kongresobywatelski #społeczeństwo | |||
08 Feb 2023 | 440. Patologie życia publicznego - prof. Antoni Kamiński | 01:27:34 | |
Wykład prof. Antoniego Kamińskiego wygłoszony został 9 maja 2010 r. w Collegium Civitas w ramach cyklu "Współczesne społeczeństwa: Polska - Europa - Świat. Demokracja, życie publiczne i jego instytucje." https://wszechnica.org.pl/wyklad/patologie-zycia-publicznego/ Znajdź nas: | |||
06 Dec 2022 | 392. Rosja, Niemcy, Białoruś i kwestia polska - Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański | 00:00:28 | |
Tematem wiodącym spotkania z Jerzym Markiem Nowakowskim jest Rosja, Niemcy, Białoruś, i kwestia polska. [4 grudnia 2022r.] Jak wiadomo pracę pod takim tytułem napisał Roman Dmowski prawie sto lat temu. Chodziło o zagrożenie niemieckie, któremu trzeba było się przeciwstawić, najlepiej w sojuszu z Francją i Rosją. Jak dzisiaj wygląda sytuacja zagrożeń Polski? Czy nadal jesteśmy między Rosją a Niemcami? Czy tak promowany sojusz, czy nawet "unia" z Ukrainą ma sens? Czy ze strony Niemiec jesteśmy tak zagrożeni jak to głosi propaganda jednej z partii? "Gdzie" będzie najbezpieczniej w tej układance dla Polski, jej mieszkańców? W jakim układzie będą mogli najlepiej się rozwijać i realizować swoje aspiracje? Gdzie mamy szukać bezpieczeństwa? I co w ogóle znaczy bezpieczna Polska dzisiaj? Znajdź nas: | |||
29 Sep 2024 | 916. Brandt okiem konserwatora - Anna Lewandowska | 01:01:34 | |
Wykład towarzyszący wystawie „Józef Brandt 1841-1915” w Muzeum Narodowym w Warszawie [1h01min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/brandt-okiem-konserwatora/ Nagranie wykładu o warsztacie twórczym Józefa Brandta. Konserwatorka sztuki opisuje proces powstawania jego dzieł - od pierwszego rysunku do gotowego obrazu. Józef Brandt (1841-1915) był bardzo płodnym malarzem. Badanie warsztatu artysty jest jednak trudne ze względu na rozproszenie pozostawionej przez niego kolekcji. Konserwatorka sztuki Anna Lewandowska opowiedziała, czego mimo to udało się dowiedzieć o jego sposobie pracy. Prelegentka rozpoczęła wystąpienie od przypomnienia mistrzów, u których Brandt uczył się rysunku i malowania. Gros wykładu poświęciła jednak warsztatowi malarza. Na podstawie pozostawionych przez niego rysunków, szkiców malarskich i gotowych dzieł omówiła, jak wyglądał jego proces twórczy. Sięgnęła również do zbiorów kalek i fotografii przedstawiających wizerunki i sceny, które wykorzystywał na obrazach. Opowiedziała także o używanych przez artystę płótnach i farbach. Czy Brandt kryje jeszcze jakieś tajemnice? Zapraszamy do obejrzenia wykładu! Wykład towarzyszył wystawie "Józef Brandt 1841-1915" w Muzeum Narodowym w Warszawie Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #sztuka #kultura #józefbrandt #brandt #muzeum #muzeumnarodowe #malarz #malarstwo | |||
17 May 2023 | 540. „La grande Boznańska” znana, rozpoznana, odczytywana na nowo? - dr Ewa Bobrowska | 00:58:27 | |
O wystawie "Olga Boznańska (1865–1940)" opowiedziała dr Ewa Bobrowska, współautorka i komisarz wystawy Olgi Boznańskiej w Muzeum Narodowym w Krakowie i Muzeum Narodowym w Warszawie. 26 lutego 2015 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/la-grande-boznanska-znana-rozpoznana-odczytywana-na-nowo/ „Szara malarka”, „malarka ciszy”, „królowa myszy”, „smutne barwy”, a w najlepszym razie „sława i myszy” – za sprawą kolejnych pokoleń krytyków i dziennikarzy takie określenia przylgnęły do Boznańskiej. Usiłowano zrobić z niej samotnicę i mizantropkę, która zamknęła się wraz ze swoją menażerią w czterech ścianach pracowni. Jednak uważna analiza kolejnych artystycznych wyborów, począwszy od inspiracji malarskich, doboru tematów i modeli, wystaw, w których brała udział wskazuje, że nie były one przypadkowe. Przypadająca 15 kwietnia 2015 roku 150. rocznica urodzin Olgi Boznańskiej stała się inspiracją do zaprezentowania twórczości jednej z najbardziej cenionych polskich malarek, zaliczanych do ścisłego grona najwybitniejszych artystek europejskich. Wystawa pod honorowym patronatem Małżonki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Anny Komorowskiej. Wystawa zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Krakowie we współpracy z Muzeum Narodowym w Warszawie, ze specjalnym udziałem Musée d’Orsay. Muzeum Narodowe w Warszawie zaprasza do zapoznania się z pełnym programem wydarzeń towarzyszących wystawie a także z pokazem tematycznym poświęconym ekspozycji w serwisie CMNW. *** Olga Boznańska (1865–1940) jest jedną z najbardziej oryginalnych i cenionych w świecie polskich artystek. Jej prace reprezentują polską sztukę na wielu wystawach w kraju i za granicą. Córka Francuzki i Polaka, urodzona w Krakowie, tutaj też odebrała wstępne wykształcenie artystyczne. Naukę malarstwa kontynuowała w Monachium. Zachęcona sukcesami odniesionymi w świecie, osiadła w 1898 roku w Paryżu – stolicy ówczesnego artystycznego świata. Tam rozwinęła się jej kariera międzynarodowej portrecistki. *** Ona była malarką stuprocentową – to zdanie Józefa Czapskiego o Oldze Boznańskiej jest mottem programu wydarzeń towarzyszących wystawie artystki w Muzeum Narodowym w Warszawie, w którym znajduje się zbiór 57 obrazów Boznańskiej, w tym takie arcydzieła jak W oranżerii, Portret chłopca w gimnazjalnym mundurku, Pracownia artystki, Imieniny babuni czy Portret Anny Saryusz Zaleskiej, a także szkicowniki i fotografie. Duży zespół obrazów artystki jest zawsze obecny w kolejnych odsłonach stałej Galerii Malarstwa Polskiego a jej obrazy niezmiennie pokazywane są na wystawach sztuki polskiej, organizowanych przez warszawskie Muzeum Narodowe za granicą. Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie do 2 maja 2015 r. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #olgaboznanska | |||
18 Mar 2024 | 720. Kontrwywiad - fakty i tajemnice cz. II / dr Anna Grabowska-Siwiec | 01:47:20 | |
Drugi wykład dr Anny Grabowskiej-Siwiec o kontrwywiadzie [15 marca 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/kontrwywiad-fakty-i-tajemnice-cz-ii/ Kolejny wykład z cyklu – „Kontrwywiad – fakty i tajemnice” będzie dotyczył propagandowego wykorzystania spraw prowadzonych przez Departament II MSW – kontrwywiad cywilny. W państwie komunistycznym, jakim była PRL, na pierwszym miejscu w działaniach propagandowych stawiano ideologię i politykę, a więc związana ona była zawsze z nadrzędnym interesem partii rządzącej. Departament II swoimi materiałami pochodzącymi z rozpracowań operacyjnych wspierał partię rządzącą w tworzeniu i upowszechnianiu stereotypowych wyobrażeń, np. szpiega, amerykańskiego imperialisty, zachodnioniemieckiego spisku. Publikując i udostępniając powszechnie niektóre informacje uzyskane przez kontrwywiad budowano wizerunek wroga państwa wskazując, że są to osoby o niskim prestiżu, wątłej lub zdemoralizowanej postawie moralnej. Szpieg w przekazie propagandowym był nie tylko przestępcą działającym na szkodę kraju - był zdemoralizowanym, przegranym człowiekiem! W wykładzie zostaną zaprezentowane dwie sprawy prowadzone przez kontrwywiad – Jacka Jurzaka i Bogdana Walewskiego. Wykład poprowadzi dr Anna Grabowska-Siwiec, emerytowana major kontrwywiadu ABW, w którym służyła od 2004 do 2020 roku. Autorka pracy badawczej „Kontrwywiad PRL w systemie sprawowania władzy politycznej. Od Departamentu II MSW do Zarządu Kontrwywiadu UOP”. Obecnie niezależny szkoleniowiec, wykładowczyni i badaczka historii kontrwywiadu. Propaganda w PRL stanowiła narzędzie popularyzacji idei, a także scentralizowany system informacji. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #wywiad #kontrwywiad #polityka #bezpieczeństwo | |||
07 Sep 2024 | 894. Jak odkrywa się "Rubensa"? O rysunku Klęcząca Joanna d'Arc – Piotr Borusowski | 01:04:21 | |
Wykład towarzyszący wystawie "W warsztacie niderlandzkiego mistrza. Holenderskie i flamandzkie rysunki z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie", Muzeum Narodowe w Warszawie, 13 lipca 2017 https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-odkrywa-sie-rubensa-o-rysunku-kleczaca-joanna-darc/ W 2014 roku autorstwo znajdującego się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie rysunku opisanego jako "Klęczący rycerz" zostało przypisane Peterowi Paulowi Rubensowi. Jak się okazało, jest to szkic do obrazu przedstawiającego Joannę d'Arc. Jak doszło do odkrycia opowiedział podczas wykładu kustosz Gabinetu Rycin i Rysunków Piotr Borusowski. Omawiany rysunek był już wcześniej znany i publikowany. Autorzy publikacji nie byli jednak zgodni, czy jest on dziełem flamandzkiego malarza. Część z nich sugerowała, że mamy w tym przypadku do czynienia z rysunkową kopią gotowego obrazu. Piotr Borusowski przedstawił podczas swojego wystąpienia dowody przeczące tej tezie oraz opisał, w jaki sposób polscy muzealnicy dokonali swoich ustaleń. Słuchacze wykładu przy okazji rozważań o autentyczności rysunku mogli prześledzić, w jaki sposób pracował artysta. Prelegent opowiedział, jak zorganizowana była praca w warsztacie Rubensa. Części obrazów malarz nie przygotowywał sam, ale zlecał ich wykonanie swoim współpracownikom, którzy wykonywali je na podstawie dostarczonych przez mistrza szkiców. Piotr Borusowski podczas wykładu porównywał wiele z nich z ostatecznymi dziełami. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeum #sztuka #kultura #muzeumnarodowe #rubens #malarstwo #joannadarc #rysunek | |||
24 Oct 2023 | 617. Sztuka mówienia miłych rzeczy / dr Marzena Mazur | 00:42:38 | |
Wykład dr Marzeny Mazur, Kawiarnia Naukowa 1a, 19 grudnia 2019 [0h43min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/sztuka-mowienia-milych-rzeczy/ Psycholożka dr Marzena Mazur podczas wykładu w Kawiarni Naukowej 1a przedstawiła wyniki swoich badań na temat tego, jak Polacy używają komplementów oraz jak je postrzegają. Na podstawie udzielonych przez badanych odpowiedzi prelegentka pokusiła się o stworzenie recepty, jak skutecznie prawić komplementy. Słuchacze mogli dowiedzieć się, co najchętniej chciałyby usłyszeć kobiety, mężczyźni i… szefowie obojga płci. Mówimy komplementy, żeby zyskać przychylność czy ubić interes. – Tak naprawdę wszystkie komplementy mówimy dla siebie. Wcześniej czy później to my jesteśmy tą osobą, która zyskuje na tym, że powiedzieliśmy komplement – mówi w nagraniu wykładu psycholożka dr Marzena Mazur. Prelegentka przedstawiła wyniki swoich badań na temat tego, jak Polacy używają komplementów oraz jak je postrzegają. Wśród badanych znalazło się 1280 osób w wieku 19-75 lat, z czego 63 procent stanowiły kobiety, a 37 proc. mężczyźni. Jakie główne wnioski płyną badań? Podczas gdy większość kobiet wolałaby słyszeć komplementy na temat swoich cech charakteru, najczęściej słyszy je na temat swojego wyglądu. W przeciwieństwie do mężczyzn, którzy najczęściej są komplementowani przeważnie za te pierwsze. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań dr Mazur przygotowała dla słuchaczy receptę, jak prawić komplementy kobietom, mężczyznom i… szefom obojga płci. Dr Marzena Mazur – jest doktorem psychologii i wykładowcą akademickim. Pracuje również jako coach i trener oraz dziennikarz radiowy. Specjalizuje się w psychologii biznesu Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa #komplement #psychologia #komunikacja #rozmowa #miłe | |||
23 Aug 2024 | 879. Chińska kultura nazewnicza - Irena Kałużyńska | 01:30:54 | |
Wykład towarzyszący wystawie "Życie wśród piękna. Świat chińskiego uczonego", Muzeum Narodowe w Warszawie, 1 grudnia 2016 r.https://wszechnica.org.pl/wyklad/chinska-kultura-nazewnicza/ Chińska tradycja przywiązuje bardzo dużą wagę do nadawania nazw. Imiona i nazwy geograficzne mogą wyrażać uczucia ich twórców bądź świadczyć o okolicznościach ich powstania. Jak poruszać się w świecie chińskich nazw mówiła prof. Irena Kałużyńska podczas wykładu w Muzeum Narodowym w Warszawie, który towarzyszył wystawie "Życie wśród piękna. Świat chińskiego uczonego". Sinolożka rozpoczęła swój wykład od przedstawienia ogólnej wiedzy z zakresu onomastyki. Później opisała specyfikę języka chińskiego, który charakteryzuje monosylabizacja oraz brak deklinacji, koniugacji i relacji pomiędzy wyrazami. Każdy wyraz może nieść natomiast wiele znaczeń, w zależności od sposobu jego intonacji. Istotny jest też sposób zapisu, który ma nie tylko funkcję komunikacyjną i estetyczną, ale może też nieść dodatkowe znaczenie. Wszystko to wpływa na konstrukcje nazw własnych. Prof. Kałużyńska zasadniczą część swojego wykładu rozpoczęła od opowiedzenia o chińskiej tradycji nadawania imion. Można się było dowiedzieć, że każdy Chińczyk może ich otrzymać kilka na różnym etapie życia. Prelegentka opisała różne typy imion, uzależnione od intencji ich twórców. Wymieniła również różnice pomiędzy imionami męskimi i żeńskimi. Wspomniała także o tabu, jakie zakazywało jeszcze na początku XX w. używania niektórych imion, np. należących do cesarzy. Dalszą część wystąpienia sinolożka poświęciła nazwom geograficznym. Podobnie jak w przypadku imion, prelegentka wyodrębniła ich poszczególne rodzaje. Mówiła też, że na skutek pomyłek w przekazie zaszłych na przestrzeni wieków zamysł ich twórców jest często trudny do odczytania. Na koniec omówiła charakterystyczne dla Chin mikrotoponimy, czyli nazwy miejsc widokowych. Skupiła się tutaj szczególnie na "Dziesięciu widokach Jeziora Zachodniego". Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #sztuka #chiny #muzeumnarodowe #muzeum #kultura #sinologia | |||
22 Jul 2020 | 124. Warszawa wiosną 1967 roku | 01:46:06 | |
Debata inaugurująca cykl spotkań „Obcy w domu. Wokół Marca ’68. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin [7 marca 2017] Czym żyła inteligencka młodzież, zanim doświadczyła wydarzeń Marca ’68? Jak ten czas zmienił ją samą i Polskę? Między innymi na te pytania próbowali znaleźć odpowiedź Seweryn Blumsztajn, Adam Ringer, Barbara Hoff, Stanisław Tym i Jan Lityński podczas debaty, która odbyła się w Muzeum Historii Żydów Polskich. Dyskusję poprowadziła Anna Wacławik-Orpik. Wydarzania Marca ’68 zdominowały dyskusję o pokoleniu inteligenckiej młodzieży, która dorastała w latach 60. w PRL. Zapomina się, że to także czas rewolucji obyczajowej i kulturowej, która zmieniła świat zachodni i nie ominęła również Polski. To czas Beatlesów i Rolling Stonesów, którzy zagrali wówczas słynny koncert w Warszawie. Uczestnicy debaty wspominali swoje ówczesne doświadczania, zastanawiając się jednocześnie, na ile duch buntu obecny w ich pokoleniu na całym świecie przyczynił się do ich zaangażowania w protesty w Marcu ’68. Podczas dyskusji nie ucieknięto jednak również od rozmowy o doświadczeniach tragicznych – jak pożegnania ze zmuszonymi do emigracji przyjaciółmi, czy też konieczność udania się na emigrację samemu. Uczestnicy debaty zastanawiali się, jakie motywy kierowały tymi, którzy decydowali się opuścić Polskę, oraz tymi, którzy wbrew presji komunistycznych władz woleli w kraju pozostać. Debatę zwieńczyła rozmowa na temat konsekwencji, jakie wydarzenia marcowe przyniosły w Polsce w długim okresie. Zastanawiano się, czy są one odczuwalne także obecnie oraz czy przypadkiem historia nie zaczyna się powtarzać. | |||
07 Mar 2023 | 473. Czy ustawa o ochronie zwierząt porządkuje system ochrony zwierząt w Rzeczpospolitej? - Tadeusz Wypych /2020 r. | 01:05:10 | |
Rozmowa z Tadeuszem Wypychem z Fundacji dla Zwierząt ARGOS, Fundacja Wspomagania Wsi, 27 lipca 2020 [1h05min] Ustawa o ochronie zwierząt zakazała uśmiercania zwierząt z powodu bezdomności, natomiast nie powiedziała jak się nimi opiekować – mówi Tadeusz Wypych, prezes zarządu Fundacji dla Zwierząt ARGOS. W rozmowie z Piotrem Szczepańskim z Fundacji Wspomagania Wsi wyjaśnia, że sprzeczne i niekonsekwentne akty prawne obowiązujące w Polsce są przyczyną patologii, do jakich dochodzi w schroniskach dla zwierząt. https://wszechnica.org.pl/wyklad/czy-ustawa-o-ochronie-zwierzat-porzadkuje-system-ochrony-zwierzat-w-rzeczpospolitej/ Fundacja dla Zwierząt ARGOS prowadzi biuro, które zajmuje się problemem publicznego systemu opieki nad bezdomnymi zwierzętami. Monitoruje działalności schronisk oraz hycli, a także gmin i urzędów. Zbiera również i publikuje materiały źródłowe. Uczestniczy też w postępowaniach sądowych i administracyjnych. Tomasz Wypych wskazuje w rozmowie z Piotrem Szczepańskim, że Ustawa o ochronie zwierząt z 1997 roku nie reguluje, w jaki sposób schronisko ma sprawować opiekę nad znajdującymi się w nim zwierzętami. Uniemożliwia to skuteczną kontrolę administracyjną nad placówkami, a właściciele często wykorzystują ten fakt do pozbywania się kosztownych w utrzymaniu podopiecznych. Gość Wszechnicy zwraca również uwagę, że niektóre zapisy ustawy stoją w sprzeczności z innymi aktami prawnymi regulującymi sytuację zwierząt w Polsce. Więcej o tym, jak Ustawa o ochronie zwierząt funkcjonuje w praktyce, nagraniu rozmowy. Tadeusz Wypych - prezes zarządu Fundacji dla Zwierząt ARGOS Znajdź nas: #rozmowywszechnicy | |||
04 Mar 2025 | 1026. Bolesław Chrobry i jego królestwo / prof. Przemysław Urbańczyk i Piotr Szczepański | 01:24:15 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Przemysławem Urbańczykiem w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [25 lutego 2025 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/boleslaw-chrobry-i-jego-krolestwo/ Mieszko, twórca państwa, którego granice opisano w Dagome Iudex, umiera. Następcą zostaje Bolesław Chrobry. Sposób, w jaki przejmuje tron po ojcu nie wzbudza sympatii. Ale jest władcą skutecznym, poszerza terytorium państwa, prowadzi politykę imperialną, znają go na wschodnim i zachodnim dworach cesarskich. Kwestia koronacji. Dlaczego stosunki z Ottonem III były dobre, a tak złe z Henrykiem II? Polityka zagraniczna Bolesława. A także o tym jak budowano Polskę na prawym brzegu Wisły. Fatalny testament i jego skutki. Kiedy wymyślono Piastów.Jak "obchodzić" tę rocznicę w naszych małych społecznościach? Zapraszamy na drugą część rozmowy z prof. Przemysławem Urbańczykiem. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #histolria #chrobry #piastowie #mieszko #koronaja #1025 #bolesławchrobry #ottonIII | |||
08 Sep 2020 | 172. Początek zmian – Okrągły Stół w oczach uczestników | 01:49:24 | |
Debata Festiwalu Nauki w Warszawie, 25 września 2019 r. Okrągły Stół czterdzieści lat temu otworzył drogę do demokratycznych przemian w Polsce. Co było najbardziej zaskakujące w trakcie obrad opozycji demokratycznej ze stroną rządową? Jak narodziła się czarna legenda Okrągłego Stołu? To pytania, które podczas dyskusji zorganizowanej w redakcji TYGODNIKA POLITYKA w ramach Festiwalu Nauki zadał uczestnikom wydarzeń prowadzący spotkanie prof. Ireneusz Krzemiński. W dyskusji wzięło udział czworo uczestników obrad Okrągłego Stołu ze strony opozycji demokratycznej oraz strony rządowej. Opozycję reprezentowali mec. Jacek Taylor (podzespół ds. reformy prawa i sądów), Irena Wóycicka (podzespół ds. gospodarki i polityki społecznej) oraz dr Joanna Staręga Piasek (podzespół ds. zdrowia i pomocy społecznej). Stronę rządową reprezentował prof. dr hab. Janusz Reykowski. Mec. Taylor pytany o największe zaskoczenie, wymienił zgodę komunistów na powołanie Krajowej Rady Sądownictwa. Prof. Reykowski wskazał zdolność obu stron do konsensusu. „Zaskoczenie było takie, że możemy rzeczowo dyskutować uwzględniając i rozumiejąc wspólnie te zagrożenia, z którymi z dwóch stron musimy się liczyć” – mówił. Irena Wóycicka jako zaskoczenie wymieniła tempo zmian oraz postawę OPZZ, które „zaczęło rzucać kartą przetargową, znacznie dalej idąc w postulaty socjalne niż strona solidarnościowa”. Dr Joanna Staręga Piasek podkreśliła, że w trakcie obrad udało się wypracować koncepcję pomocy społecznej, którą wkrótce zaczęto realizować. Czarna legenda Okrągłego Stołu – jak się narodziła?Druga część dyskusji poświęcona była czarnej legendzie, jaką obrósł Okrągły Stół. Dr Staręga-Piasek jako przyczynę jej narodzin wskazała, że w obradach uczestniczyło nieliczne grono opozycjonistów. Jej zdaniem negatywny obraz wydarzeń zaczęli budować ci, którzy pozostali z boku „nie dotykając, nie wiedząc, nie rozumiejąc”. Prof. Reykowski jako powód wymienił bezrobocie, które towarzyszyło przemianom ekonomicznym. „(…) Mamy do czynienia z ogromną grupą ludzi, dla której doświadczenie Okrągłego Stołu było doświadczeniem wielkiego zawodu” – stwierdził. Podobnego zdania była Wóycicka. Zauważyła, że przemiany „były daleko idące i związane z jakimś takim mitem niepodległości, więc takiego prawda dobrego życia, takiej kompletnej zmiany, która natychmiast przyniesienie szczęście, tymczasem sytuacja ekonomiczna była bardzo trudna” -mówiła. Mec. Taylor podniósł z kolei, że wielu działaczy opozycji zostało później pozbawionych możliwości piastowania stanowisk politycznych. „Okazało się, że Sejm jest mało pojemny. Żeby było 4600 posłów, a nie 460, być może nie mielibyśmy tak wielu wróżek, dla których nie starczyło złotej zastawy stołowej” – powiedział. | |||
10 May 2020 | 80. Trzy kolory – Idea republikańska we Francji, w Polsce i Stanach Zjednoczonych | 01:53:42 | |
Debata zorganizowana przez Ośrodek Kultury Francuskiej UW we współpracy z kwartalnikiem Respublica Nowa oraz Muzeum Historii Polski [22 lutego 2011] Idea republikańska we Francji, w Polsce i Stanach Zjednoczonych Ośrodek Kultury Francuskiej UW we współpracy z kwartalnikiem Respublica Nowa oraz Muzeum Historii Polski zorganizował debatę „Trzy kolory. Idea republikańska we Francji, w Polsce i Stanach Zjednoczonych”, która odbyła się 22 lutego 2011 r. w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, przy ul. Dobrej w Warszawie. W debacie udział wzięli: Debata odbyła się pod patronatem JM Rektora Uniwersytetu Warszawskiego, Ambasady Francji w Polsce oraz Ambasady Stanów Zjednoczonych w Polsce. Wystąpienie Pana François Barry Delongchamps, Ambasadora Francji w Polsce i wystąpienie Pana Lee A. Feinstein, Ambasadora Stanów Zjednoczonych w Polsce otworzyły spotkanie. Chantal Millon-Delsol – profesor w Académie des sciences morales et politiques, założycielka Institut de recherche Hannah Arendt. Autorka książek: “L’identité de l’Europe” (2010) i “La paresse et la révolte” (2011) oraz przetłumaczonych na polski “Éloge de la singularité, essai sur la modernité tardive” (Esej o człowieku później nowoczesności, 2003)i “Le principe de subsidiarité” (Zasada pomocniczości, 1995). Andrzej Waśkiewicz – historyk i socjolog, adiunkt w Instytucie Socjologii i wicedyrektor Collegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się głównie historią idei, filozofią społeczną, teorią polityki oraz publicystyką polityczną. W 1998 roku wydał “Interpretację teorii politycznej” poświęconą zagadnieniom metodologicznym historii idei. Richard Wolin – profesor historii w Graduate Center of the City University of New York. Autor książek: “Heidegger’s Children: Hannah Arendt”, “The Seduction of Unreason: the Intellectual Romance with Fascism from Nietzsche to Postmodernism”, “The Wind From the East: French Intellectuals, the Cultural Revolution and the Legacy of the 1960s” (Princeton University Press). Publicysta the Nation, Dissent, the New Republic, Przeglądu Politycznego oraz Res Publiki Nowej. | |||
18 Aug 2024 | 874. O wyborach prezydenckich w USA - prof. Bohdan Szklarski, Justyna Duriasz-Bułhak | 01:02:39 | |
Rozmowa z Justyny Duriasz-Bułhak z prof. dr. hab. Bohdanem Szklarskim - dyrektorem Ośrodka Studiów Amerykańskich UW. Fundacja Wspomagania Wsi, 7 września 2016 [1h02min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-wyborach-prezydenckich-w-usa/ Amerykanie 8 listopada 2016 r. zdecydują, kto przez kolejne cztery lata będzie zasiadał w Białym Domu. O fotel prezydenta rywalizują była pierwsza dama, senator i sekretarz stanu Hillary Clinton oraz ekscentryczny miliarder Donald Trump. O wyborach w Stanach Zjednoczonych rozmawialiśmy z dyrektorem Ośrodka Studiów Amerykańskich UW – prof. Bohdanem Szklarskim. Gość Wszechnicy opisał, jak zorganizowany jest system wyborczy w USA. Amerykanie nie głosują bezpośrednio na danego kandydata, ale wybierają elektorów popierających któregoś z nich. W każdym stanie głosy liczone są oddzielnie. W danym stanie wybieranych jest tylu elektorów, ilu przysługuje mu kandydatów do Kongresu – składa się na tę liczbę dwóch senatorów oraz członkowie Izby Reprezentantów, których ilość w każdym stanie jest inna w zależności od liczby ludności. Formalnie dopiero elektorzy decydują o wyborze prezydenta. Jest nieformalnie przyjęte, że wszyscy oddają głos na tego kandydata, który zdobył największe poparcie w danym stanie. Swing states Żeby zostać prezydentem, kandydat musi uzyskać powyżej 270 głosów elektorskich. W większości stanów tradycyjnie utrzymuje się poparcie dla kandydatów desygnowanych przez demokratów lub republikanów. Dlatego – jak zwrócił uwagę amerykanista – o wyborze prezydenta decydują głosy oddane w tzw. swing states (pol. kołyszące się stany). Wśród tych stanów prof. Szklarski wskazał Pensylwanię, Michigan, Wisconsin, Ohio, Florydę – gdzie elektorat jest najbardziej zróżnicowany pod pod względem etnicznym, rasowym, kulturowym ekonomicznym. Demokraci Reagana Gość Wszechnicy zwrócił uwagę, że o wyborze prezydenta może zdecydować grupa tzw. Reagan Democrats (pol. demokraci Reagana). Mianem tym określono w l. 80 tradycyjny elektorat Partii Demokratycznej, który zagłosował w wyborach prezydenckich na kandydata Partii Republikańskiej Ronalda Reagana. To biali wykwalifikowani robotnicy, których sytuacja na rynku pracy pogorszyła się w wyniku przenoszenia przemysłu za granicę (i obawiający się konkurencji ze strony Latysów i Afroamerykanów). Demokratom udało się odzyskać poparcie części z nich za czasów prezydentury Billa Clintona, jednak wciąż odczuwają oni niepewność co do swojej przyszłości. Podobnych niezdecydowanych grup jest dziś w USA więcej, zwrócił uwagę amerykanista. Współpraca prezydenta z Kongresem Wyborom prezydenta towarzyszą w USA wybory do Kongresu. Amerykanie wybiorą jedną trzecią senatorów i wszystkich członków Izby Reprezentantów. Prezydent będzie musiał współpracować z Kongresem, którego filozofia pracy jest zupełnie inna niż w przypadku parlamentów europejskich. Prof. Szklarski wyjaśniał, że każdy z kongresmanów ma przede wszystkim na uwadze zdanie swojego elektoratu w danym stanie. Są oni autonomiczni w swoich decyzjach i przynależność do partii politycznych ma dla nich znaczenie drugorzędne. Ogranicza to pole działania prezydenta. Nadaje on ton dyskusji, ale nie wiele może zdziałać, jeśli jego intencje idą w poprzek zdania Kongresu, zaznaczył gość Wszechnicy. Dlaczego Amerykanie nie boją się Trumpa? Donald Trump zmroził sojuszników USA stwierdzeniem, że zanim zdecydowałby o pomocy im w przypadku agresji, najpierw sprawdziłby, czy wypełniają zobowiązania wobec USA. Prof. Szklarski tłumaczył, że Amerykanom bliskie jest takie „biznesowe” podejście. Uważają, że w interesie ich kraju jest wspieranie jedynie tych, którzy sami są gotowi świadczyć na rzecz sojuszu daninę krwi i pieniędzy. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #usa #wybory #polityka #rozmowywszechnicy #trump #ameryka | |||
19 Mar 2020 | 23. Droga pod Grunwald. Część 2: Przygotowania | 00:44:44 | |
Rozmowa dwóch historyków: dr Krzysztofa Kowalewskiego i dr hab. Igora Kąkolewskiego Historycy dr Krzysztof Kowalewski i dr hab. Igor Kąkolewski rozmawiają o genezie, przygotowaniu oraz przebiegu wojny-polsko krzyżackiej w 1410 roku. Omawiają też przebieg bitwy pod Grunwaldem, która była głównym wydarzeniem w trakcie tej kampanii. Historycy w trakcie rozmowy obalają wiele mitów – narosłych zarówno wokół samej bitwy, jak też stosunków-polsko krzyżackich. | |||
30 May 2023 | 552. Ojcowie czytajcie "Zmierzch" - Joanna Olech, Justyna Duriasz-Bułhak | 00:47:38 | |
Rozmowa Justyny Duriasz-Bułhak z pisarką z Joanną Olech o czytelnictwie wśród młodzieży, Fundacja Wspomagania Wsi, 12 kwietnia 2011 r. [47 min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ojcowie-czytajcie-zmierzch/ Joanna Olech - Zapalona propagatorka czytelnictwa i dobrego designu. Krytyk literacki, jurorka konkursów literackich i ilustratorskich, członek Polskiej Sekcji IBBY, pisarka i ilustratorka. Publikuje w „Tygodniku Powszechnym”, „Rzeczypospolitej”, „Nowych Książkach” i wielu innych czasopismach. Laureatka licznych nagród i wyróżnień za teksty książek i ilustracje , m.in.: nagrodę Naszej Księgarni, nagrodę im. Kornela Makuszyńskiego, nagrodę specjalną Polskiej Sekcji IBBY. Jest absolwentką warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Lista książek dla młodzieży polecanych przez panią Joannę Olech: Bartek Chaciński – Wyż nisz Barbara Ciwoniuk – Własny pokój Eoin Colfer – Artemis Fowl. Fortel wrózki Eoin Colfer – Artemis Fowl. Zaginiona kolonia Eoin Colfer – Artemis Fowl. Paradoks czasu Eoin Colfer – Benny i Omar Eoin Colfer – Benny i Babe Suzanne Collins – Igrzyska śmierci Suzanne Collins – W pierścieniu Ognia Frank Cottrell Boyce – Miliony Silvana De Mari – Ostatni elf Silvana De Mari – Ostatni smok Silvana De Mari – Ostatni ork Judith Fathallah – Chuda Grzegorz Gortat – Do pierwszej krwi John Green – Szukając Alaski Dawid Grosman – Kto ze mną pobiegnie? Mark Haddon – Dziwny przypadek psa nocną porą Carl Hiaasen – Plusk Carl Hiaasen – Sówki Nick Hornby – Wpadka Karen Karbo – Minerva Clark na tropie Karen Karbo – Minerva Clark schodzi na psy Henning Mankell – Pies, który biegł ku gwieździe Henning Mankell – Cienie rosną o zmierzchu Henning Mankell – Chłopiec, który spał pod pierzyną ze śniegu Henning Mankell – Podróż na koniec świata Ewa Nowak – Bardzo biała wrona Lisa Papademetriou, Chris Tebbetts – Chłopak czy dziewczyna? Chris Priesley – Opowiesci grozy wuja Mortimera Philip Pullman – Magiczny nóż Philip Pullman – Bursztynowa luneta Philip Pullman – Zorza północna Philip Pullman – Przerwany most Philip Pullman – Tatuaż z motylem Katarzyna Ryrych – Wyspa mojej siostry Marjane Satrapi – Persepolis. Historia dzieciństwa Marjane Satrapi – Persepolis II. Historia powrotu Jerry Spinelli – Kraksa Jerry Spinelli – Gwiazda Marcin Szczygielski – Czarny młyn Marcin Szczygielski – Za niebieskimi drzwiami Jacqueline Wilson – Na krawędzi Jacqueline Wilson – Kocia Mumia Jacqueline Wilson – Sekrety Jacqueline Wilson – Urodziny Daisy Jacqueline Wilson – Najlepsze przyjaciółki Jacqueline Wilson – Vicky, dziewczynka, która stała się aniołem Jacqueline Wilson – Dziecko ze śmietnika Jacqueline Wilson – Podwójna rola Jacqueline Wilson – Złe dziewczyny Jacqueline Wilson – Lola Rose Jacqueline Wilson – Malowana mama Jacqueline Wilson – Północ Jacqueline Wilson – Dziewczyny się odchudzają Jacqueline Wilson – Dziewczyny się spóźniają Jacqueline Wilson – Dziewczyny płaczą Jacqueline Wilson – Dziewczyny się zakochują Jacqueline Wilson – Lekcje miłości Jacqueline Wilson – Pocałunek Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #młodzież #dzieci #książki #czytelnictwo #czytanie | |||
11 May 2024 | 776. O największym w przedwojennej Polsce ośrodku kamieniarki ludowej w nieistniejącej wsi Brusno Stare - dr Olga Solarz | 00:21:11 | |
Dr Olga Solarz ze Stowarzyszenia Magurycz opowiada o odkrywaniu historii nieistniejącej już wsi Brusno, słynącej z kamieniarstwa. Konferencja „Dziedzictwo kulturowe wsi podkarpackiej i małopolskiej". Bóbrka, 11-12 października 2014 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/przywracanie-pamieci-w-najwiekszym-w-przedwojennej-polsce-osrodku-kamieniarki-ludowej-w-nieistniejacej-wsi-brusno-stare/ Ośrodek kamieniarski w Bruśnie obejmował nieistniejącą już dziś wieś Stare Brusno, która spalona została 21 września 1945 r. Część mieszkańców wysiedlono do ZSRR, a pozostałą część w 1947 r. podczas akcji "Wisła". Obecnie teren dawnej wsi porastają lasy i pola. W lesie znajduje się także stary bruśnieński cmentarz oraz miejsce po cerkwi. W przedwojennej Polsce Brusno było największym ośrodkiem kamieniarkskim w Polsce. Piękne dzieła bruśnieńkich kamieniarzy podziwiać można na starym cmentarzu (który niestety coraz częściej pada ofiarą rabunku). Olga Solarz ze Stowarzyszenia Magurycz przez wiele miesięcy badała i dociekała powojennych losów kamieniarzy z Brusna ale także przedwojennych historii ich rodzin. Odnalazła liczne archiwalne, nigdy nigdzie nie publikowane fotografie, wspomnienia kamieniarzy i ich rodzin, a nawet unikatowe szkice nagrobków czynione ich rękoma. W styczniu tego roku nakładem Stowarzyszenia Magurycz powstała publikacja „Brusno – (nie)istnienie w kamieniu”. Spis treści: Olga Solarz – „Losy wykute w kamieniach. Historie niektórych rodzin kamieniarskich ze Starego i Nowego Brusna”; Filip Modrzejewski – „Wiejskie cmentarze, podobne litery, galernicy cyrylicy”; Damian Nowak – „Hier ruht in Gott. Cmentarze osadników józefińskich na Lubaczowszczyźnie”; Mariusz Koper – „Inskrypcje nagrobne na cmentarzach greckokatolickich ziemi tomaszowskiej i lubaczowskiej”; Agnieszka Szokaluk-Gorczyca – „Nagrobki bruśnieńskie na terenie byłego zaboru rosyjskiego”; Szymon Modrzejewski – „Rzut oka na upamiętnienia roku 1848 na Roztoczu Wschodnim i w innych rejonach Galicji + fotografie (z opisem) 27 upamiętnień z Galicji (w tym 18 z Roztocza)”. Najważniejszy jest artykuł pierwszy – w nim zdjęcia kamieniarzy ze Starego Brusna, także przy pracy z lat 30. ale i 70. (sic!) XX w., zdjęcie cerkwi, zdjęcia szkiców nagrobków autorstwa Iwana Kuznewycza. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #brusno #kamieniarstwo #wieś #polskawieś #historia #magurycz #dziedzictwo #podkarpacie | |||
30 Aug 2024 | 886. Pogranicza Kolonii Przylądkowej w XVIII stuleciu - prof. Michał Leśniewski | 00:53:34 | |
Wykład prof. Michała Leśniewskiego w ramach konferencji "Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?", zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pogranicza-kolonii-przyladkowej-w-xviii-stuleciu/ Patronem wydarzenia było Muzeum Historii Polski. Organizatorzy pochylili się nad tematyką pogranicza, terenów przygranicznych, występujących tam zjawisk oraz procesów w ujęciu historycznym. Temat pograniczy został ujęty interdyscyplinarnie, choć z naciskiem na badania społeczno-polityczne, gospodarcze lub kulturowe. Konferencję otworzy prof. Michał Leśniewski wykładem „Pogranicza Kolonii Przylądkowej x XVIII stuleciu. Tygiel kultur czy beczka prochu?” Komitet Organizacyjny Konferencji: dr Marta Michalska, mgr Grzegorz Garbuz, mgr Franciszek Fortuna, Aleksandra Krukowska, Afra Wierska, Jakub Kawczyński, Jakub Hardecki, Michał Schoeneich, Jakub Pytel Rada Naukowa Konferencji: dr hab., prof. ucz. Grażyna Szelągowska, dr hab., prof. ucz. Artur Markowski. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #historia | |||
01 Apr 2023 | 502. Po co nam edukacja powodziowa? - Małgorzata Siudak | 00:26:30 | |
Wykład Małgorzaty Siudak zorganizowany został w ramach programu "Powódź! Razem damy radę!", Łowicz, 2012 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/po-co-nam-edukacja-powodziowa/ Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #powódź | |||
12 Jul 2024 | 838. Szczyt NATO z dyplomacją Orbana i wyborami we Francji w tle - J. M. Nowakowski, P. Szczepański | 01:44:40 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego i Jerzego Marka Nowakowskiego w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [10 lipca 2024 r.] Jak zawsze, niektórzy się zdenerwują, a inni uspokoją. Zbliża się szczyt NATO w Waszyngtonie, na którym być może zostaną przedyskutowane najważniejsze wyzwania bezpieczeństwa, przed jakimi stoi Zachód, oraz określone nowe obszary działania. Tymczasem węgierski premier, korzystając z węgierskiej prezydencji, bez uzgodnienia odwiedza dwóch głównych przeciwników Zachodu, przewodniczącego Xi Jinpinga i prezydenta Putina. Czym się kieruje? Choć odwiedził także Ukrainę (po raz pierwszy od 2010 roku), to węgierskie badania opinii publicznej wskazują, że Węgrzy uważają Ukrainę za kraj najbardziej im zagrażający, co dla nas jest trudne do zrozumienia. Kluczowy europejski członek NATO i Unii Europejskiej, Francja, jest po wyborach, które nie poszły po myśli prezydenta Macrona, co oznacza, że jego "gambit" raczej się nie udał. Relacje polskiego premiera z niemieckim kanclerzem również nie są takie proste, jak twierdzą niektórzy prawicowi propagandyści. Niemcy, podobnie jak Francja, także nie mają silnego przywództwa. Co z tego wynika dla nas? A zaczniemy, jak zawsze, od zachęcenia wszystkich, by odwiedzili Podlasie graniczące z Białorusią, bo to piękne okolice, a dodatkowo trzeba wspierać tamtejszych przedsiębiorców, rolników, hotelarzy i właścicieli pensjonatów. W ten sposób pokażemy Putinowi środkowy palec. Więc jak będziemy o tym rozmawiać, to jak zawsze, niektórzy się zdenerwują, a inni uspokoją. I jak zawsze liczymy na ciekawą rozmowę z widzami. ------ Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #nato #polityka #politykazagraniczna #orban #francja | |||
19 Nov 2024 | 964. Fascynacja i konstelacja / prof. Andrzej Mencwel | 01:44:05 | |
Wykład prof. Andrzeja Mencwela w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki [18 listopada 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/fascynacja_konstelacja/ Czy Józef Czapski fascynował Jerzego Giedroycia, a Giedroyc Czapskiego? Czy Juliusz Mieroszewski współredagował „Kulturę”, chociaż nigdy nie przestąpił progu redakcji? Czy w ogóle istniała redakcja „Kultury”, czy też była ona wyjątkową twórczą konstelacją? I jak się mieli w tej konstelacji Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz, Gustaw Herling-Grudziński, Konstanty Jeleński, Jerzy Stempowski, Stanisław Vincenz? Czy konstelacja ta stworzyła nie tylko bibliotekę dzieł pierwszorzędnych, ale także nowy „zakon polskości”? O tym i wszystkim innym, co wiąże się z Książką o „Kulturze”, rozmawiać będzie Agnieszka Papieska z jej autorem Andrzejem Mencwelem. prof. Andrzej Stanisław Mencwel - historyk literatury, krytyk literacki i kulturowy, antropolog kultury, eseista i publicysta. Profesor nauk humanistycznych, emerytowany wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Teatralnej. Autor licznych książek, esejów oraz prac z zakresu historii i antropologii kultury, m.in. „Etos lewicy” i „Wyobraźnia antropologiczna”. Był kierownikiem Katedry Kultury Polskiej UW oraz dyrektorem Instytutu Kultury Polskiej. Laureat wielu nagród, w tym Nagrody im. Jana Strzeleckiego i Nagrody Literackiej „Nike” (nominacje). Członek licznych organizacji naukowych i kulturalnych, odznaczony Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Mencwel jest także autorem scenariusza filmu „Sceny dziecięce z życia prowincji” oraz współtwórcą ważnych opracowań literackich i kulturowych. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa #andrzejmencwel #historia #kultura #FestiwalNauki #KawiarniaNaukowa #AndrzejMencwel #Kultura #JerzyGiedroyc #JózefCzapski #Literatura #PolskaKultura #Wykład #HistoriaLiteratury #wszechnica | |||
21 Jul 2020 | 114. Prawa człowieka w myśli i działalności Tadeusza Mazowieckiego 1989-2013 | 01:33:04 | |
Wykład Przemysława Brzuszczaka, Klub Inteligencji Katolickiej [26 października 2016] Podnoszenie kwestii praw człowieka było wyróżnikiem polityki zagranicznej rządu Tadeusza Mazowieckiego. Późniejsze gabinety odsuwały tę problematykę na coraz dalszy plan – mówił Przemysław Brzuszczak podczas wykładu w Klubie Inteligencji Katolickiej. Jego wystąpienie poświęcone było działalności pierwszego niekomunistycznego premiera po 1989 r. na rzecz praw człowieka w latach 90. Prelegent skupił się na trzech etapach w biografii Mazowieckiego: sprawowaniu funkcji szefa rządu w l. 1989-1991, misji Specjalnego Sprawozdawcy Komisji Praw Człowieka ONZ ds. przestrzegania praw człowieka na terenie byłej Jugosławii w l. 1992-1995 oraz zaangażowaniu w prace nad Konstytucją RP z 1997 r. Brzuszczak mówił, że dyplomacja rządu Mazowieckiego działała aktywnie na rzecz praw człowieka i stawiała Polskę za wzór w tym względzie. Opowiedział również o misji bohatera wykładu w Bośni, zakończonej demonstracyjną rezygnacją po masakrze w Srebrenicy dokonanej przy biernym zachowaniu sił ONZ. Podkreślił też koncyliacyjny wkład Mazowieckiego w uchwalenie polskiej ustawy zasadniczej. Po głównej części wykładu prelegent odpowiedział na pytania i uwagi słuchaczy. Interesowało ich m.in. jakie wnioski wyciągnął Mazowiecki z misji na Bałkanach, dlaczego nie określał się mianem chadeka oraz czy z jego dorobku można wnioskować, jak zachowałby się wobec współczesnego kryzysu uchodźczego. | |||
13 Nov 2023 | 631. Żeromski i Piłsudski, czyli dylematy niepodległości / Prof. Andrzej Mencwel | 00:57:31 | |
Wykład prof. Andrzeja Mencwela, Muzeum Narodowe w Warszawie, 31 stycznia 2019 [0h57min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/zeromski-i-pilsudski-czyli-dylematy-niepodleglosci/ Prof. Andrzej Mencwel podczas wykładu towarzyszącego wystawie "Krzycząc: Polska! Niepodległa 1918" opisał dylematy, przed jakimi stanęli twórcy polskiej niepodległości. Punktem wyjścia rozważań była anegdotyczna rozmowa, jaką Stefan Żeromski miał odbyć z Józefem Piłsudskim. Profesor nauk humanistycznych podczas wystąpienia mówił o działalności społeczno-edukacyjno-kulturalnej przed 1918 rokiem, która jego zdaniem wpłynęła na kształt niepodległej Polski. Mencwel rozpoczął wystąpienia od historii Tajnego Uniwersytetu Latającego, który w przeciwieństwie do kontrolowanego przez Rosjan szkolnictwa wyższego umożliwiał naukę w języku polskim oraz podejmowanie studiów przez kobiety. Osnową dalszych rozważań była scena rozmowy Cezarego Baryki z Szymonem Gajowcem, którą Żeromski opisał w "Przedwiośniu". Prof. Mencwel przypomniał dwie z trzech postaci, których portrety wiszą w gabinecie Gajowca. Pierwsza to Józef Karol Potocki ("Marian Bohusz"), współzałożyciel pisma "Głos". Na jego łamach publikowali przyszli antagoniści z prawicy i lewicy. Druga to Edward Abramowski, teoretyk spółdzielczości i autor broszury "Zmowa powszechna przeciwko rządowi". Czy postulowana w niej przez Abramowskiego budowa społeczeństwa opartego na niezależnych od władz stowarzyszeniach, zdaniem Żeromskiego, miała rację bytu również w niepodległej Polsce? Odpowiedź na to pytanie w nagraniu wykładu. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #niepodległość #żeromski #piłsudski #1918 #muzeumnarodowe | |||
09 Oct 2023 | 606. Po co idziemy na wybory – „wiejskie” refleksje - Klara Malecka, Krystian Połomski, Piotr Szczepański | 01:29:22 | |
Praca w instytucji zajmującej się wsią skłania nas do refleksji - po co mieszkańcy wsi idą na wybory? Chcielibyśmy podzielić się naszymi przemyśleniami. Zapraszamy na rozmowę, w której wezmą udział Klara Malecka, Krystian Połomski i Piotr Szczepański. Będzie można komentować na czacie lub zadać pytanie. Zapraszamy. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #wybory #wybory2023 | |||
25 Mar 2022 | 240. Miron Białoszewski. Pisanie jako istnienie biograficzne - prof. Andrzej Zieniewicz | 00:56:25 | |
Miron Białoszewski. Pisanie jako istnienie biograficzne - prof. Andrzej Zieniewicz Wraz z Uniwersytetem Trzeciego Wieku Collegium Civitas zapraszamy na wykład Prof. Andrzeja Zieniewicza Miron Białoszewski – polski poeta, prozaik, dramatopisarz i aktor teatralny. Znajdź nas: | |||
24 Mar 2022 | 216. Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy - dr Joanna Kubicka | 00:51:00 | |
Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy - dr Joanna Kubicka dr Joanna Kubicka - kulturoznawczyni, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, autorka książki Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna (2016). Interesuje się procesem demokratyzacji i tradycjami zaangażowania społecznego w Polsce. Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
13 Aug 2020 | 136. „6 milionów obywateli polskich”. Historia pamięci o Zagładzie - dr Agnieszka Haska | 01:17:24 | |
Wykład z cyklu „>>Życie przecięte<<. Żydzi w Polsce 1944-1968", Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, 26 października 2017 Czy w trakcie drugiej wojny światowej na ziemiach polskich mieliśmy do czynienia ze wspólnym męczeństwem Polaków i Żydów? Jaka była postawa Polaków wobec Holokaustu? O instytucjonalizacji pamięci o Zagładzie w PRL w latach 1944-1968 opowiedziała dr Agnieszka Haska podczas wykładu w Muzeum Historii Żydów Polskich. W reportażu Jerzego Putramenta na łamach „Rzeczpospolitej” z 1944 roku, w którym opisuje on zbrodnie niemieckie w Majdanku, nie pada ani razu słowo „Żyd” – mówiła podczas swojego wystąpienia badaczka. Podobna sytuacja ma miejsce w kronikach pokazujących wyzwolenie Auschwitz – obozy są po prostu „miejscem śmierci ludzi”. Mowa jest również o „obrońcach getta – bojownikach w obronie godności człowieka i narodu”. Po wyzwoleniu pamięcią o Zagładzie Żydów zajmowały się żydowskie organizacje – z Centralną Żydowską Komisją Historyczną na czele, które początkowo cieszyły się niezależnością i poparciem władz. Jednocześnie – jak wspomniała Haska – w latach 1947-48 w „Tygodniku Powszechnym” pojawiły się materiały mówiące o tym, że bez pomocy Polaków-katolików żaden Żyd nie ocaliłby w trakcie wojny życia. Sytuacja zmieniła się wraz ze stalinizacją życia w Polsce. Żydowski Instytut Historyczny, który zastąpił CŻKH, opisując Zagładę, przybrał kurs marksistowski. Miało to dawać uzasadnienie – tłumaczyła Haska – dla władzy komunistów w Polsce. Sytuację w gettach ukazywano z punktu widzenia walki klas, Zagłada była przedstawiana jako wynik systemu kapitalistycznego, komunistów opisywano jako niosących pomoc w gettach i poza nimi. Walka żydowskiego ruchu oporu pokazywana była jako cześć wojny wymierzonej w „niemiecki faszyzm”. Podczas obchodów rocznicy powstania w getcie w 1953 roku – zauważyła badaczka – nie wymieniona została żadna organizacja żydowska. Pojawił się również wątek „polskiej reakcji” odpowiedzialnej za zbrodnie na „Żydach i komunistach”, którą przeciwstawiano szlachetnej postawie całego narodu. Początek lat 60. przyniósł wzrost zainteresowania społeczeństwa tematem Zagłady. Przyczynił się do tego proces Adolfa Eichmanna w Izraelu i obchody 20. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim – mówiła Haska. Przyznane zostały wówczas też m.in. pierwsze odznaczenia Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, które otrzymała m.in. Irena Sendlerowa. Jednocześnie wydarzenia takie jak powstanie w getcie wpisywane były w szeroki front wojny z Niemcami i łączone m.in. z powstaniem warszawskim. Nowy wątki pojawiły się wraz z antysemicką kampanią władz PRL w latach 1967-1968. Propaganda ostrzegała przed sojuszem syjonistów i niemieckich rewizjonistów, którzy przypisując Polakom zbrodnie na Żydach, chcą rozmyć odpowiedzialność Niemców za dokonane ludobójstwo. Podkreślana była również bierna postawa Żydów wobec Zagłady, dla których jedynym ratunkiem była pomoc niesiona z rąk Polaków. | |||
28 Feb 2023 | 463. Biden Rosja Chiny czyli o Ukrainie / Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański | 02:26:51 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z JErzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [26 lutego 2023 r.] Część polskich analityków i mediów skupia się na tym z kim prezydent Biden się spotkał i na ile, co powinien powiedzieć, a czego nie powiedział, etc., etc. Wszystko razem sprawie bulgotania w polskim kociołku z którego para idzie do atmosfery bo nawet nie w gwizdek. W rozmowie z Jerzym Markiem Nowakowskim spróbujemy spojrzeć na tę wizytę i wojnę z nieco innej perspektywy. Jak zwykle druga godzina będzie należała do obserwujących, czyli będzie można zadawać pytania, komentować, etc. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Znajdź nas: #rozmowyWszechnicy | |||
21 Jul 2023 | 573. Czy Polacy wybić się mogą na demokrację? / prof. Przemysław Sadura i Piotr Szczepański | 01:42:06 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Przemysławem Sadurą w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [20 lipca 2023 r.] W XIX wieku Tadeusz Kościuszko w swojej, chyba jednak mało znanej, broszurze pytał, czy Polacy mogą się wybić na niepodległość. W niepodległej Polsce, dzisiaj, obecnie to pytanie można postawić inaczej - "Czy Polacy potrafią wybić się na demokrację?". Czy też nadal będą woleli być klientami władzy, która co prawda rządzi kiepsko i kradnie, ale „daje”? Czy nadal w wyborach będzie wygrywał ten kto ma mniej wstydu i skrupułów w obrażaniu „elit”?. Czy Polakom nadal będzie podobał się obciach i wyzywanie przeciwników np. od „zdradzieckich mord”, „czy niemieckich agentów”? Czy nasz stosunek do uchodźców nie polega na tym, że „znalezienie sobie kogoś słabszego daje rozkosz bycia ponad kimś i decydowania o czyimś losie. Pozwala na oczekiwanie nagradzającej wdzięczności”? Czy mamy szansę stać się obywatelami, a nie manipulowanymi przez populistów poddanymi pańszczyźnianymi? A może to my jesteśmy populistami i w związku z tym demokracja, umowy społeczne, odpowiedzialność za wspólnotę, to nie dla nas? Zapraszamy na rozmowę z prof. Przemysławem Sadurą, współautorem książki „Społeczeństwo populistów”. Będzie o nas, Polakach, ale też o innych narodach, o populistach, mechanizmach sprawowania władzy przez nich i o tym jak jednak się „nie dać”. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #demokracja | |||
30 Mar 2022 | 257. Exposé marzeń - jak odbudować polską politykę zagraniczną - Jerzy Marek Nowakowski | 01:59:05 | |
Exposé marzeń - jak odbudować polską politykę zagraniczną - Jerzy Marek Nowakowski Rzeczpospolita Polska kilka razy odbudowywała/budowała od nowa politykę zagraniczną i tworzyła służbę dyplomatyczną. Tak działo się np. w 1918 roku, tak działo się w po roku 1989. Wszystko wskazuje na to, że także obecnie zaistnieje potrzeba odbudowania polskiej polityki zagranicznej. Jak to zrobić? Zapraszamy do obejrzenia rozmowy na ten temat z Jerzym Markiem Nowakowskim - prezesem Stowarzyszenia Euro Atlantyckiego. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
04 Sep 2023 | 583. Posłowie następnej kadencji wobec zmieniającego się świata / Piotr Szczepański, Jerzy Marek Nowakowski | 02:17:30 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [31 sierpnia 2023 r.] Przed nami wybory i kolejna kadencja Sejmu. Posłowie, bo taka jest ich rola, będą musieli podejmować decyzje dotyczące bezpieczeństwa, przyszłości i interesów Polski w świecie, czyli decydować o losie wszystkich Polaków. Z jakimi wyzwaniami i jakim światem będą mieli do czynienia? Z jaką Europą, jakimi zmianami, trendami, potencjalnymi konfliktami? Jak przygotować Polskę na te wyzwania? Poruszymy także sprawy bieżące - jak widzi świat Papież Franciszek? Czy dyplomacja watykańska przygotowała głowę swojego państwa do rozumienia naszego regionu? Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #polityka #wybory #papież #franciszek #watykan | |||
05 Mar 2024 | 708. Własny dom w wiejskiej klasie ludowej. Mieszkanki wsi i ich strategie emancypacji - Seminarium IRWIR | 01:58:30 | |
Seminarium Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN z udziałem dr Sylwii Urbańskiej i dr Elwiry Wilczyńskiej [4 marca 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wlasny-dom-w-wiejskiej-klasie-ludowej-mieszkanki-wsi-i-ich-strategie-emancypacji-seminarium-irwir/ Pozycja emancypujących się kobiet z patriarchalnych relacji rodzinnych (rozwód, ucieczka przed przemocą) stała się jednym z tematów analizowanych przez nauki społeczne. Przedstawicielki tej grupy, często pozostają w tradycyjnych wsiach, choć decydują się zamieszkać we własnym domu. Jakie są konsekwencje nabycia własnego domu dla transformacji relacji między płciami oraz modeli wiejskich rodzin? Jak mediuje w tych procesach płeć, klasa oraz wiejski kapitał miejsca? Analiza dr Sylwii Urbańskiej opiera się na badaniach jakościowych, które prowadziła w latach 2018-2022, w gminie wiejskiej z pogranicza Mazowsza i Podlasia. W oparciu o nie pokazany zostanie sposób realizacji upodmiotowienia kobiet, wyposażonych w słaby kapitał ekonomiczny i edukacyjny. W komentarzu dr Elwira Wilczyńska przedstawi inne trajektorie emancypacji i upodmiotowienia. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #irwir #wieś #polskawieś #relacje #rodzina #patriarchat #emancypacja #kobiety #społeczeństwo | |||
17 May 2022 | 328. O patriotyzmie konstytucyjnym Polaków - dr Anna Rosner | 01:09:36 | |
Zapraszamy a wykład dr Anny Rosner zorganizowany w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki w Warszawie, Pałac Staszica, 16 maja 2022 r. Uchwalenie Konstytucji 3 Maja miało być w zamyśle jej twórców początkiem wielkiej reformy politycznej państwa. Historia potoczyła się inaczej. Państwo przestało istnieć, zniszczone przez wrogie monarchie i zdrajców – targowiczan. Reformy nie doprowadzono do końca. Konstytucja nie została jednak zapomniana. Przygotowała naród na polityczne wyzwania XIX i XX wieku. Czy można mówić o jej trwałości i swoistym „patriotyzmie konstytucyjnym” Polaków? dr Anna Rosner - wybitna specjalistka w dziedzinie historii prawa na ziemiach polskich, autorka wielu publikacji naukowych. Wieloletni pracownik Wydziału Prawa i Administracji UW, obecnie w Katedrze im. Tadeusza Mazowieckiego UW, zastępca Dyrektora Kolegium MISH UW. Znajdź nas: | |||
04 May 2022 | 311. Agresja Rosji na Ukrainę jako wydarzenie w procesie historycznym oraz perspektywy na przyszłość - Jerzy Marek Nowakowski | 01:58:50 | |
Zapraszamy do wysłuchania kolejnej rozmowy Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim, 19 marca 2022 r. Wojna w Ukrainie. Opisując jak to się zaczęło, polskie i zachodnie media zwykle zaczynają "od Majdanu", które to wydarzenia miały "rozgniewać" Władymira Putina. Czy tak jest naprawdę? W rozmowie poruszymy tę kwestię, a także spróbujemy zastanowić się na scenariuszami na przyszłość. Oczywiście omówimy też działania bieżące... Jerzy Marek Nowakowski – polski historyk, dziennikarz, publicysta i polityk. Podsekretarz stanu w KPRM, ambasador RP na Łotwie oraz w Armenii. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ | |||
10 Apr 2024 | 743. Piękno i blask. Galeria Sztuki Średniowiecznej MNW - Urszula Król | 00:54:52 | |
Wykład przybliżający historię zbiorów Sztuki Średniowiecznej MNW, jednej z najważniejszych tego typu kolekcji w Europie. O burzliwych dziejach zabytków oraz zmieniającym się z biegiem lat obliczu Galerii opowiedziała Urszula Król – historyk sztuki, edukator, wykładowca współpracujący z Działem Edukacji MNW. [Maj 2014 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/piekno-i-blask-galeria-sztuki-sredniowiecznej-wyklad-urszuli-krol-z-tlum-migowym/ Najbogatszą i najbardziej różnorodną kolekcję sztuki średniowiecznej w Polsce, należącą do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, można oglądać w zupełnie nowej, wyjątkowej oprawie. Słynne dzieła – takie jak: Piękna Madonna z Wrocławia, Poliptyk Grudziądzki, Poliptyk Zwiastowania z Jednorożcem, Tryptyk z legendą świętego Stanisława Biskupa z Pławna czy monumentalny ołtarz z Pruszcza Gdańskiego – prezentowane są w nowoczesnej i atrakcyjnej dla współczesnego odbiorcy aranżacji. W Galerii Sztuki Średniowiecznej MNW znajdują się głównie obiekty z okresu późnego średniowiecza (XIV-XVI w.), pochodzące z różnych regionów dzisiejszej Polski, a także kilka eksponatów z zachodu Europy. Są to dzieła, które pierwotnie przeznaczone były niemal wyłącznie do kościołów. Ekspozycja została zaprojektowana tak, aby widzowie mogli jak najlepiej zrozumieć rolę sztuki w życiu religijnym czasów średniowiecza – w epoce, w której nie istniało pojęcie sztuki we współczesnym znaczeniu. W galerii oglądać można imponujące ołtarze skrzydłowe, rzeźby zdobiące tzw. belki tęczowe, filary, jak również liczne obiekty mniejszych rozmiarów: sprzęty liturgiczne, ołtarzyki, obrazy i rzeźby przeznaczone do prywatnej modlitwy. Prezentacja tak różnorodnych dzieł pozwala poznać niemal pełen obraz wielu dziedzin sztuki: malarstwa, rzeźby drewnianej, kamiennej i alabastrowej oraz rzemiosła artystycznego. Wbrew dotychczasowym podziałom na techniki, galeria przybliża widzowi średniowieczną kulturę wizualną, w której w przestrzeni świątyni istniały obiekty o zróżnicowanym charakterze. Celem ekspozycji jest też ukazanie zarówno zjawisk uniwersalnych, jak i typowych tylko dla niektórych regionów średniowiecznej Europy. W galerii prezentowane są ponadlokalne zjawiska sztuki XII-XV wieku, np. usamodzielnienie się rzeźby figuralnej od architektury w epoce romańskiej, środkowoeuropejska rzeźba z kręgu Madonn na Lwie, oraz tzw. międzynarodowy styl dworski, określany również jako piękny ok. 1400. Wiele włączonych do wystawy dzieł świadczy także o odrębnym charakterze ważnych dla Europy Środkowej regionów: Śląska 1440-1520 (wielkie, wieloskrzydłowe ołtarze, epitafia, tablice wotywne i dydaktyczne, droga krzyżowa), Małopolski, Wielkopolski i Kujaw 1440-1520 (ołtarze, obrazy dewocyjne) oraz Gdańska i regionu północnohanzeatyckiego 1420-1520 (z okazałymi ołtarzami z Hamburga i Pomorza). Za projekt, pozwalający na nowo odkryć świat wyobrażeń sztuki średniowiecznej i wielość jej funkcji, odpowiada młody, utytułowany zespół warszawskiej pracowni architektonicznej WWAA. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #sztukaśredniowieczna #średniowiecze #sztuka | |||
16 Feb 2024 | 693. Wartość kultury chłopskiej - prof. Stanisław Żak | 00:26:46 | |
Wykład prof. Stanisława Żaka wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Ciekoty, 25 października 2013 r. [26min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/wartosc-kultury-chlopskiej/ „Kultura chłopska już nie istnieje” – powiedział prof. Stanisław Żak na początku swojego wystąpienia. „Ta kultura była niezwykle przemyślana i logiczna – tworzono tylko to co było potrzebne do użytku na co dzień (…) kultura chłopska stanowi fundament całej kultury ludowej” – dodał. Według prof. Żaka dzięki kulturze chłopskiej język polski przetrwał zawieruchy wojenne i zabory. Kultura chłopska przesiąknięta była trzema fundamentalnymi elementami: pracą, modlitwą i użytkiem. Chłop nie zastanawiał się czy praca mu się opłaca czy nie. Widział w pracy sens, nie w jej efektach czy profitach. Najczęściej rozpoczynał ją modlitwą. Prof. Żak przywołał swoje wspomnienia z dzieciństwa, kiedy chłopi przed pierwszą orką czynili znaki krzyża, modlili się, a w pierwszą skibę wkładali pajdę zaschniętego chleba. Ponadto chłop nie produkował niczego niezbędnego – wszystko co tworzył miało swoje zastosowanie. Trzeba jednak zaznaczyć, że jego produkty nie były prymitywne o czym świadczyć mogą zdobienia przedmiotów codziennego użytku, np. łyżników. „Kultura chłopska wyrastała z wnętrza człowieka, z jego serca” – powiedział prof. Żak. Prof. Żak przedstawił także literaturę chłopską: Wincentego Burka, Marii Konopnickiej, Michała Kajki i innych twórców. *** Stanisław Józef Żak (ur. 8 lutego 1932 w Kielcach) – polski literaturoznawca, historyk, publicysta, senator I i II kadencji. Absolwent Liceum im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Uzyskał stopień doktora habilitowanego. Był m.in. stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej, przebywał na Uniwersytecie Harvarda pod kierunkiem Wiktora Weintrauba. Przez wiele lat pracował jako wykładowca teorii i historii literatury, m.in. na Akademii Świętokrzyskiej. Opublikował liczne pozycje książkowe i artykuły naukowe. W 1980 związał się z „Solidarnością”. Założyciel „Solidarności” w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, przewodniczący wydziału kultury. Po wprowadzeniu stanu wojennego został dwukrotnie internowany, łącznie na około 10 miesięcy. Na początku lat 80. Prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Kielcach. Od 1989 do 1993 sprawował mandat senatora I i II kadencji, odpowiednio z ramienia Komitetu Obywatelskiego i Unii Demokratycznej. W 2011 odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Otrzymał także odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznawaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Został uhonorowany medalem „Vir Bonus” (dobremu mężowi) przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach oraz odznaką „Za zasługi dla Kielecczyzny”. *** Wykład wygłoszony został w ramach konferencji „Dziedzictwo kulturowe wsi świętokrzyskiej i północnego Podkarpacia – wiedza, dobre praktyki, wyzwania”. Spotkanie odbyło się w dniach 25-26 października 2013 r. w Ciekotach (woj. świętokrzyskie). Zorganizowane zostało przez Fundację Wspomagania Wsi i Ośrodek Promowania Przedsiębiorczości w Sandomierzu we współpracy z Centrum Edukacyjnym Szklany Dom w Ciekotach. Celem konferencji była refleksja nad rolą i znaczeniem dziedzictwa wsi dla społeczności lokalnych, a także nad możliwościami jego spożytkowania dla rozwoju tychże społeczności. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dziedzictwo #kultura #świętokrzyskie #podkarpackie #podkarpacie #wieś #polskawieś #chłopi #polskawies | |||
22 May 2023 | 545. Dyplomacja Japonii. Spotkanie G7 jako element budowania sojuszu / Piotr Szczepański, Jerzy Marek Nowakowski | 02:30:57 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [21.05.2023 r.] Japonia zaprosiła na spotkanie w Hiroszimie Indie, Brazylię, Wietnam, Koreę Południową, Nową Zelandię, Indonezję Komory, Wyspy Cooka... Czy jest to rywalizacja z Chinami? Rosją? Czy może się udać? Układanie świata ciąg dalszy... Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #japonia #g7 #chiny | |||
12 Feb 2025 | 1018. Wojna celna i jej skutki / Jerzy Marek Nowakowski, Paweł Wojciechowski i Piotr Szczepański | 02:01:50 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim i Pawłem Wojciechowskim [5 lutego 2024 r.] Niektórzy w Polsce głosili (teraz zamilkli), że USA są w odwrocie, upadają i nie będą w stanie prowadzić skutecznej polityki mocarstwowej. To były błędne opinie. USA są mocne jak nigdy. I to zasługa nie tylko obecnego prezydenta. To skutek mądrej polityki od czasów prezydenta Obamy (reset) poprzez decyzje o wycofaniu wojsk z Iraku i Afganistanu po skuteczną politykę gospodarczą prezydenta Bidena (prezydent Trump nigdy się z tym nie zgodzi). Obecnie USA nie są zaangażowane w żadną wojnę gorącą, niemal wszystkie wojska są "w domu" lub w Europie, gotowe do działania. Gospodarka amerykańska nabiera tempa, a USA coraz lepiej przygotowane do działań wojennych nawet na dwóch frontach. Ameryka ma być znowu wielka, a jednym ze sposobów ma być podniesienie ceł na niektóre towary (należy unikać określeń rodzaju nakładanie cła na państwo) z różnych krajów. Cła mają też być narzędziem nacisku (jak to miało miejsce w przypadku Kolumbii, której reżim dumnie postawił się polityce Pierwszego Gringo). Zatem czas porozmawiać na ile skuteczna może być wojna celna np. z Europą, kto może na tym stracić, a kto zyskać? Czy to jest na rękę Władimirowi Putinowi i dlaczego? I czym się to może skończyć?Rozmawiać będą Jerzy Marek Nowakowski, Paweł Wojciechowski (ekonomista, b. minister finansów) i Piotr Szczepański.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #usa #polityka #wojna #wojnacelna #gospodarka #ekonomia | |||
25 Apr 2022 | 299. Epoka dominacji angielskiej - III kolonizacja Subkontynentu Indyjskiego - Historia Subkontynentu Indyjskiego cz.IV - Prof. Krzysztof Byrski | 01:53:39 | |
Zapraszamy na czwarty wykład prof. Krzysztofa Marii Byrskiego o Indiach [16 lutego 2022] Muzułmański porządek rzeczy okazał się stosunkowo krótkotrwały w porównaniu z hinduskim. Korupcja i bigoteria doprowadziły do jego wewnętrznego rozkładu a ostatecznie śmiertelny cios zadali rządom muzułmanów na Subkontynencie Brytyjczycy, którzy pojawili się w Indiach już w początkach XVII wieku, Najpierw jako kupcy, którzy chcąc sobie zapewnić intratne zyski bardzo szybko przejęli inicjatywę polityczną i dysponując znaczną przewagą militarną, nie związaną zresztą z liczebnością wojska, ale wynikająca z uzbrojenia i strategii, wyzyskiwali miejscowe konflikty dla umocnienia swoich wpływów. W rezultacie Indie stały się perłą w koronie brytyjskiej. prof. Maria Krzysztof Byrski – orientalista, indolog, nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, ambasador RP w Indiach. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://wszechnica.org.pl/wyklad/epoka-dominacji-angielskiej-trzecia-kolonizacja-subkontynentu-indyjskiego/ | |||
17 Feb 2024 | 694. Sekrety „Władcy Pierścieni", czyli o pożytkach z opowiadania bajek i wymyślania języków - dr Marcin Niemojewski | 01:00:49 | |
Wykład dr. Marcina Niemojewskiego z Zakładu Antropologii Słowa Instytutu Kultury Polskiej UW, zorganizowany w ramach XVII Festiwalu Nauki w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, 25 września 2013 r. [1h02min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/sekrety-wladcy-pierscieni-czyli-o-pozytkach-z-opowiadania-bajek-i-wymyslania-jezykow/ Doktor Marcin Niemojewski opowiedział o tym jak powstała wielka trylogia J. R. R. Tolkiena i jak zostało odebrane jej pierwsze wydanie. Opowiedział o bardzo różnych kluczach do odebrania tej powieści. Mówił o kluczu biograficznym – o odniesieniach do faktów z życia autora – o pochodzeniu, zainteresowaniach (niesamowitych zdolnościach językowych Tolkiena), czy ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej (traumatyczne przeżycia autora związane z I Wojną Światową odcisnęły spore piętno na jego twórczości). W drugiej części wykładu doktor Marcin Niemojewski starał się zanalizować i przybliżyć na czym polega niesłabnący fenomen „Władcy Pierścieni”. Tolkien pisał swą powieść z myślą o stworzeniu mitologii dla Anglii. Jego trylogia miała odpowiedzieć na ludzka potrzebę mitu – przywracanie kosmicznego ładu w świecie sprzecznych systemów wartości, nurtów intelektualnych i ideologicznych oraz niejednoznacznych kryteriów oceny. „Władca Pierścieni” jako powieść o dziejach (realnych lub dających iluzję realności) spełniła dobrze swoje zadanie współczesnego eposu. Wykładowca opowiedział o drodze Tolkiena od młodzieńczej zabawy w tworzenie języków prawdopodobnych, poprzez budowanie fikcyjnej rzeczywistości wokół tych języków, do stworzenia powieści kultowej dla pokoleń. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #festiwalnauki #władcapierścieni #trylogia #tolkien #język #biografia #powieść #literatura | |||
19 May 2023 | 542. Homo frajer, wykład o kulturze neoliberalnej i człowieku w konsumenckich kajdanach - dr Michał Rauszer | 00:49:07 | |
Wykład dr. Michała Rauszera, Kawiarnia Naukowa 1a, Wawerskie Centrum Kultury, 11 stycznia 2018 [0h49min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/homo-frajer-wyklad-o-kulturze-neoliberalnej-i-czlowieku-w-konsumenckich-kajdanach/ Wydaje się, że podejmowane przez nas decyzje mają racjonalne podstawy. Tymczasem w dużej mierze kształtują je narzucone nam z zewnątrz wyobrażenia. Jak nie dać się zmanipulować i nie zostać tytułowym "homo frajerem" mówił w Kawiarni Naukowej 1a antropolog, kulturoznawca i autor książki o takim samym tytule dr Michał Rauszer. Prelegent podczas swojego wykładu udowadniał, odwołując się do psychoanalizy freudowskiej i lacanowskiej, że podejmowane przez jednostki decyzje nie są tak indywidualne, jak mogłoby się z pozoru wydawać. Język służący nam do wyrażenia się, podobnie jak kultura w jakiej żyjemy, mają bowiem charakter z natury kolektywny. Rauszer omawiał koncepcję "homo sacer"stworzoną przez włoskiego filozofa Gorgio Agambena. Opisuje ona społeczeństwa, które budują swoją tożsamość w opozycji do zdefiniowanego przez siebie wroga. Po unicestwieniu go, ich tożsamość również zostałaby utracona. Slavoj Žižek odniósł tę koncepcję do współczesnego konsumeryzmu, tworząc pojęcie "homo sucker" (pol. homo frajer). Opisuje ono stan – tłumaczył Rauszer – gdzie w imię wolności rezygnujemy z uzależniających używek, ograniczając jednocześnie swoją wolność wyboru. Gość Kawiarni tłumaczył również pojęcia "interpasywności" oraz "cynicznego dystansu". Pierwsze zostało zdefiniowane przez austriackiego filozofa Roberta Pfallera. Jest przeciwieństwem postawy zaangażowanej. Oddaje stan, gdy liczmy, że ktoś zrobi coś za nas. Zjawisko "cynicznego dystansu" zostało opisane przez wspomnianego już Žižka. Tłumacząc obrazowo, zachodzi wówczas, gdy np. słuchamy disco polo, usprawiedliwiając to chęcią wyśmiewania tego typu muzyki. Jeśli nie chcemy być tytułowym "homo frajerem", musimy być świadomi, kto i co kształtuje nasze wyobrażenia o świecie – podsumował swoje wystąpienie Rauszer. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #kawiarnianaukowa | |||
10 Dec 2024 | 982. Transgresje zieleni w malarstwie Xawerego Dunikowskiego - dr hab. Marta Wrzosek | 00:54:32 | |
Wykład dr hab. Marty Wrzosek w ramach wydarzeń wokół wystawy Xawery Dunikowski. Malarstwo / Muzeum Rzeźby w Królikarni, Muzeum Narodowe w Warszawie [7 lipca 2021 r.] Wykład poświęcony znaczeniu roślin w malarstwie artysty. Ich dobór, barwa, sposób przedstawienia różnią się w zależności od czasu, w którym zostały namalowane, co wydaje się odzwierciedlać przeżycia artysty związane z przepracowywaniem obozowej traumy. Obrazy ujęte w sekwencji czasowej ujawniają jednak coś więcej – nie tylko dokumentują czas grozy, ale pokazują proces leczenia psychiki, w którym rośliny odgrywają ważną rolę. dr hab. Marta Wrzosek – mykolog, zajmuje się m.in. interakcjami grzybów z innymi organizmami. Pracuje w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego, wykłada na Wydziale Biologii, uprzednio na Artes Liberales UW. Współtwórczyni i pierwsza prezes Polskiego Towarzystwa Mykologicznego. Autorka książek popularnonaukowych. Wyróżniona w konkursie Popularyzator Nauki w 2019 przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #XaweryDunikowski #Malarstwo #Muzeum #Rzeźba #Królikarnia #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #zieleń #obrazy | |||
08 May 2023 | 533. Chiny promują pokój a tymczasem... oraz inne sprawy. / Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański | 02:46:25 | |
Rozmowa Piotra Szczepańskiego i Jerzego Marka Nowakowskiego w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [30 kwietnia 2023 r.] O tym czy Chinom może się udać pokój na Ukrainie? Czy są takie pokojowe? Turcja i jej przyszłość. Macron jedno, Francja drugie. Zdolność koalicyjna Polski i nasza odporność strategiczna. Parę uwag o dezinformacji oraz inne sprawy. Na specjalne życzenie relacje Kuba - USA. Oraz oczywiście odpowiedzi i dyskusja. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #chiny #ukraina #turcja #macron #francja #kuba #usa | |||
22 Sep 2022 | 355. Architektura interwencyjna a wojna w Ukrainie - Monika Rygier | 00:47:10 | |
Architektura interwencyjna a wojna w Ukrainie - Monika Rygier, czerwiec 2022 r. Architektura interwencyjna to architektura odpowiadająca na potrzebę natychmiastowych schronień dla ofiar ubóstwa, katastrof naturalnych, konfliktów zbrojnych, uchodźctwa. Najczęściej architektura interwencyjna odpowiada na skutki katastrof naturalnych takich jak huragan, powódź, trzęsienie ziemi, lub katastrof spowodowanych przez człowieka - wojna, masowe wysiedlenia. Współcześni architekci coraz częściej zgłębiają temat architektury interwencyjnej. Organizowane są konkursy na nowe pomysły odpowiadające na potrzeby konkretnych katastrof. W ramach studiów Monika Rygier wraz z innymi architektkami - Ewą Grządką i Zuzanną Słabik stworzyły katalog prezentujący przykładowe istniejące projekty architektury interwencyjnej - KURS - Katalog Uniwersalnych Rozwiązań Schronienia. Temat architektury interwencyjnej jest zagadnieniem bardzo aktualnym. Po przeanalizowaniu różnych możliwości i kierunków operowania postanowiły skupić się na architekturze odpowiadającej na problemy ofiar katastrof zarówno naturalnych jak i katastrof spowodowanych przez człowieka. Okazało się, że współcześni architekci niezwykle chętnie zgłębiają ten temat w swoich projektach. Katalog ten to zaledwie zalążek tego co mogłoby powstać po zebraniu wszystkich innowacyjnych konstrukcji wybudowanych w kryzysach na całym świecie. Architektki mają nadzieję, że zwrócą w ten sposób uwagę na ten niezwykle ważny i powszechnie występujący problem związany z brakiem schronienia dla osób w potrzebie. Przykładem architektury interwencyjnej w kontekście wojny w Ukrainie jest punkt recepcyjny który powstał w Chełmie. Wykorzystano tam ścianki na szkielecie papierowym zapewniające namiastkę intymności w miejscach ewakuacji. Architekt projektu był Shigeru Ban (laureat Nagrody Pritzkera) znany jest z architektury papierowej, w tym stosowanej podczas dramatycznych sytuacji. Monika Rygier - architektka Wykład zorganizowany w ramach IX Festiwalu Sąsiedzkiego Wespół w Zespół dla Solca Znajdź nas: | |||
31 May 2023 | 553. Kto komu i do czego jest potrzebny? O relacjach dzieci i seniorów - prof. Anna Brzezińska | 00:52:46 | |
Wykład prof. Anny Izabeli Brzezińskiej wygłoszony został podczas seminarium pt. „Seniorzy aktywni na rzecz małych dzieci”. Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego, 10 stycznia 2014 r. [52min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/kto-komu-i-do-czego-jest-potrzebny-o-relacjach-dzieci-i-seniorow/ Seminarium odbyło się w ramach projektu Together Old and Young prowadzonego przez Fundację Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego. Projekt miał na celu promocję uczenia międzypokoleniowego i włączania się starszych osób w wolontariat na rzecz małych dzieci. Cz. I [26min] Jak określić granicę „seniora”? Czy osoba 60+ to senior? Prof. Anna Izabela Brzezińska przedstawia zupełnie inną strukturę współczesnego społeczeństwa – od najmłodszych po „młodszych starszych” i „starszych najstarszych” Przy określaniu dzisiejszych „starszych” ważne jest zwrócenie uwagi na czas ich dzieciństwa, okres w którym dorastali – są to lata powojenne lub okres PRL. Tamtejsza rzeczywistość była zupełnie inna od dzisiejszej, nastąpiły ogromne zmiany (i następują cały czas). Jak zatem budować porozumienie między najstarszym i najmłodszym pokoleniem? W jakich okolicznościach mogą się te pokolenia spotkać? Co najstarsi mogą dać dzieciom? Co jest podstawą, sensem wychowania? Jak dziadkowie mogą włączyć się budowanie tej „podstawy”? Cz.II [26min] Jakie są szanse i zagrożenia dla rozwoju w okresie wielkich zmian, które obserwujemy? Według prof. Anny Izabeli Brzezińskiej zmiany charakteryzują: majętność, zróżnicowanie, mobilność, dostępność, wielokulturowość, nieprzewidywalność, wieloznaczność. Zagrożenia, które niosą to zagubienie młodych w świecie wartości, zagubienie w nadmiarze, rozproszenie aktywności, nadmierna koncentracja na „korzystaniu z okazji”, chaotyczna wiedza, zaprzeczenie zmianom. Szanse to duże pole do działania, wiele okazji do zdobywania wiedzy, uczenie się dokonywania wyborów, elastyczność w działaniu czy uczenie się rozwiązywania konfliktów. Jakie zasoby są zatem potrzebne młodym ludziom w dzisiejszych realiach? Jak w zbudowaniu tych zasobów pomaga najstarsze pokolenie? *** Od czerwca do grudnia 2013 roku Fundacja Komeńskiego wraz z seniorkami i seniorami z gmin Cekcyn, Cieszanów, Piecki i Głuchów realizowała projekt „Seniorzy dla najmłodszych”. Jego celem było wypracowanie modelu włączenia osób starszych w lokalną ofertę opiekuńczo-edukacyjno-kulturalną dla małych dzieci. Publikacja zawierająca podsumowanie działań podejmowanych przez seniorów dla najmłodszych mieszkańców gmin, badania pokazujące efekty współpracy międzypokoleniowej oraz przykłady dobrych praktyk z Polski i krajów europejskich dostępna jest na stronie www.frd.org.pl. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #dzieci #seniorzy | |||
08 Jul 2020 | 102. Umysł przeciwko materii. Jak kryptolodzy zmieniali losy świata | 01:26:17 | |
Wykład dr. Marka Grajka, matematyka, laureata Nagrody Złotej Róży za książkę „Nie tylko Enigma. Ryba, która przemówiła”. Festiwal Nauki w Warszawie [25 września 2015] Poznajemy konflikty zbrojne przez pryzmat wielkich postaci związanych z tymi konfliktami. Rzadko kiedy mówimy natomiast o ludziach, którzy wiedzieli o nich prawie wszystko, mimo że nigdy nie odwiedzali okopów. Przez ich ręce przechodziły najbardziej tajone sekrety decyzji politycznych i wojskowych, które pierwszoplanowi aktorzy konfliktów chcieli ukryć. Mowa o kryptologach – powiedział dr Marek Grajek, otwierając swój wykład im poświęcony, który odbył sie podczas XIX Festiwalu Nauki w Warszawie. Laureat Nagrody Złotej Róży za książkę „Nie tylko Enigma. Ryba, która przemówiła” poświęcił swój wykład przełomowym momentom z czasów obu wojen światowych oraz zimnej wojny, w których kluczową rolę odegrali kryptolodzy, łamiący szyfry przeciwnika. Kryptolodzy a polska niepodległość Słuchacze mogli dowiedzieć się, w jaki sposób w 1917 roku brytyjskiemu wywiadowi udało się odkryć treść niemieckich depesz dyplomatycznych. Uzyskane dzięki temu informacje, dotyczące wrogich działań Niemiec wobec Stanów Zjednoczonych, pomogły przekonać Amerykanów do włączenia się do konfliktu po stronie Ententy. Jak podkreślił Marek Grajek, nie tylko przechyliło to losy wojny, ale doprowadziło pośrednio do odzyskania niepodległości przez Polskę. Był to bowiem jeden z 14 celów programu pokojowego, przedstawionego przez prezydenta USA Woodrowa Wilsona. Realizacja tego ostatniego prawdopodobnie nie doszłaby do skutku, gdyby sukcesem zakończyła się niemiecka ofensywa na froncie zachodnim na wiosnę 1918 roku. Niemcy przerwali wówczas go w miejscu, gdzie stykały się linie brytyjskie i francuskie. Ich wojska zatrzymały się zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od Paryża. Sukces kolejnego uderzenia zdruzgotałby aliantów. Klęski udało się jednak uniknąć dzięki złamaniu przez Francuzów niemieckich szyfrów. Pozwoliło to ustalić wcześniej miejsce uderzenia i odpowiednio się do niego przygotować. Nie tylko Enigma Marek Grajek przypomniał też słynną historię złamania metody szyfrowania niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Stało się to możliwe dzięki pracy Polaków, kontynuowanej potem przez wielkiego brytyjskiego matematyka Alana Turinga. Nie był to jednak jedyny sukces alianckich kryptologów podczas II wojny światowej. Udało im się też złamać metody szyfrowania niemieckich maszyn T-52 i SZ40/42. Odkrycie tych szyfrów dalekopisowych pozwoliło poznać plany strategiczne hitlerowców, za ich pomocą szyfrowali oni bowiem rozkazy kierowane do swoich grup armii. Kryptolodzy mieli też swój udział w wojnie na Pacyfiku. Dzięki ich pracy udało się Amerykanom ustalić, że Japończycy uderzą na Midway.Sukces marynarki USA w tej bitwie uważany jest za punkt zwrotny w wojnie na Pacyfiku. Amerykanom dzięki temu zwycięstwu nie tylko udało się bowiem zatrzymać marsz Japończyków, ale też samemu przejść do ofensywy. W ostatecznym zwycięstwie w tej wojnie pomogło im też złamanie kodu, którym Japończycy posługiwali się do przekazywania informacji o ruchach statków zaopatrzeniowych. Jak zaznaczył prelegent, udalo się dzięki temu wyeliminować Amerykanom 90 proc. japońskiej floty handlowej. Tajemnice sowieckich szyfrów Amerykańscy kryptolodzy odegrali też ważna rolę w trakcie zimnej wojny. W wyniku operacji „Venona”, w ramach której odczytywano sowieckie depesze, wywiad USA zdemaskował wielu radzieckich agentów usytuowanych na wysokich szczeblach amerykańskiej administracji. | |||
17 Feb 2023 | 447. Pojęcie wolności w filozofii Davida Hume`a - Agata Łukomska | 01:18:34 | |
Wykład Agaty Łukomskiej zorganizowany w ramach Szkoły Otwartej w Liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie, 25 maja 2011 r. https://wszechnica.org.pl/wyklad/pojecie-wolnosci-w-filozofii-davida-humea/ Znajdź nas: | |||
04 Apr 2023 | 505. Chiny - Rosja - Białoruś z Ukrainą w tle / Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański | 02:51:47 | |
Spotkanie w ramach cyklu #rozmowywszechnicy. Rozmawiają Piotr Szczepański i Jerzy Marek Nowakowski [2 kwietnia 2023 r.] Co oznacza rosyjska zapowiedź umieszczenie taktycznej broni nuklearnej w Białorusi? Jaki sygnał został wysłany Chinom, Zachodowi, światu i jak Łukaszenka tłumaczy to Białorusinom? Finlandia w NATO, ale Szwecja nie. Czym Kieruje się Orban? Austria rosyjską tubą? Te i inne sprawy światowe w cotygodniowej rozmowie Piotra Szczepańskiego z amb. Jerzym Markiem Nowakowskim. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #chiny #rosja #białoruś | |||
12 Nov 2024 | 958. Rzeka, wieś i obyczaje w sztuce dawnej i w XIX wieku – Justyna Guze | 00:54:29 | |
Wykład Justyny Guze w czasie konferencji "Bioróżnorodność i Woda w Wiejskim Dziedzictwie" realizowanej w ramach grantu „KPO dla Kultury”, sfinansowanego przez Unię Europejską NextGenerationEU [25 października 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/rzeka-wies-i-obyczaje-w-sztuce-dawnej-i-w-xix-wieku/ Wykład poprowadzili wspólnie Justyna Guze i Piotr Szczepański, prezentując różnorodne spojrzenia na temat motywów wiejskich i wodnych w kulturze oraz sztuce. W pierwszej części wykładu Justyna Guze, emerytowana kustosz Muzeum Narodowego w Warszawie i specjalistka od sztuki włoskiej oraz francuskiej XVIII wieku, opowiedziała o obecności motywów wiejskich w sztuce dawnej. Przedstawiła, jak wiejskie krajobrazy zaczęły pojawiać się w sztuce od XVI wieku, kiedy krajobraz stał się samodzielnym gatunkiem malarskim. Omówiła rozwój wiejskich tematów w malarstwie holenderskim i flamandzkim oraz ich znaczenie dla budowania malowniczości we włoskiej sztuce. Zwróciła uwagę na realizm XIX wieku oraz ruch chłopomański, które przyczyniły się do wzrostu zainteresowania tematyką wsi w polskim malarstwie. Podkreśliła odkrywanie polskiego folkloru i rolę artystów takich jak Wyspiański i Tetmajer. W drugiej części wykładu Piotr Szczepański analizował dzieło "Flis", koncentrując się na opisach przyrody, rzek i wiejskich zwyczajów. Zwrócił uwagę na różnice między kulturą szlachecką a chłopską, zauważając, że sztuka często pomijała temat chłopstwa, przedstawiając je wyłącznie przez pryzmat szlachty. Piotr Szczepański starał się zainspirować do refleksji nad dualizmem kulturowym – podczas gdy na zachodzie Europy wiejskie pejzaże ukazywały wolnych chłopów, w Polsce dominował mroczny obraz, który podkreślał różnice cywilizacyjne. Justyna Guze - historyk sztuki (sztuka włoska i francuska, zwł. XVIII wieku), emerytowana kustosz Muzeum Narodowego w Warszawie (rysunki dawnych mistrzów włoskich i francuskich). Piotr Szczepański - działacz społeczny, dyplomata i inżynier, prezes zarządu Fundacji Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #nextgenerationeu #kpodlakultury #bioróżnorodność #kultura #dziedzictwo #wieś #polskawieś #przyroda #KPOdlakultury #KPO #sztuka #malarstwo #woda #flis #rzeka #obrazy #guercino | |||
23 Jul 2020 | 131. „Wspaniałe stulecie” a „złoty wiek” Imperium Osmańskiego | 00:51:17 | |
Wykład w ramach cyklu „Sześć wieków relacji polsko-tureckich”, Zamek Królewski w Warszawie [13 lipca 2017] Turecki serial „Wspaniałe stulecie”, którego akcja osadzona jest w XVI w. na dworze sułtana Sulejmana Wspaniałego, zdobył popularność na całym świecie. O tym na ile wizerunek władcy w nim przedstawiony odpowiada źródłom z epoki oraz o kontrowersjach jakie wzbudził w samej Turcji opowiedziała historyczka Natalia Królikowska-Jedlińska podczas wykładu na Zamku Królewskim w Warszawie. Prelegentka w pierwszej części swojego wystąpienia mówiła o krytyce, z jaką produkcja spotkała się w swoim ojczystym kraju. Choć serial wywołał w Turcji modę na „osmańskość”, to przedstawiony w nim obraz Sulejmana Wspaniałego nie spodobał się politykom rządzącej partii AKP, która sama chętnie nawiązuje do imperialnych tradycji. Do bojkotu produkcji zachęcał sam Recep Tayyip Erdoğan, a twórcy dzieła musieli zapłacić wysoką karę nałożoną przez turecki odpowiednik KRRiTV. Niezadowolenie wzbudziło, że przedstawiony w serialu władca pije alkohol i jest uległy wobec kobiet. Podczas kolejnej części wykładu słuchacze mogli dowiedzieć się, w jaki sposób Sulejman Wspaniały przedstawiany był w źródłach historycznych z epoki. Sułtan opisywany był nie tylko przez dziejopisarzy, ale budził też zainteresowanie renesansowych artystów europejskich. Co ciekawe, ci ostatni portretowali również jego dzieci i żonę Roksolanę, którą przestawiali z odkrytą twarzą, choć nigdy nie mogli jej zobaczyć. Jak podsumowała dr Natalia Królikowska-Jedlińska, wizerunek władcy wykreowany przez scenarzystów serialu bliższy jest XVI-wiecznym przekazom europejskim niż osmańskim. | |||
14 Oct 2024 | 930. Jak ocalić dziedzictwo? August Zamoyski: studium przypadku / Justyna Kowal | 00:45:22 | |
Wykład Justyny Kowal towarzyszący wystawie „Zamoyski ocalony” , Muzeum Narodowe w Warszawie, 11 lipca 2019 [0h45min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/jak-ocalic-dziedzictwo-august-zamoyski-studium-przypadku/Pracowniczka MKiDN opowiada historię wieloletnich starań o sprowadzenie do Polski dzieł wybitnego rzeźbiarza Augusta Zamoyskiego Dzieła Augusta Zamoyskiego, wybitnego polskiego rzeźbiarza, w marcu 2019 roku zostały sprowadzone z Francji do Polski. Stało się to możliwe dopiero 49 lat od śmierci artysty. Justyna Kowal z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego opowiedziała w Muzeum Narodowym w Warszawie o wieloletnich staraniach, które poprzedziły to wydarzenie. Kolekcja rzeźb Augusta Zamoyskiego przechowywana była w małym muzeum w Prieuré des Granges w Pirenejach, które zostało utworzone z inicjatywy wdowy po artyście – Heleny Zamoyskiej-Peletetier. Część prac znajdowała się w również w mieszczącym się nieopodal pocysterskim klasztorze w Sylvanès. Kolekcja była eksponowana w Polsce tylko raz – w 1993 roku podczas wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie. Mimo iż Zamoyski za życia wyrażał wolę, żeby właśnie do stołecznej instytucji jego dzieła trafiły na stałe, po zakończeniu imprezy wróciły do Francji. Starania o sprowadzenie rzeźb do Polski od 1994 roku bezskutecznie podejmowało MNW, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku oraz Muzeum Literatury w Warszawie (instytucji udało się pozyskać w 2007 roku archiwum Augusta Zamoyskiego). Sprawa nabrała rozpędu, gdy w akcję na rzecz sprowadzenie kolekcji do Polski zaangażowało się MKiDN. W styczniu 2019 roku podpisano umowę o wykupie rzeźb, w marcu tego samego roku trafiły do MNW. Justyna Kowal, pracowniczka Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych MKDiN, podczas wykładu opowiedziała o zabiegach na rzecz sprowadzenie dzieł artysty do Polski. Mówiła również o ludziach, dzięki którym stało się to możliwe. Opowieść poprzedziła krótka prezentacja działalności wspomnianego departamentu MKDiN. Wystąpienie towarzyszyło wystawie „Zamoyski ocalony” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Justyna Kowal - etnolożka, od 18 lat związana z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2013 roku w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych. W ostatnich latach szczególnie zaangażowana w realizację dwóch szczególnie znaczących przedsięwzięć MKiDN – utworzenie i otwarcie dla publiczności przestrzeni muzealnej Witolda Gombrowicza w Vence we Francji oraz zakup i sprowadzenie do Polski kolekcji rzeźb Augusta Zamoyskiego. 21 marca 2019 odznaczona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego medalem „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeumnarodowe #muzeum #sztuka #kultura #dziedzictwo #rzeźby #zamoyski #augustzamoyski | |||
28 Aug 2024 | 884. Tradycja i eksperyment. Malarstwo chińskie w epokach Ming i Qing - dr Marcin Jacoby | 01:02:26 | |
Wykład towarzyszący wystawie "Życie wśród piękna. Świat chińskiego uczonego", Muzeum Narodowe w Warszawie, 5 stycznia 2017 https://wszechnica.org.pl/wyklad/tradycja-i-eksperyment-malarstwo-chinskie-w-epokach-ming-i-qing/ Dwie ostatnie epoki cesarstwa w Chinach to okres "malarzy erudytów" specjalizujących się w pejzażach oraz malarstwie "kwiatów i ptaków". Ich dzieła nie miały jednak na celu naśladować rzeczywistości, lecz oddawać osobowość ich twórców. Tych ostatnich można było poznać podczas popularnonaukowego wykładu dr. Marcina Jacoby'ego w Muzeum Narodowym w Warszawie, który towarzyszył wystawie "Życie wśród piękna. Świat chińskiego uczonego". Sinolog rozpoczął swoje wystąpienie od opowiedzenia słuchaczom o etosie "malarza erudyty", który od epoki Yuan (1279-1368) stanowił wzór do naśladowania wśród chińskich elit intelektualnych. "Malarz erudyta" powinien być amatorem, który tworzy z potrzeby ducha, a nie dla zysku. W praktyce jednak – jak mówił dr Jacoby – te dwa cele często były realizowane jednocześnie. Słuchacze wykładu mieli okazję zapoznać się z przeglądem malarzy, którzy tworzyli w epoce Ming i Qing. Znaleźli się wśród nich twórcy pejzaży – należący w większości do Szkoły Wu i Grupy Czterech Wangów oraz artyści specjalizujący się w malarstwie "kwiatów i ptaków", m.in. z grupy Czterech Mnichów i Ośmiu Ekscentryków z Yangzhou. Portrety przyrody powyższych twórców nie naśladowały wiernie rzeczywistości, lecz były wyrazem ich aktualnego stanu ducha. Zaznajomionemu ze sztuką odbiorcy pokazywały również, że ich autorzy znają tradycję i techniki malarskie. Wśród omawianych artystów znaleźli się jednak i tacy, którzy nie bali się twórczych eksperymentów. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #muzeum #muzeumnarodowe #sztuka #kultura #tradycja #malarstwo #chiny #ming #qing #sinologia | |||
04 May 2022 | 312. Bliski Wschód wobec agresji Rosji na Ukrainę - dr Maciej Kozłowski | 01:21:40 | |
Zapraszamy na rozmowę z dr. Maciejem Kozłowskim, b. Ambasadorem Rzeczpospolitej w Izraelu. Tematem rozmowy będzie Bliski Wschód wobec Agresji Rosji na Ukrainę. 25 marca 2022 r. Premier Izraela Naftali Bennett odwiedził W. Putina w Moskwie i zaoferował mediację. Izrael odmówił pomocy militarnej dla Ukrainy. Rosja werbuje ochotników w Syrii. W Libanie pojawiają się wiece poparcia dla Rosji. Arabia Saudyjska odmawia zwiększenia wydobycia ropy naftowej, a Katar zdaje się być przychylny temu pomysłowi. Iran z kolei mógłby produkować więcej ropy ale jest objęty sankcjami. Wojna na Ukrainie uruchomiła całą mozaikę zachowań Izraela, Syrii, Iranu, Stanów Zjednoczonych, Rosji, Ukrainy. Władimir Żelenski przemawiał do członków Knesetu, a Rosja poprzez swego ambasadora ostrzegała Izrael przez angażowaniem się w pomoc dla Ukrainy. Poprosiliśmy dr Macieja Kozłowskiego o wyjaśnienie czym, kto się kierował w tym wszystkim... dr Maciej Kozłowski - historyk, dziennikarz, publicysta, działacz opozycji w okresie PRL, dyplomata, w latach 1999–2003 ambasador RP w Izraelu. Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ |