Evrim Sümer | Laylu ve Ben (Evrim Sümer)

Bu haftaki konum, ne kadar hazır olduğumuzu sansak da sürekli çalışmadığımız yerden sınandığımız bir dönem: Ergenlik! 

 
Konuğum ise bu konularda şahane bir uzman, Klinik Psikolog Neriman Koç. Tanışıklığımız Laylu’nun eski okulundan. Ergen-okul-ödev-dağınıklık-itiraz-direnç-isyan kelimeleri bizim evde sıklıkla aynı cümlede bir araya gelmeye başlayınca, hadi dedim, gelin ergenleri konuşalım.  

Ergenliğin, ebeveyn-çocuk ilişkisinin temize çekilmesi tespitine bayıldım. Ne ekerseniz, onu biçiyorsunuz. Erken ergenlikten, kız ve erkek çocukların ergenlikteki farklılıklarından, ne yapmamız ve yapmamamız gerektiğinden konuştuk. 

Benim için çok aydınlatıcı bir sohbetti. Dilerim ağzı ergen yavrularından yanan ebeveynlerin yüreğine su serpecek bir bölüm olmuştur.

Soru, yorum ve eleştirileriniz için bana Instagram'da EvrimSumer hesabımdan ya da LayluveBen@gmail.com mail adresimden ulaşabilirsiniz.

Bir süre önce birlikte başlattığımız seri ile Bebek Çocuk ve Ergen Psikoloğu Füsun Aygölü ile sohbetimiz devam ediyor. Bu bölümde konumuz, 1-3 yaş arası küçük çocukluk dönemi. 

Bebeklikten küçük çocukluğa geçişteki zorluklar ve gelişim aşamalarını yine harika anlattı Aygölü. Çocuğun henüz otokontrolünün olmadığı, aidiyet ihtiyacı içindeki bu dönemde kreşe başlamanın ve sünnetin doğru yaşından girip yine bambaşka konulardan çıktık. 
 

Küçük çocuğunuzun karar verme sınırlarının geliştiği ve belirlendiği bu yıllarda ebeveynlere çok iş düşüyor ama en önemlisi istikrar! Çerçeveleri çizmek önemli, ama şefkati, koşulsuz sevgiyi unutmadan. Sınırlar karışmaya başladı mı bir bakmışsınız, çocuk-erkil bir aile olmuşsunuz!

İki yaş sendromunun evinizde bir fırtına gibi eseceği bu yılları, ergenliğin ilk dönemine de benzetiyor Aygölü. Ben bu dönemi kendi tecrübemden de çıkışla rahatlıkla “İnatlaşmak için iki kişi gerekir” diyerek özetleyebilirim. 

Soru, yorum ve eleştirileriniz için bana İnstagram'da EvrimSumer hesabımdan ya da LayluveBen@gmail.com mail adresimden ulaşabilirsiniz.

Tam da okulların kapanmak üzere olduğu bu günlerde sizi şahane bir eğitimci ile tanıştırmak istiyorum. 

Öğretmen Akademisi Vakfı (ÖRAV) Genel Müdürü Arzu Atasoy, bir “eğitimci”den çok daha fazlası! Darüşşafaka’da başlayan eğitim hayatının sonunda önce öğretmen oluyor, sonra ÖRAV’a katılıyor. Uzman Eğitimciliği Eğitim Direktörlüğü ve onu şuan bulunduğu Genel Müdürlük pozisyonu takip ediyor. Anlayacağınız, Türkiye’de K12 seviyesinde eğitimde ne oluyor, ne olacak, hepsine son derece hakim. 

Peki ÖRAV nedir, derseniz; çocukların nitelikli eğitim hakkını, öğretmenlerin niteliğini geliştirerek koruyan ve destekleyen, kar amacı gütmeyen bir vakıf. Bu cümle basın bülteni gibi ama valla ben yazdım, zira yaptıklarını daha iyi tanımlayacak başka kelime bulamadım. 

Milli Eğitim Bakanlığı ile yaptıkları işbirliği protokolü kapsamında, onlarca farklı program ile 81 ilimizdeki devlet okulu öğretmenlerine meslek içi gelişim imkanları sağlıyorlar. 15 senede 300 bin öğretmene ulaştılar! 

Peki Arzu Atasoy ile neler konuştuk? Çok şey! 

Öğretmenliğe dair sohbetimizin yanı sıra, çocuk için doğru okulu seçmekten başlayıp eğitimde fırsat eşitliğine girdik, ödevler ve eğitimdeki sorumlulukların paylaşımıyla devam ettik. 

Eski bakış açılarının ve kalıpların tamamen yıkıldığı eğitim dünyasında bilginin her gün değişmesi sebebiyle artık bilgi temelli değil, mizaç ve beceri temelli eğitimin ve farklı başlıklardaki okuryazarlıkların önemine değindik. 

Kesmeye kıyamadığım, burada yazdığımdan çok daha fazlasını içeren, herkes dinlesin istediğim çok zengin bir sohbet oldu. 

Soru, yorum ve eleştirileriniz için bana İnstagram'da EvrimSumer hesabımdan ya da LayluveBen@gmail.com mail adresimden ulaşabilirsiniz.

Bu bölümde konuğum, reklam dünyasının yaratıcı ismi, Tribal Türkiye Ajans Başkanı ve Yaratıcı Yönetmeni Arda Erdik. 
Titrlerine üç sene önce belki de en değerlisini, "kız babası" sıfatını ekleyen Arda, eşi Elif'le son üç seneye baktıklarında "insan yaptık yahu!" dediklerini anlatıyor.

Arda’nın Instagram hesabı, pandeminin göbeğinde doğan kızları Deniz’le, çok kısa bir süre sonra da “akıllı insanın yapacağı şey değil” dediği, ikinci kızları Derya’nın aileye katılmasıyla iyice şenlendi. Samimi, içten, kurgu olmayan paylaşımlarını gördükçe, ekranın ardındaki babayı, eşi merak ettim. 

Arda, birbirine tamamen zıt karakterdeki iki küçük kızlarıyla yaşadıkları hayatı "rezil ve mutlu" olarak tanımlıyor. Bu bölümde ailecek günlük rutinlerinden kızlarını ekrandan korumayı nasıl başardıklarına, eğitimden ekranlardaki çocuk oyunculara kadar hem kişisel hem de toplumsal konuları konuştuk. 

Kızlarının geleceğinde, sıra dışı meslekler yerine dünyanın her köşesinde geçerli olacak, "analog" meslekler dilemesi, birlikte çalıştığı eşi Elif'i ikinci hamileliğinde ajanstan kovmaları ve uykusuz, zorlu üç seneye rağmen aşklarını nasıl korudukları... Hepsi ve daha fazlası bu sohbette!

Arda Erdik’in kreatif enerjisinin her cümleye yansıdığı, duyguların yükseldiği, gözlerin dolduğu ama daha çok güldüğümüz bu sohbet sonuna kadar dinlenmeyi hak ediyor. Çünkü karşınızda, üç cümlelik bir briefle yayında 30 saniyede kampanya yaratma yeteneğine sahip biri var. Hem de birbirine zıt iki bakış açısıyla!

Bu bölümde konuğum, Özge Dündar Taşkın. Özge, bir “Doula.” Aynı zamanda pilates eğitmeni.

“Hizmet eden kadın” anlamına gelen doula kelimesinin kökeni Antik Yunan’a uzansa da, meslek olarak doğuşu 1960’lı yıllarda olmuş. Modern ülkelerde resmen kabul edilen doulalık, Türkiye’de henüz hak ettiği tanınırlığa ulaşamamış durumda.

Peki nedir doula? 

Hamilelik, doğum ve doğum sonrası dönemde kadına destek sağlayan, duygusal ve pratik yardım sunan eşlikçi diyebiliriz. Sadece doğumla da sınırlamamak gerek, doğum öncesi ve doğum sonrası doulası da var. Hatta ölüm doulası bile var ama bu bölümün konusu o değil.

Bir doula ne zaman ne yapar, kime, nasıl destek sağlar? Ne yapar, ne yapmaz? Nasıl doula olunur?..

Vee en önemli soru! Ebe ile doula arasındaki fark nedir? Toplumumuzda, doulalık genellikle ebenin “yeni versiyonu”, rakibi veya muadili olarak algılanıyor. Ancak bu, gerçekte böyle değil; çünkü iki meslek arasında çok temel farklar var. Hatta, bir anne ve bu konularda bilinçli bir birey olarak, oldukça önyargılı yaklaşımların mevcut olduğunu gözlemliyorum. 

Bu bölümde, doulalığı A’dan Z’ye ele almak adına Özge Dündar Taşkın ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik. Instagram'da "Dogummelegi" hesabından takip edebileceğiniz Özge, bu alandaki derin bilgisiyle çok faydalı bilgiler paylaştı.

Araştırmalar gösteriyor ki, doula desteği alan anne adaylarının doğum süreleri kısalıyor, medikal müdahaleler ve sezaryen oranı azalıyor, doğum memnuniyeti artıyor. 
Daha ne olsun!

2024'ün ilk bölümünde, çocuklarımızın ve gençlerin karşılaştığı zorlukları masaya yatıran hassas bir bölümle kulaklarınızdayım. Konuğum, çocuk, ergen ve genç yetişkinlerle çalışan Psikiyatr Doktor Işılay Altıntaş, aynı zamanda bir terapist. 

Laylu ve Ben Podcast'in son bölümünde, sizi ayrılık, boşanma ve karma aile dinamiklerinin içine çeken bir konuğum var: Klinik Psikolog Neriman Koç. 

Konuştuğumuz başlıklar arasında ayrılık/boşanma, ebeveynin hayatına giren yeni partnerler, eski eşler, ve benim özellikle sevdiğim "Patchwork Family" kavramı var.

Neriman Koç'un şu ifadesi bence yol haritasının en değerli ilk adımı: "Her çocuk ayrılıktan kendine pay biçer. Önemli olan, bunu ona nasıl ve ne şekilde açıkladığınızdır.” 

Bu bölümde, ayrılığın TDK tanımından başlayıp en yaygın yapılan hatalara, doğru bilinen yanlışlara ve büyük aile olmanın inceliklerine kadar uzanan derinlikli bir sohbet dinleyeceksiniz.

Bu bölümün, ilişkilerinde, ailelerinde veya çevrelerinde benzer durumlarla karşılaşan herkese ışık tutacak bir rehber olacağını umuyorum.

Nazan Kabatepe, yurt dışında üniversite eğitimi alma yolculuğunu hem öğrenci hem de aileler için kolaylaştıran bir uzman. 

Türkiye'deki yurt dışı üniversite danışmanlığının öncüsü olan Kabatepe, bu bölümde doğru danışmanın nasıl bulunacağını ve lise başlangıcından itibaren seçimlerin önemini anlatırken şunu asla unutmamamızı öğütlüyor: “Gerçek başarı okuldan çok hayattadır, bunu unutmayın!”

Sohbetimiz boyunca Kabatepe, size doğruları söyleyecek bir danışmanla çalışmanın önemini vurguladı. Sadece duymak istediklerinizi değil, gerçekleri söyleyen bir rehberin değerini üzerine basa basa anlattı.

IB ve AP gibi programlar/sınavlar arasında doğru seçim yapmanın yanı sıra, müfredat dışı etkinliklerin değerini ve okullardaki danışmanlık ofislerinin rolünü de konuştuk. Nazan hanımın tabiriyle, okuldaki danışman, çocuğun avukatı ve son sözü söyleyecek kişi.

40 seneye yakındır bu işi yapan Nazan hanıma “mesleğin piri” demem boşuna değil. Kabatepe, bu bölümde sadece üniversite seçimi ve başvurulara yönelik pratik ipuçları vermekle kalmadı, bu meslekte başarılı olmanın sırlarını da paylaştı. 

Bu bölümde konuğum, profesyonel turist rehberi, turizmci, yazar ve Kulak Uleması’nın yaratıcısı podcaster Hilmi Çalış.

Peki konumuz ne; çocuklarla birlikte yapabileceğiniz keyifli kültür gezileri. Odağımız ise tarihi, coğrafi ve arkeolojik açıdan bir ziyafet sofrası olan Türkiye. 

Başlangıçta amacımız "Çocuklarla Görülmesi Gereken En Güzel Yerler" gibi bir rehber hazırlamaktı. Ancak ikimiz de o kadar çok konuştuk ve konuyu dağıttık ki, asıl hedefimize tam olarak sadık kalamadık. Ancak merak etmeyin, bu, boş bir sohbet olmadı! İçerisinde onlarca gezi noktasını barındıran, dinleyenlere ilham verecek bir bölüm haline geldi.

Hilmi Çalış’a Instagram hesabı @RehberHilmiBey üzerinden veya Kulak Uleması podcast'inden ulaşabilirsiniz.

Kitabını da okuyalım derseniz, ismi, “Gizli Miras İstanbul - Eski Yarımadanın Bilinmeyen Hikayeleri.”

Bu bölümde konuğum Evrim Kuran; araştırmacı ve yazar, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine çalışan bir feminist. Onu en çok kuşaklar üzerindeki uzmanlığı sebebiyle tanıyoruz. Bu sohbet de zaten adeta "Kuşaklar 101" bölümü oldu. 

Evrim,  dilimize pelesenk olmuş "kuşak çatışması" kavramını sorguluyor ve çatışmadan kaçınmanın değil, ilişkide bulunan her iki tarafın perspektifini anlamaya odaklanmanın önemini vurguluyor:
"Çatışma deyip geçmek, öğrenilmiş çaresizlik demek. Çocuğunuzla çatışmaktan kaçınmayın. Çünkü ortada bir ilişki varsa çatışma da olabilir. Ama unutmayın, sofradan uzlaşmadan kalkmak da var bu menüde" diye devam ediyor. 

O pek beğenmediğimiz Z'lerin aile değerlerinin çok kuvvetli olduğunu duyunca şaşırdım. Güce sahip olanın, "en"lerin sözünün geçtiği Türk toplumunun aslında feminen olduğunu öğrenince içten içe mutlu oldum. Çocuklarımızı fazlaca korurken, yılmazlıklarına engel olduğumuza dair tespiti ise ebeveynliğimizi sorgulatacak kadar değerli.

Bu sohbette, ergenlikten çocuklarımıza ekonomik, ekolojik ve sosyolojik olarak yıpranmış bir dünya bıraktığımız gerçeğine, değişen değerlere ama değişmeyen bakış açısına ve gençlerini sevmeyen Türkiye'de genç nesli nasıl koruyacağımıza kadar birçok başlığa değindik. Ama  yine de, bu bölüm bana bir şey katmadı derseniz, o zaman iki kulağınızdaki iki Evrim’in arasında dilek tutabilirsiniz.

Merhaba ve hoş geldiniz! Ben Evrim Sümer. Laylu ve Ben’de bugün sizleri, 20 yıldır Türkiye'de yaşayan bir Fransız olan Charlotte Codron ile tanıştırmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Charlotte, Türkiye'ye öğretmenlik için gelmiş ve bir sene, bir sene daha derken tam 20 yıl geçmiş. İki çocuğunu da burada doğurmuş ve büyütmüş. 

Charlotte, dünyada öncü olan sivil toplum kuruluşu La Leche League'in akran desteği modeliyle, annelerin emzirme ve süt paylaşımı konusunda birbirlerine nasıl yardımcı olabileceğinin hem örneği hem de eğiticisi. Dünya genelinde 10 bin gönüllüsü olan bu organizasyonun Türkiye temsilcisi ve lideri. 

Türkiye, emzirme konusunda hiç fena değil, hatta sayı oldukça yüksek: Yeni doğan bebeklerin %98'i anne sütü ile tanışıyor. Ancak, ilk altı ayın tamamında sadece anne sütü alan bebeklerin sayısı ise %14’e düşüyor ki, pek de iyi bir rakam değil. Bunun en önemli sebebinin, emzirmek isteyen annelerin yeterli destek ve bilgiye ulaşamaması olduğunu düşünüyor.

Konu, çalışırken emziren annelere gelince, Charlotte bir bebeğin anne sütüne ulaşmasının toplumsal bir sorumluluk olduğunun altını çiziyor. Öte yandan, emzirmek istemeyen kadınlara önyargısız yaklaşmak gerektiğinin de önemli bir savunucusu. 

Mama mı, anne sütü mü dediğimde birçok kişinin ilk defa duyacağına emin olduğum Uluslararası Mama Kodu’ndan girip anne sütü ve mamanın karşılaştırmasından çıkıyor. Mama alan bebeklerin IQ’su düşük olur mu, anne sütü almayan bebekler obez olur mu sorularının hepsine cevap veriyor.

Charlotte'un Türkiye'de en şaşırdığı ve hoşuna giden şeylerden biri, sütanneliğin çok kabul görmesi. Avrupa'da çok yaygın olan süt bankaları ise, Türkiye'de dini sebeplerle tercih edilmezken, Kuveyt ve Suudi Arabistan'da bu konuda denemeler başladığını anlatıyor.

Peki, hiç emzirmemiş, hatta çocuğu olmamış veya emzirmeyi bırakmış bir kadının süt verebileceğini biliyor muydunuz? Afet bölgesi ülkemizin gerçeklerini ve afet sonrası ihtiyaçlarını konuşurken öğrendim ben bunu. 

Özetle, kamu spotu kıvamındaki bu bölümde emzirmeye dair doğru bilinen yanlışları, süt üretimi ile ilgili ipuçlarını, emzirmek istemeyen kadınlara nasıl destek olunması gerektiğini ve  fazlasını konuştuk.

Sorularınız ve daha fazla bilgi için Charlotte Codron'u Instagram'da takip edebilir, La Leche League Türkiye sayfasını ziyaret edebilirsiniz:
Charlotte Emzirme Sanatı
https://www.instagram.com/charlotte_emzirme.sanati/?igsh=azU0b2hqdHR6cThw 
www.lllturkiye.org

Merhaba! Laylu ve Ben'in yeni bölümünde konumuz Şiddetsiz İletişim. Konuğum ise Şiddetsiz İletişim Uzmanı, Eğitmen ve Çevirmen Gizem Alav Şapçı. 

Bu bölümün tanıtımını defalarca yazdım, sildim, uzattım, kısalttım; sonunda hiçbirini yazmamaya, sizi kendi özetinizi çıkarmaya davet etmeye karar verdim.

Gizem, derin ve engin bilgisi, insanı dinlendiren sakin konuşması ile anlattıklarını kalbime kazıdı. Sohbet başlıkları o kadar zengin ki, bir kere değil, on kere dinlenmeyi hak ediyor.

Laylu ve Ben’de en uzun bölümü paylaşmış olabilirim. Ama inanın bana, nasıl bittiğini anlamayacaksınız bile!

Şiddetsiz İletişim hakkında daha fazla bilgi ve iletişim için: 

Instagram: aileicisefkat

Web: linktr.ee/gizemalav ve www.siddetsiziletisimkitapligi.com

Laylu ve Ben Podcast'in bu bölümünde, Bekar Anneler Derneği'nin kurucusu Serap Yelkenci ile ufuk açıcı ve neşeli bir sohbet gerçekleştirdik. 

Bekar anneler artık seslerini daha güçlü duyuracakları bir platforma sahip. uzun zamandır aktif olan Bekar Anneler topluluğu, bu sene itibarıyla artık resmen dernekleşti. Derneğin amacı, toplumda bekar anne kavramının tanınmasını  ve bu konunun acilen hem iş dünyasında hem de devlet politikalarında yer almasını sağlamak.

Yelkenci'nin vurguladığı gibi, bekar annelerin hakları ve ihtiyaçları CEO'ların masasında birinci öncelik olmalı. Zira 3,5 milyonluk bir grubu oluşturan bekar anneler için işveren markalarının bu konuda sorumluluk alarak özel politikalar geliştirmesi, modern ve adil bir toplumun en elzem gerekliliklerinden.

"Annelik kutsaldır" söyleminin aslında babalar tarafından annelere atılmış bir kazık olduğunu söyleyen Yelkenci'nin açıklamaları, bekar anneler ve toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine zihin açıcı.

Merhaba sevgili dinleyiciler! 

Postane İstanbul'da keydettiğimiz bu bölümde, iki çocuk ve iki ebeveyn olarak şiddetsiz iletişim yolculuğuna çıkıyoruz. Bir önceki sezonda Şiddetsiz İletişim konulu bir bölüm kaydettiğimiz Gizem Alav Şapçı ile çemberimizi genişletiyoruz; bu sefer onun oğlu Güneş Şapçı ve kızım Leyla Smyrna Cabas mikrofondalar!

En çok hangi başlıklarda zorlanıyorsunuz sorusuna, “Arkadaşlar arasında akran zorbalığı, ebeveynlerden çocuklara yönelik olarak ise ekran zorbalığı var” diyorlar.

13 yaşındaki Güneş ve 14 yaşındaki Leyla ile bu bölümde, güç mücadelesi olarak dalga geçmenin, arkadaşlık ilişkilerinde sınır çizmenin, objektif kalmaya çalışırken taraf tutuyor gibi algılanma endişesinin, yetişkinlerin tartışmasının onlara ne hissettirdiğini ve negatif duyguları anlamanın önemini konuşuyoruz. 
Akran zorbalığının zirvelerde gezdiği bu yaşlar için, “Empatiyle dinlersek o duyguyu çevirebiliriz” diyor Güneş.

Güneş de, Leyla da ekranlarla dolu bu yeni dünyada özgürlükleri kısıtlanmadan yaşamak istiyorlar. Onlar, ekran sadece sosyal ağlardan ibaret değil derken, biz ebeveynler bu konudaki çaresizliğimizde hemfikiriz. 

Çocuklar duyulmak ve anlaşılmak istiyor. Talep etmek, buyurmak yerine seçenek sunulmasını istiyorlar. Söylemesi çok kolay, uygulaması değil! Okul bahsi açıldığında ise tüm öğretmen ve eğitimcilerin şiddetsiz iletişim öğrenmesi gerek diyorlar. Destekliyoruz! 

Yılın en sıcak günlerinden birinde eriyerek kaydettiğimiz bu sohbet, çocuklarımızın duygularını anlamak adına harika bir fırsat. Dinlerken hem eğlenecek hem de yeni bakış açıları kazanacaksınız. 

Dinleyin, paylaşın ve birlikte anlayalım!

Laylu ve Ben'in bu bölümünde, edebiyat dünyasının kalbinden gelen bir isimle kulaklarınızdayım: Deniz Yüce Başarır! 

Yazarlık, yayın yönetmenliği, editörlük ve sesli kitap okumak gibi birçok alanda iz bırakan Deniz, son yıllarda “Ben Okurum” podcast’iyle de kalplerimizi fethetmeye devam ediyor. 

Konuğumla bugün “Boş Yuva / Empty Nest” sendromunu konuştuk. 
Henüz çocukları bu yaşa gelmemiş olanlar için kısaca belirtelim: Boş Yuva sendromu, çocukların evden ayrılması sonrası ebeveynlerin yaşadığı psikolojik değişimleri ifade ediyor. Bu durum, çocukları üniversite çağında ya da daha ileri yaşlarda evden ayrılan ebeveynler için geçerli.

Deniz, edebiyatçı bir anne. Hem kızlarının iki yıldır yurt dışında okuması hem de engin bilgisiyle benim için gerçek bir hediye. Anlayacağınız, bu bölümde Boş Yuva’nın sadece psikolojik boyutunu ele almakla kalmadık, edebiyatın derin sularına da daldık. 

Deniz, “Bence Boş Yuva da bir tür yas dönemi. Ev boşalıp kendimizle baş başa kaldığımızda ya geçmişte kendimize yaptığımız yatırımların semeresini alacağız ya da yapmadıklarımızın ceremesini çekeceğiz,” diyor.

Bu bölümün Ben Okurum Podcast tabiri ile “esas kızı” ise Elena Ferrante’nin “Karanlık Kız” adlı eseri. Deniz’in, “tam bir boş yuva hikayesi” olarak tanımladığı bu kitabın bir de filmi var. Sohbette sadece Ferrante ile sınırlı kalmadık; edebiyatta anne babaların yokluğundan büyüme hikayelerine de uzandık. 

Deniz Yüce Başarır’ın her cümlesinde ayrı bir derinlik bulacak, bölümü bitirdiğinizde sağlam bir okuma listesine sahip olacaksınız.

Dinleyin, paylaşın, birlikte keşfedelim!

Ertuğrul Özkök gibi birini dede olarak hayal etmek oldukça ilginç. Hayata kutunun dışından bakması ve yaşaması, engin medya deneyimi ve sonsuz merakı ile sıra dışı bir dede profilidir kesin diye düşünüyordum.

Sonunda geçen hafta merakımın ötesine geçip aradım ve Postane İstanbul’da kayda girdik. Ortaya, medya dünyasının tanıdık yüzü Özkök’ün hiç tanımadığımız dedeliği ve babalığı hakkında son derece içten bir sohbet çıktı. 

Onun gibi güçlü bir medya karakterinin, dedeliğe tevazu ile bakması; kendi anne babasına ve kızına dair babalık deneyimlerini anlatması bir ilk. Hem kişisel hem de toplumsal perspektiflerle dolu bir bölüm oldu.

Magazine geçip, “En büyük pişmanlığı neydi”, “Kızı üzülmesin diye ne yapıyor”, “Büyüklerin hayat tecrübesi destek mi, köstek mi” benzeri “gel gel”lere hiç girmeden, torununun tabiriyle bu süper dedeyi yargısızca dinlemeye davet ediyorum sizi.

Bu bölümde konuğum Aylin Çalışkan, nam-ı diğer, Aylin Anne. Rehber öğretmen, blogger, yazar ve sosyal medya fenomeni. Uzun yıllar özel eğitimde ve okullarda rehber öğretmen olarak çalıştıktan sonra emekli oldu. Devlette görevli olduğu senelerde binlerce çocuk tanıma fırsatı buldu. Şimdi yoğun bir şekilde Dikkat Eksikliği, Hiperaktivite ve Dürtüsellik üzerine çalışıyor.

Çocukların yaklaşık yüzde 3 ila 5'inde görülen DEHB, erkek çocuklarda daha yaygın. Bu, ortalama bir ilkokul sınıfında en az bir DEHB'li çocuk olduğu anlamına geliyor ki, bu göz ardı edilemeyecek bir oran! Neyse ki, doğru teşhis ve tedavi ile DEHB’li çocuklar, gayet sıradan ve sağlıklı bir yaşam sürebiliyorlar.

Peki, DEHB’ye ne sebep olur? Beyindeki göstergeleri nelerdir? Çocuğunuzda hangi davranışlar görülürse bir uzmana başvurmanız gerekir? DEHB genetik midir? Teşhis ve tedavi sürecini kimler yönetir? Pandemi sonrası DEHB teşhislerinde bir artış var mı? Tüm bu soruları ve daha fazlasını Aylin Çalışkan ile derinlemesine konuştuk.

İkiye bölümde yayınlayacağım bu sohbetin birinci kısmından kısa bir özet yapmam gerekirse; eskiden “ayy ne yaramaz çocuk” denen bireylerin büyük ihtimalle DEHB’li olduklarını öğrendik. Ayrıca, çok ilginç bir bilgi daha; bir evde DEHB’li bir çocuk varsa, büyük ihtimalle DEHB'li bir yetişkin de bulunuyor!


 

Türkiye’nin tek başına evlat edinmiş ilk ve tek bekar erkeği, “Kalpten Baba” Serkan Özübek evlat edinmeye karar verdiği andan itibaren yaşadıklarını anlatıyor...

Türkiye’de şu an devlet korumasında yaklaşık 14 bin çocuk var ve çocuk sahibi olmak sadece biyolojik yollarla gerçekleşmek zorunda değil. Evlat edinmek, koruyucu aile olmak, hatta sadece hafta sonu ve tatillerde birlikte olacağınız şekilde “gönüllü ailelik” mümkün.

Dinleyenlere ilham olması ve yol göstermesi dileğiyle…


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Serkan Özübek sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Bir anne düşünün; tiyatro provasından dublaja, film çekiminden kitap imzasına koşturuyor, bir yandan Youtube kanalına içerik hazırlıyor, yüzbinlerin takip ettiği sosyal medyasını yönetiyor… Ha bir de bekar anne! Özetle başını kaşıyacak vakti yok ve bütün bunları kızının günlük programına göre düzenliyor. “En iyi annelik, yapabildiğin annelik” demesine bakmayın, elinde sihirli değnek varmışçasına yönetiyor hayatını. Akasya Asıltürkmen’le çok yönlü iş hayatının içinde bekar anne olmayı, Türkiye şartlarında kız çocuk yetiştirmeyi konuştuk. Bol bol da güldük!


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Akasya Asıltürkmen'İ sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Üstelik bu bir film veya kurgu değil, gerçek hikaye!
Berk Özler, yaptığı şeyin Türkçede tam da tercümesi olmayan bir baba, bir “stay-at-home dad.” Yani, alıştıklarımızın tersine, işe gitmek yerine evde kalarak çocuğunun bakımını üstlenmiş bir erkek.
Berk, oğlu Nev’in bebekliğinden itibaren birlikte geçirdikleri dönemi, Nev’in büyümesine birebir tanıklık ve eşlik etmenin mutluluğunu ve bu süreçte yaşadığı komik hikayeleri anlatıyor; “acaba, benden ev babası olur mu?” diyen potansiyel babalara örnek oluyor.

AÇEV'in Babalık Anları sergisinin kitapçığına bu linkten ulaşabilirsiniz: https://ilkisbabalik.acev.org/wp-content/uploads/2017/06/bairev.pdf


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Berk Özler'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Berrak Koyuncu Demirci:
Çok hoş bir kadın, çok hoş bir adam, harika bir aşk, tatlı mı tatlı bir bebek, gıptayla, nazar değmesinlerle süren bir hayat. Ve bir anda korkunç bir kaza ile değişen resim… Sorması da, anlatması da en zor bölüm.

Berrak Koyuncu Demirci, iki sene önce kaybettiği eşi Cem’den sonraki hayatlarını anlatıyor. Kendi bile kabullenemezken, 3,5 yaşındaki kızına babasının ölümü nasıl söyledi, nasıl dik durdu, hayatları bugün nasıl devam ediyor?


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Berrak Koyuncu Demirci'yi sosyal medyadan takip etmek için tıklayın! 

Nil Karaibrahimgil, "Aziz Arif beni büyütüyor!" dediği 8 yaşındaki oğlunu ve çocuklu hayatını ilk kez anlatıyor. Annelik onu ve hayata bakışını nasıl cesurlaştırdı, yaratıcılığını nasıl dönüştürdü?.. Doğanın içinde sürdürdükleri hayatlarında yarattıkları eko sistem, pandemi kozasında doğan müthiş proje, “Uyan anne, uyan baba” da sohbetimizin parçasıydı. Zamanın nasıl geçtiğini anlamadığım, peri tozu serpilmiş bir sohbetti.


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Nil Karaibrahimgil'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Konumuz, bitmek bilmeyen pandemi, konuğum Uzman Klinik Psikolog Virna Gülzari.

Çocuklar ve ergenler nasıl etkilendi, nasıl travmalar yaşıyorlar, bu travmalardan çıkış yolları neler? Yaşama ihtimalimiz olan post travmatik stres sendromunu ne yapacağız?..

Peki bu çocuklar (ve aileleri!) bu dönemden hiçbir kazanımla çıkmadı mı?.. Tabii ki onu da sordum! Sadece pandemiyle sınırlı kalmadık, günbegün üzerimize yığılmakta olan ekonomik krize de değindik.

Ufuk açıcı sohbetimizde Virna Gülzari son derece faydalı tüyolar ve ipuçları da verdi. Mesela zıplamak neden faydalıdır, 20/20/20 nedir, bazı durumlarda kriz nasıl fırsata dönüşür?..


Okuma önerileri:

Bir Çocuğun Gözünden Travma / Peter Levine & Maggie Kline
Dramsız Disiplin / Daniel J. Siegel & Tina PAyne Bryson
The Whole Brain Child / Daniel J. Siegel & Tina Payne Bryson
Bütün- Beyinli Çocuk / Daniel J. Siegel
Bütün Beyinli Çocuk Uygulama Rehberi / Daniel J. Siegel
Evet- Beyinli Çocuk / Daniel J. Siegel
Dramsız Disiplin / Tina Payne Bryson
Çocuklar İçin Gerçek Yaşam Becerileri / Aygün Tuğçe Ataş & İlknur Efeçınar
Şiddetsiz İletişim, Bir Yaşam Dili / Marshall B. Rosenberg
Ergen Beyin Rehberi / Daniel J.Siegel
Beynin Bilinçli Farkındalığı / Daniel J. Siegel
Akılgözü, Bilinçli Farkındalık / Daniel J. Siegel
Meydan Okuyan Çocuk / Stanley I. Greenspan
To Listen to a Child / Berry Brazelton ????
Anneler ve Çocuklar / T. Berry Brazelton
The Irreducible Needs of Children / T. Berry Brazelton & Stanley I. Greenspan
Touchpoints, Birth to Three / T. Berry Brazelton & Joshua D. Sparrow
What Every Baby Knows / T. Berry Brazelton
Trauma Proofing Your Kids / Peter A. Levine & Maggie Kline
Öğrenme İlişkileri, Eğitimde Psikanalitik Düşünce / Biddy Youell
Oyun ve Gerçeklik / Donald W. Winnicott
Ebeveynlerle Sohbet / Donald W. Winnicott
İnsan Doğası / Donald W. Winnicott
Başlangıç Noktamız Ev / Donald W. Winnicott
Çocuk, Aile ve Dünya / Donald W. Winnicott
Bebekler ve Anneleri / Donald W. Winnicott
Bireyin Gelişimi ve Aile / Donald W. Winnicott
The Book of Hope / Jane Goodall & Douglas Abrams & Gail Hudson
Ey Travma Bizden Uzak Dur / Peter A. Levine & Maggie Kline


Bahsi geçen konularda adım atmak isteyenler için;

www.sobece.com

www.somatikdeneyimleme.com

https://askidafatura.ibb.gov.tr/


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Virna Gülzari'yi sosyal medyadan takip etmek için tıklayın! 

Burcu Ural Kopan, 2003 senesinde sadece çocuk kitapları satan bağımsız bir kitabevi kurarak Türkiye’de bu sektördeki ilk profesyonel girişime imza atan isim.

Çocuk yayıncılığı ile dolu bir eve doğmasına ve matbaa kokusunu daha küçücük yaşında öğrenmesine rağmen, kendi yolunu, üzerinde hiç baskı hissetmeden çizmiş bir işkadını. Burcu, Marsık Yayınevi ile Yalvaç Abi kitabevinin hem kurucusu hem de yöneticisi.

Burcu Ural Kopan ile çocuk kitabı nedir, ne değildirden başladık, çocuklarda okuma kültürü nasıl oluşturulur ile devam ettik. Eskiden, “Tommiks Teksas okuma çocuum” denilip hepimizin kitap arasında gizli okuduğumuz, şimdi Laylu’nun favorisi olan çizgi romanlara da değdik.

Çocuk yayıncılığının her gün daha da büyüdüğü dünyada, çocuk kitabı yazmaya karar verenler için de küçük bir rehber niteliğinde tamamladık sohbetimizi.
---
Sohbette bahsi geçen, çocuklarla okuma ve felsefe atölyelerini Instagram’da @opatolye hesabından takip edebilirsiniz.


Evrim Sümer'i sosyal medyada takip etmek için tıklayın!
Burcu Ural Kopan'ı sosyal medyada takip etmek için tıklayın!

Eylem Abalıoğlu tam bir multidisipliner anne! İki çocuk annesi olmasının yanı sıra tiyatrocu ve performans sanatçısı, beden çalışmaları yapıyor, üniversitede ders veriyor, bir yandan doktorası için çalışıyor, sabahın köründe kalkıp koşuyor, kafasına eserse antrenman yapmadan maraton bitiriyor…

Bugün konuğum olmasının birincil sebebi ise geçen bölümlerde bahsi geçen somatik deneyimleme. Yani, daha basit tanımla doğaçlama hareket çalışması. Eylem, yıllardır hem öğrenmeye devam ediyor hem de düzenlediği yaratıcı hareket atölyeleriyle çocukların ve yetişkinlerin, bedenlerinde özgürleşmelerine destek oluyor.

Anneliğini nasıl tanımlıyor derseniz; “Bırakın dağınık kalsın,” diyor. Ama tabii bunun temelinde kendini bildi bileli okuduğu ve eğitimini aldığı felsefe yatıyor. O yüzdendir ki, “çocukların mutlaka boş alana ve sıkılmaya ihtiyacı var” diyor.


Evrim Sümer'i sosyal medyada takip etmek için tıklayın!
Eylem Abalıoğlu'nu sosyal medyada takip etmek için tıklayın! 

Bu bölümdeki konuğum, beni en çok heyecanlandıran desem hiç yalan olmaz! Ne kadar peşinden koştuğumu anlatamam size! Bir olur diyor, bir olmaz. Hadi yapalım dediğimizde de aylardır onun yoğun takvimine uyduramadık… Neyse ki okullar tatile girdi de kaydı yapabildik.

Evet, konuğum kızım Leyla Smyrna Cabas, nam-ı diğer Laylu. Anlayacağınız sonunda podcast isminin hakkını verdi!

12 yaşındaki Leyla ile büyümek, değişmek, arkadaşlar, sorumluluklar, moda ve okul hakkında sohbet ettik. 12 yıllık annesiyim, soruları tek cümleyle geçiştirmeden uzun uzun cevaplaması beni bile şaşırttı!


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Bu bölümde konuğum Efsun Sertoğlu, cinsellik eğitmeni ve danışmanı. Bir sürü çalışmasının yanı sıra 20 senedir okullarda cinsellik eğitimi veriyor. Sadece çocuk, ergen ve gençlerle çalışmıyor; öğretmenlere, rehberlik servislerine ve yetişkinlere de danışmanlık yapıyor.

Lisans eğitimini Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Eğitimi Bölümü’nde tamamlayan Sertoğlu, mezuniyetinden bu yana cinsel haklar, cinsel sağlık ve üreme sağlığı, kapsamlı cinsellik eğitimi, toplumsal cinsiyet eşitliği, ihmal, istismar ve şiddet biçimlerine karşı koruyucu-önleyici yaklaşım gibi konular odağında çalışmalar yürütüyor. Yani özetle, bu konuyu konuşmak için daha iyi bir isim gelmiyor aklıma.

Bu bölümde dinleyecekleriniz kendi içimize bakmamıza da sebep olacak (umarım). Zira çocukların cinselliğe bakışını büyük oranda ailelerin tavrı belirliyor. Korku, utanç, ayıp, yasak, yanlış, suçluluk gibi kavramların havada uçuştuğu Türkiye’de işler pek de kolay değil tahmin edersiniz. Ha bu arada “cinsellik” derken cinsel ilişki değil kast edilen. Flört, öpüşmek, istek, onay kültürü… hepsi bu başlığın önemli bileşenleri. Sağlıklı ilişki nedir, doğal olan ve olmayanlar, etik olan nedir, çocuklarımıza nasıl iyi örnek oluruz, nasıl anlatacağız, neden konuşmaktan kaçınmamalıyız?..

Ve şu iki şeyi unutmadan: 1) Biz çocuğumuzun arkadaşı değiliz! 2) Her çocuk biricik ve bu konuların standart bir yaklaşımı veya yol haritası yok!

Diğerlerine göre biraz daha uzun bir bölümle karşılaştığınızın farkındayım ama valla sohbetimiz su gibi aktı! Ortalardan itibaren çocuk ve ergenlerin porno ile istemli veya istemsiz tanışmaları ve sonuçlarını da konuştuğumuz bir kısım var ki, bunu tüm anne babalar, hatta çocuklarla, ergenlerle teması olan herkes dinlemeli! Çünkü çocuklarımıza ne kadar hakim olduğumuzu düşünsek bile inanın hemen hepsi bir şekilde pornoya maruz kalıyor. Okulda, okul yolunda, serviste, arkadaş buluşmasında… İsteyerek veya zorla izletilerek! Bazısı ebeveyni ile paylaşıyor, bazısı korkuyor, susuyor. Onlaraa kızmadan, yargılamadan davranmanın önemini kavrayacaksınız burada, aslında diğer her konuda olduğu gibi!

Efsun Sertoğlu’na iki sebeple çok teşekkür ediyorum. Birincisi, bu kadar magazinleşmeye ve cıvımaya meyilli bir konuyu hiçbir yanlış anlama ihtimaline fırsat vermeden, ciddiyetle ve sükunetle anlattığı için. Diğeri ise listesini aşağıda bulacağınız kaynaklar için. Web sitelerinden videolara, sosyal medya hesaplarına uzanan müthiş bir kaynakça paylaştı dinleyenler için. Cinsel yönelimlerden çocuk haklarına, çocuklarına regl olmayı anlatmakta zorlananlara kadar çok geniş bir yelpazede bilgi alabilirsiniz.

Sohbette bahsi geçen, Billie Eilish’in pornoya dair röportajını ise bu linkte bulabilirsiniz: https://www.theguardian.com/music/2021/dec/15/billie-eilish-says-watching-porn-gave-her-nightmares-and-destroyed-my-brain

Efsun Sertoğlu’nunkilere ek olarak benden de İngilizce iki kaynak: www.amaze.org ve https://parents.culturereframed.org/

Web sayfaları
Çocukla Barış: https://cocuklabaris.blogspot.com/
Dijital Medya ve Çocuk: https://dijitalmedyavecocuk.bilgi.edu.tr/
Çocukla Sinema: https://www.cocuklasinema.com/
Mino’nun Şarkısı: https://www.minonunsarkisi.org/
Ergen Gelişimi: https://ergengelisimi.org/
Zorbalığı Engelle: https://www.zorbaligiengelle.org/
Odeobank, Eşit Masallar:

Bu bölümdeki konuklarım birilerine göre çok “süfli.” Kendilerine bambaşka bir ülkede sıfırdan bir hayat kurdular. Hedefleri de bildiğim kadarıyla daha çok konsere gitmek, daha iyi bir telefon veya araba kullanmak değildi. Sekiz yaşındaki kızlarına güvenli, güzel bir gelecek sunmaktı birincil sebepleri. Diğerleri ise malum; Türkiye’nin ekonomik ve siyasi gidişatı. Yani, bana sorsanız süfli dışında her şey, hatta ulvi.

Evet, konumuz aile boyu beyin göçü. Payam-Burak ve Bade Işık’tan oluşan bu çekirdek aile 2017’de Ankara Anlaşması ile İngiltere’ye yerleşti. Burak reklamcı, Payam insan kaynakları yöneticisi ve danışmanı, Bade öğrenci ve sporcuydu. Hepsini yepyeni bir hayat bekliyordu ve bu öyle kulağa geldiği gibi çok da kolay, laylaylom bir yol değildi.

Bugün stüdyodaki konuklarım aileyi temsilen Payam Yüce Işık ile 14 yaşındaki kızları Bade. Tabii ki hepsinin yaşadıklarını sordum; işlerini yeniden kurmaktan ev temizliğine kadar, ama itiraf edeyim, bir anne olarak en çok Bade’nin duygularını, adapte olma hikayesini merak ediyordum.

Anne babasının ülke değiştirme kararını duyduğunda ilk tepkisi ağlamak ve endişe olan 8 yaşındaki Bade bugün “cool” bir ergen. İngiliz U14 basketbol milli takımına girmeye uzanan başarılı spor hayatını, oradaki eğitim sistemini, Türk ailelerin kabusu LGS ve üniversiteye girişlerinin orada nasıl yönetildiğini bir ergenden beklenmeyecek netlikte anlattı. Annesi Payam’ın ise “daha önce delege ediyordum” dediği anneliğini yeniden kurgulaması, kızıyla çok daha yakınlaşmasına imkan veren yeni hayatı bana derinden dokundu.

Bade’nin “Kendini nereli hissediyorsun” soruma verdiği cevap ve neredeyse hayatının yarısını yabancı bir ülkede “yaşamanın” onda yarattığı hisleri anlatması ayrıca etkileyiciydi.


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Payam Yüce Işık'ı sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Bu bölümde konumuz spor. Ebeveynden alınan ilham, çocuğa aktarılan spor alışkanlıkları; sporun gençlerin hayatındaki dönüştürücü gücü, sosyal ve eğitim hayatına olumlu etkileri…

Konuklarım, Dilek Baytan ve Ömer R. Gencal; ikisi de multidisipliner sporcu, triatlet. Koşma, yüzme, bisiklet, güç antrenmanları… Katılınmış onlarca yarış, birçoğu IronMan, yarı maratondan kısasına yarış demiyorlar, triatlon deyince gözleri parlıyor.

Dilek ve oğlu, halen Türkiye’nin birlikte IronMan yapmış tek anne-oğul ikilisi. Hayatlarına spor girince zaman zaman roller değişmiş, oğlu Dilek’e hocalık yapmış, ilişkileri bambaşka bir boyuta taşınmış. Ömer ise babasından aldığı alışkanlıkla çocukluk yıllarından beri sporsuz bir gün geçirmemiş. İkisi de çocuklarından erken yatıyor, çünkü sabahları 05.00 civarı spora başlıyorlar ve bunu yapmadıkları gün kendilerini eksik hissediyorlar.

Başarılarının arkasında kararlılık, mücadele, sabır ve hedef belirleme var ama birincil hedefleri sadece kendilerini geçmek, ki sanırım bir sonraki jenerasyon için daha güzel bir örnek olamaz. Çünkü çocuklar söylediğinizi değil, sizden gördüğünü yapar!


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Dilek Baytan'ı sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Ömer R. Gencal'ı sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Bu bölümde konuğum psikiyatrist doktor Alper Hasanoğlu. Terapide bütün kimliklerinden arınmış bir halde bulunsa da, 2 ergenin tatlı babası, hayatta olmayan babasının kırgın oğlu.
Hasanoğlu ile sadece kendi babalık hallerini ve oğulluğunu konuşmadık, babanın bireysel ve toplumsal rolünden başlayıp Türk toplumundaki yerine dair geniş bir yelpazeye yayıldık. Konulara hem ebeveyn hem çocuk gözüyle hem de felsefe ve psikiyatri çerçevelerinden baktık.

Aile kavramının dönüşümü, gizlice seven babalardan, “seni seviyorum”ların havalarda uçuştuğu babalara nasıl geldiğimiz, boşanmışlık halleri, Türkiye’nin neden babasız bir toplum olduğu, kendi babasına kızgınlığı ve çok daha fazlası bu bölümde Laylu ve Ben’de!

Çoook uzun zamandır beklediğim bir konuktu ve o kadar çok sorum vardı ki, bulmuşken bırakamadım; Alper Hasanoğlu ile sohbetimiz bir sonraki bölümde de devam edecek!


Evrim Sümer'i sosyal medyada takip etmek için tıklayın!
Alper Hasanoğlu'nu sosyal medyada takip etmek için tıklayın!

Psikiyatrist Alper Hasanoğlu ile sohbetimiz devam ediyor ve maalesef sonlanıyor. Bugün ayrılıktan başladık, aşka uzandık, travmalara girdik, karındaki kelebeklerden çıktık; birey olmanın neden yenilmek olduğunu konuştuk.

Çocuğun hayatında babanın/erkek figürünün eksikliği, sağlıklı çocuk büyütmek için öneriler: “çocukları kendi travmalarımızdan koruyabilir miyiz?”, ödipal kompleks, ayrılanlara tüyolar, ergenliğe dair kitaplarda bulamayacağınız tavsiyeler, çocuğa çerçeve çizmenin önemi, erkeğin baba olmama hakkı… Hepsi ve fazlası bu bölümde.


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Alper Hasanoğlu'nu sosyal medyada takip etmek için tıklayın!

Bu bölümde konuklarım Kokopelli Şehirde girişiminin iki kurucu ortağı, Elif Oğuzbal Çatıkkaş ve Yasemin Kırkağaçlıoğlu.

Kokopelli Şehirde nedir derseniz;
Doğayı ve çocukları çok seven, çocuklarımıza bırakacağız dünya için iyi şeyler yapmaya çalışan; iklim krizinin, risk altındaki doğal kaynakların bilincinde olan, eldekini en doğru şekilde kullanmayı ve dönüştürmeyi hedefleyen bir sosyal girişim.

Tüketimin çoğunluğunun gerçekleştiği şehirlerin kendine yetebilmesi için kurumlarla, okullarla ve bireylerle harika çalışmalar yapıyorlar. Atölyeler hazırlıyor, eğitimler veriyorlar, özellikle de kompost atölyeleri! Elif'in lakabı boşuna "Lady Bokashi" değil yani!

Ekofobiden girip permakültürden çıktığımız sohbette ev içinde çevreci hareketlere de değindik, okulların bu konudaki önemine de...

Detaylı bilgi ve daha fazla okuma için:
www.kokopellisehirde.com
www.yasamicintoprak.org
25 litre belgesel: https://youtu.be/w4pPjndoxKc


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Bu bölümle birlikte tam bir senedir hayalini kurduğum ve beni çok heyecanlandıran bir seriye başlıyorum.

Radikal yazılarımdan beri her fırsatta ismini duyduğunuz “Füsun abla”- Bebek, Çocuk ve Ergen Psikoloğu Füsun Aygölü, uzuuuun iknalar sonunda artık sesiyle de bizimle. Birlikte hazırladığımız bu seride birkaç haftada bir farklı yaş dönemlerine ve farklı konulara değineceğiz.

Bu ilk bölüme Leyla’nın bebekliğinden beri sıklıkla tanık olduğum bir terminoloji karmaşası ile başlıyoruz. Pedagog diil, psikolog! Yanlış bilmekten mi, çocuğunu psikoloğa götürdüğü için tedirgin olmaktan mı bilmiyorum ama çevremde hiç kimse asla psikoloğa gitmiyor, herkes pedagogla haşır neşir. Oysa ruh sağlığımızın dişten, ortopediden, kalpten ne farkı var ki? İyi ki varlar, iyi ki yanımızdalar!

Özetle, bu bölümde çocuk ruh sağlığında mesleki tanımlamaları konuştuk. Psikolog nedir, ne zaman psikiyatriste gidilir, PDR kimdir…


Evrim Sümer'i sosyal medyada takip etmek için tıklayın!
Füsun Aygölü’yü sosyal medyada takip etmek için tıklayın!

Bu haftaki konuğum İklim ve Doğa Bilimci Prof. Dr. Levent Kurnaz. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Merkezi Yöneticisi.

İklim krizi denince akla ilk gelen isimlerden biri, daha önce sıklıkla konuşmalarını ve ismini duymuş olabilirsiniz. Peki, bu bölümün farkı ne, derseniz; iklim krizini ve bizi bekleyenleri çocuklar ve ailelerden çıkışla konuşmuş olmamız derim.

Herkes şunu diyor ya; “Ben ne yapabilirim ki?” işte tam da her bireyin dönüşüme ve korumaya katkısı olacağını anlatıyor Prof. Kurnaz. Evde yapabileceğimiz minicik bir düzenleme bile iklim krizine giden yolu yavaşlatabilir. Mesela evi kışın 21 derecenin üzerinde ısıtmamak, yazın da 25’in altında soğutmamak. Ya da, pişireceğimiz kadar satın almak, yiyeceğimiz kadar pişirmek! Ona göre en büyük felaket, sebzeyi ve eti yemeden çöpe atmak!

“Islak Termometre 35”i konuştuğumuz kısım ise film senaryosu değil, olası gelecek! Enerji kaynağının değişmesinden, ihtiyaç duyulacak enerjinin yeniden planlanmasına ve evlere güneş enerjisi yatırımına kadar birçok başlığı konuştuğumuz sohbet dilerim ki, sizi de benim kadar aydınlatır.


Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Levent Kurnaz'ı sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!

Bu bölümde konuklarım Klinik Psikolog Prof. Dr. Hanna Nita Scherler ve eğitim danışmanı Ateş Ataseven.

Konumuz, Gestalt bakış açısı ile çocuk büyütmek, ebeveynlikte akışkanlığı sağlamak ve dengeyi kurmak.

Bu tanımlara yabancıysanız sakın bu bölümü pas geçmeyin! Çünkü Nita Scherler, Gestalt’ın tanımını yapmakla kalmadı, bir çocuğun doğumdan 18 yaşına kadar geçtiği bilinç gelişim evrelerini ve yaşanabilecek sorunları anlattı.

Ateş Ataseven ise ağırlıklı olarak baba kontenjanından katıldığı sohbetimizi kendi tecrübeleri ve pratikle tamamladı.

Nita Scherler’in, “sinirlendiğiniz şey aslında çocuğunuz değil, o davranışa atfettiğiniz anlamdır ve bu büyümeniz için eşsiz bir fırsattır” dediği andan itibaren kendimi önce kıyma makinesine, sonra mikroskoba soktum.

Çocuğa istediği her şeyi vermemenin öneminden, bir takım mayınlı bölgelere uzanan üçlü sohbetimizin her cümlesi başlık çıkaracak nitelikteydi.

Evrim Sümer'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Hanna Nita Scherler'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın!
Ateş Ataseven'i sosyal medyadan takip etmek için tıklayın! 

Bugünkü konuklarım, TV Çocukları Deniz Tokgöz ve Defne Akman.
Wand Network’te komşu podcast olmamızın yanı sıra, ikisini de Meydan Larousse kıvamındaki ekran bilgilerine hayran bir şekilde takip ediyorum uzun zamandır.

Ama birlikte bir bölüm kaydetmek fikri ancak çaresiz kaldığım anda aklıma geldi, o ayrı. Şubat tatilinin başında Leyla’yla akşamları, “Hadi birlikte bir şeyler izleyelim, ama ne?” derken derken, “Ben salak mıyım yahu,” dedim kendime, “TV Çocukları’na sorsana!” Madem akıl ettim, kendime kadar olmasın, herkese faydam dokunsun diye düşündüm.

Ara tatilinin sonunda yaptığımız kayıtta bir de korsan konuğumuz var; Leyla. O da kendi listesi, yorumları ve bir miktar ergen atarlanmasıyla dahil oldu sohbetimize. Bu sebepledir ki, içerikte küçük çocuklara uygun bazı öneriler olsa da, daha büyük çocukları ve erken ergenleri kapsayan bir liste oldu.

Deprem felaketinden önce kaydettiğimiz bu bölümde Paddington’dan Wednesday’e, Stand by Me’den Addams Familiy’ye, Pippi Uzunçorap’tan Miyazaki’lere uzanan geniş bir izleme önerisi bulacaksınız.

Soru, yorum ve eleştirileriniz için bana İnstagram'da @EvrimSumer hesabımdan ya da LayluveBen@gmail.com mail adresinden ulaşabilirsiniz.

Deniz Tokgöz Instagram @bugunnelerizledim

Defne Akman Instagram @defnettin

Bu bölümde konuğum 3 çocuk babası bir sihirbaz; Kubilay Tunçer, nam-ı diğer, QB.

Sihirbaz kulağa en neşeli gelen diye gerisini atlamayalım; Yazar, senarist, tiyatro-dizi ve sinema oyuncusu. Çok başarılı bir oyuncu olmasının yanı sıra, Uluslararası Merlin ödüllü bir sihirbaz ve ödüllü bir oyun yazarı.

Konu eve ve çocuklara gelince bu şapkaların çoğu uçuyor, geriye üniversitede psikoloji okumuş bir baba kalıyor. İki ayrı şehirde yaşayan, ikisi ikiz, 3 çocuk babası olmak kolay olmasa gerek. “Hayattaki en büyük başarım, çocuklarım arasındaki bağı kurmaktı” diyen Tunçer, bunu jonglörlük yapmaya benzetiyor.

Tavşan ve çocuk terbiyesinin benzeyen ve benzemeyen yanlarından girdik, rahat ve geniş ebeveyn farklarından ilerleyip, biraz felsefi konulara bakıp baba olduktan sonra zenginleşen yaratıcılığından çıktık.
Zira Tunçer çocuk sahibi olmasıyla birlikte çocuklara yönelik eserler de üretmeye başladı: Herkes Sihirbaz Olacak (kitap ve tiyatro), Odadaki Sihirbaz (aile şovu) bugüne kadar yaptıkları. Online platformlardaki sihir dersleri bonus. Kitap kitapçılarda, oyunların biletleri internette ve gişelerde.

Soru, yorum ve eleştirileriniz için bana Instagram'da EvrimSumer hesabımdan ya da LayluveBen@gmail.com mail adresimden ulaşabilirsiniz.